Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот маркази Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 14 февралдаги “Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот марказини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида” ПҚ-2774-сонли қарорига асосан ташкил этилган.
Жорий йил 30 ноябрь куни ZOOM платформаси орқали Дин ишлари бўйича қўмита раиси Абдуғофур Ахмедов, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон Ишматбеков ва вилоят, шаҳар-туман бош имомлари ҳамда уламолар иштирокида йиғилиш бўлиб ўтди.
Унда марҳум манбашунос олим, тарих фанлари доктори, профессор Убайдулла Уватов домла бошлаган ишларни давом эттириш, Марказга қуйилган вазифаларнинг ижросини ўз вақтида ва сифатли таъминлаш мақсадида Марказ директори лавозимига юқори малакали ва салоҳиятли номзодни тайинлаш кун тартибидаги асосий вазифа этиб белгиланди.
✅Шу вақтга қадар Имом Термизий ўрта махсус ислом таълим муассасаси директори лавозимида фаолият олиб бораётган Умаров Шукурилло Хурсандмуродович Марказ директори лавозимига тайинланди.
Сўзга чиққанлар томонидан якунига етиб бораётган 2020 йилда Марказ томонидан амалга оширилган ишлар сарҳисоб қилинди. Жумладан, унинг фаолиятидаги ютуқ ва камчиликлар муҳокама қилинди.
Шунингдек, келгусида Марказ фаолиятни янада такомиллаштириш, турли мафкуравий хуружлар авж олаётган бугунги кунда аждодларимизнинг маънавий меросини чуқур ўрганиш, улардаги эзгу ғоя ва таълимотларни кенг халқ оммасига етказиш ва шу асосда ёшларда соғлом дунёқарашни шакллантириш, уларни азалий қадриятларга содиқлик руҳида тарбиялаш, маънавий меросимизни ўрганишда замонавий ахборот-коммуникация технологияларидан, илм-фан ютуқларидан кенг фойдаланиш борасида амалга ошириладиган ишлар белгилаб олинди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Тарихчилар Усмонли султонларининг ҳаж зиёратига бормаганига икки сабабни кўрсатадилар:
1. Хавфсизлик муаммолари:
Султонлар ҳаж сафарига боришда хавфсизлик муаммоларига дуч келган бўлишлари мумкин. Улар учун ҳажга бориш оддий одамларникидан фарқли равишда мураккаб бўлган, чунки султоннинг йўлда ҳужумга учраш хавфи катта эди. Бу ҳолат катта қўшин билан сафар қилишни талаб қиларди. Ҳаж ниятида йўлга чиқиб қон тўкишга сабаб бўлмаслигини афзал билганлар.
2. Давлат бошқарувидаги масъулият:
Султонлар мамлакатни муддатсиз тарк этиш хавфли деб ҳисоблашган. Ҳаж сафарлари бир неча ой давом этгани сабабли, давлатни ҳукмдорсиз қолдириш анархия ва сиёсий беқарорликка олиб келиши мумкин эди. Шунинг учун султонлар ҳаж ўрнига давлат бошқаруви ва харбий юришларга устунлик берганлар.
Вақт ўтиши билан Усмонлилар сулоласига бу анъанага айланди. Султонлар “ҳажжи бадал” қилишни тайинлаган бўлиши мумкин.
Шу билан бирга, Усмоний султонлари Макка ва Мадинага доим эътибор қаратган. Улар ҳар йили хайрия карвонларини жўнатиб, муқаддас шаҳарларнинг аҳолисига молиявий ёрдам кўрсатганлар ва Ҳарамайн масжидларини таъмирлаб, кенгайтириб турганлар.
Пўлатхон Каттаев,
ТИИ Ҳадис ва Ислом тарихи фанлари кафедраси катта ўқитувчиси.