Кўпчилик зинонинг касофати ва зарарини билгач ундан қутулиш ва сақланиш чораларини излайди. Қуйида уламолар тавсия этган учта чора ва унинг тафсилоти ҳақида тўҳталиб ўтамиз.
Биринчи чора: Зудлик ила никоҳ қилсин.
Аллоҳ таоло Ўз каломи Қуръони каримда шундай марҳамат қилади
“Бас, ўзингизга хуш ёққан аёллардан никоҳлаб олингиз”.
(Нисо сураси, 3)
Никоҳ орқали эркак ва аёл ўзаро жуфтлашиб шаҳватни энг яхши муолажасини қиладилар. Шаҳват ҳолатида табиатда ажиб жумбуш ва изтироб бўлади. Бундай ҳолатда на ибодатга қалб машғул бўлади, на хотиржамлик ила бирор бошқа иш бўлади. Қалб ва ақлни шундай сархушлик қамраб оладики, уни адо қилмасдан бошқа бирор чораси бўлмайди. Эр-хотиннинг жуфтлашганидан кейин у сархушлик бартараф бўлади. Табиатда осудалик ҳис қилинади. Ҳар турдаги танглик тугайди. Инсон ўзида ҳузур-ҳаловат ҳис қилади. Айни шунинг учун эркак ва аёл бир-бири учун илоҳий туҳфадир. Аллоҳ таъоло шундай марҳамат қилади:
وَمِنْ آيَاتِهِأَنْخَلَقَلَكُممِّنْأَنفُسِكُمْأَزْوَاجًالِّتَسْكُنُواإِلَيْهَا
Яъни:
“Унинг оятларидан бири ором олишингиз учун ўзингиздан жуфтлар яратганидир” (Рум сураси, 21).
Бу муборак оятдан собит бўлдики, эркак ва аёл бир-бири учун илоҳий қудратнинг белгиларидир. Уларга бир-бири ила жуфтлашиб сукун ва ором насиб бўлади. Худди шундай ҳадиси шарифда Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўз умматларини никоҳ қилишга буюрдилар ва уни диннинг ярми деб айтдилар. Бир ривоятда шундай дейилади:
إذا تَزَوَّجَ العبدُ فَقَدِ اسْتَكْمَلَ نِصْفَ الدِّينِ
Яъни: “Қачонки, банда уйланса, батаҳқиқ, динининг ярмини мукаммал қилибди” (Мишкоти шариф).
Бундан маълум бўлдики, зинодан сақланишлик ҳамда иффат ва покдомонлик ҳаётини кечиришлик учун энг яхши чора шуки, банда никоҳ қилсин ва унинг жинсий хоҳиши адо бўлсин ҳамда унга зино каби оғир гуноҳдан сақланишлик осон бўлсин.
Иккинчи чора: Назарни тийишлик.
Аллоҳ таъоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилади:
قُل لِّلْمُؤْمِنِينَيَغُضُّوامِنْأَبْصَارِهِمْوَيَحْفَظُوافُرُوجَهُمْ
Яъни:
“Мўминларга айтингки, улар назарларини пастга қаратсинлар ва фаржларини сақласинлар” (Нур сураси, 30).
Бадназарликдан инсон ичида шаҳват олови аланга олади. Худди тугмачани босишлик ила машина қўзғалгани каби, номаҳрам аёлга назар солишлик ила инсон жисмида шаҳват аъзолари жумбушга келади. Покдомонлик ҳаётини кечиришни истайдиган одамлар учун бадназарликдан сақланишлик лозимдир. Назар покиза бўлмаса, шаҳват оловини аланга олишидан ҳеч ким тўхтата олмайди. Ҳаттоки, бир кунмас бир кун бадназарликка одатланган одамлар зинога мубтало бўладилар. Шунинг учун Қуръони каримда назарларни пастга қаратишликка ҳукм қилиниш билан бирга фаржни муҳофаза қилиш ҳам ҳукм қилингандир. Бундан собит бўлдики, бу иккиси бир-бири ила чамбарчас боғлиқдир. Кимнинг назари жиловда бўлса, унинг фаржи ҳам сақланган бўлади. Бас, маълум бўлдики, зинокорлик ва бузуқликдан сақланишнинг энг яхши чораси банда назарини тийишидир. Иншааллоҳ, зинодан сақланишлик осон бўлади.
Учинчи чора: Сабр ила намозга бардавом бўлинг.
Аллоҳ таъоло Ўз каломи Қуръони каримда шундай марҳамат қилади:
وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِوَالصَّلَاةِ
Яъни: “Сабр ва намоз ила ёрдам сўранг” (Бақара сураси, 45).
Инсонга лозимки, шаҳватни сабр орқали жиловласин. Қачонки, тўфон зиёда кўтарилаётганини кўрсангиз, у ҳолда сабр қилиб намоз ўқинг. Аллоҳдан мадад сўранг. Аллоҳ қалбга хотиржамлик солиб қўяди ва беҳисоб гўзал натижалар юзага келади. Чунки, Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади:
إِنَّ الصَّلَاةَتَنْهَىٰعَنِالْفَحْشَاءِوَالْمُنكَرِ
Яъни:
“Албатта, намоз фахш ва мункар (ёмон ишлар)дан қайтаради” (Анкабут, 45).
Бундан маълум бўладики, сабр ила намозга эътиборли бўлиш ила банданинг ёмонликдан сақланиши осон бўлади. Шунга кўра, ким зино каби қабиҳ гуноҳдан сақланишни хоҳласа, намозга эътиборли бўлсин. Фарзларни адо қилгандан кейин нафлларни ҳам кўпайтирсин. Иншааллоҳ, шаҳват назоратда бўлади.
Аллоҳ таъоло барчамизни Ўзи муҳофаза қилсин!
"Зина кэ нуқсаанат аор ус сэ бачнэ ки тадаабийр"
китобидан Абдулқайюм Комил таржимаси
1. Дуо қилиш. Бу кун қилинган дуолар энг афзал дуодир.
Солиҳлардан бири айтади: "Аллоҳга қасам! Арафа куни бирор дуо қилсам, бир йил ўтмасидан туриб уни худди ёришган тонг каби амалга ошганини кўрдим".
Ўтган солиҳлар эҳтиёжлари учун қиладиган дуоларини арафа кунига сақлаб қўйишар эди. Қанчадан қанча орзу-умидлар ва дуолар арафа кунида ижобат қилинган.
2. Ушбу дуони кўп қилиш. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Дуоларнинг яхшиси арафа кунидаги, мен ва мендан олдинги набийларнинг “Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъала кулли шайин қодийр”, деб айтган дуосидир”, дедилар.
3. Аллоҳдан дўзахдан паноҳ сўраш. Бу кундан кўра дўзахдан кўп озод бўладиган кун йўқ. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Арафа куни, Аллоҳ бандаларни дўзахдан кўп озод қилганчалик бошқа бирор кун йўқ!”.
4. Такбири ташриқ айтиш. Бу куннинг бомдод намозидан бошлаб такбир айтилади. “Аллоҳу акбар! Аллоҳу акбар! Аллоҳу акбар! Лаа илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар! Аллоҳу акбар ва лиллааҳил ҳамд”.
5. Рўза тутиш. Бу кун тутилган рўза икки йиллик гуноҳларга каффорот бўлади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Арафа кунининг рўзаси ундан олдинги ва ундан кейинги йиллардаги гуноҳларга каффорот бўлади деб Аллоҳдан умид қиламан”, дедилар (Имом Муслим ривояти).
Арафа кунингиз муборак бўлсин. Аллоҳ таоло сизни бу куннинг фазилатларидан тўлиқ баҳраманд этсин.
Даврон НУРМУҲАММАД