Ҳиндистон халқаро марказида буюк мутафаккир ва қомусий олим Абу Райҳон Беруний таваллудининг 1050 йиллигига бағишланган конференция бўлиб ўтди, деб хабар қилмоқда «Дунё» АА мухбири.
Мамлакатимизнинг Деҳлидаги элчихонаси ва "Ҳиндистон – Марказий Осиё" жамғармаси ҳамкорлигида ташкил этилган анжуманда икки мамлакат етакчи олий билим юртлари ва илмий-тадқиқот марказлари вакиллари иштирок этди.
Ўзбекистон Фанлар академияси Абу Райҳон Беруний номидаги шарқшунослик институти, Тошкент давлат шарқшунослик университети, Жаваҳарлаъл Неру университети, Деҳли университети, Жамия Миллия Исламия университети, Кашмир университети етакчи олимлари ва бошқа қатор тадқиқотчилар буюк аллома Абу Райҳон Берунийнинг илмий фаолияти ва жаҳон илм-фани ривожидаги ўрни хусусида сўз юритди.
Қомусий олимнинг илм-фан соҳасидаги фаолияти турли йўналишларни қамраб олгани, инсоният илмий тафаккурининг ривожланишига катта таъсир кўрсатгани таъкидланди. Астрономия, математика, маъданшунослик, география, тарих, доришунослик ва бошқа кўплаб фанларга оид ёзган асарлари ушбу йўналишлардаги илмий изланишларга асос солгани урғуланди. Бугунги кунда ҳам буюк аллома бой илмий меросининг аҳамияти юқори бўлиб, унинг бебаҳо асарлари халқаро кўламда чуқур ва изчил ўрганишда давом эттирилмоқда.
– Беруний меросининг Ҳиндистон учун алоҳида аҳамияти бор, - дейди Кашмир университети Марказий Осиё тадқиқотлари маркази директори Табассум Фирдавс. – Унинг «Ҳиндистон» асари мамлакатимиз ҳақида битилган илк мукаммал асарлардан бири бўлиб, унда ҳиндистонликларнинг урф-одатлари, байрамлари, илму фани ҳақида ўта қизиқарли ва бебаҳо маълумотлар қолдирилган. Бугунги кунда ҳам Ҳиндистон тарихини ўрганиш жараёнида ушбу асар ўзининг ноёб манба сифатидаги қадрини йўқотгани йўқ.
– Абу Райҳон Беруний асарлари илм-фан аҳли учун ҳамиша бетакрор манба ва юксак чўққи бўлиб хизмат қилади, - дейди Жаваҳарлаъл Неру университети Россия ва Марказий Осиё тадқиқотлари маркази илмий ходими Рашмини Копаркар. – Унинг илмий изланиш услублари, тўплаган маълумотлари, таҳлилий натижалари илм-тадқиқот олами вакиллари учун намуна бўлиб қолмоқда. Шу боис буюк аллома меросига қайта-қайта мурожаат қилинади.
Халқаро конференция иштирокчилари Абу Райҳон Беруний илмий меросининг тарихий ва замонавий аҳамиятига оид мавзуларда маърузалар қилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Аёли вафот этганидан кейин эри жуда маюс бўлиб қолди. Бир куни унинг яқин дўсти уни койиди:
– Ҳалиям уйланмадингми?
– Йўқ, – деди у.
– Нега, наҳотки бошқа аёллар ичида сенга ёқадигани бўлмаса?
– Раҳматли аёлимга ўхшагани топилмаса керак...
– Қўйсанг-чи, аёлларнинг бари бир-бирига ўхшайди-ку!..
– Мен зоҳирини айтмаяпман. Ички оламини, ботинини айтяпман.
Йигит ҳайрон бўлиб қараб турган дўстига ҳаётида бўлган биргина воқеани гапириб берди:
“Бир куни аёлим жаҳлимни чиқарди. Қаттиқ уришдим ва уни ота уйига ҳайдадим. Жимгина кетди. Орадан бир неча кун ўтгач, қилган ишимдан пушаймон бўлдим. Аслида айб ўзимдан ўтганини англадим. Минг андиша билан қайнотамникига бордим. Эшик олдида бироз туриб қолдим. Сўнг эшикни тақиллатдим. Аёлим очди ва мени ҳайратда қолдириб, худди орамизда ҳеч гап ўтмагандай, баланд овозда:
– Ассалому алайкум дадажониси, сафарингиз яхши ўтдими? – дея табассум билан кўзини қисиб қўйди. Унга бир нималар демоқчи бўлган эдим, у мени қаттиқ бағрига босиб, бундай деди:
– Гапирманг, ота-онамга сизни “сафарга кетдилар”, дедим...
Ана шундай фаҳмли, оқила эди аёлим. Шунинг учун ҳам унга ҳеч бирини ўхшатолмай, уйланолмай юрибман, дўстим”.
Ҳа, азизлар! Аллоҳ таоло эркакни аёл учун, аёлни эркак учун неъмат қилиб берган. Тўғри, баъзилар бир-бирларининг камчиликларидан шикоят қилиб қолишади. Аммо ҳеч ким бенуқсон эмас. Мукаммал аёлни ҳам, эркакни ҳам ахтарманг бу дунёда. Ҳикояда келганидек, баъзида эр учун бир жуфти ҳалол бутун дунёдаги аёллардан афзал бўлиши мумкин. Шундай экан, аҳли аёлимизни қадрлайлик. Зеро, у ҳам кимнингдир фарзанди, болаларимизнинг онаси. Энг муҳими, Аллоҳнинг бизга берган омонатидир.
Акбаршоҳ РАСУЛОВ