Дунё мамлакатларида устозлар куни қандай нишонланади?
Ўқитувчилар куни- бу ҳар бир инсоннинг ҳаётида бемисл аҳамият касб этадиган кишилар- педагогларга ҳурматнинг рамзий кўринишидир. Уларнинг сабри, меҳнати ва иродаси сабаб, болаларда илмга интилиш, қизиқишлар рўёбга чиқади, янги талант ва иқтидорлар юзага келади.
-Францияда Ўқитувчилар куни 5 октябрда нишонланади. Бирон совға бериш урфда эмас. Мактаб маъмурияти ўз ихтиёрига кўра зиёфат столи уюштиради. Бу орқали ўқитувчи ва ўқувчилар эркин мулоқот қилишлари учун имконият бўлади. Ширинликлар ва стол безатиш ота-оналар томонидан ташкил этилади.
-Германияда Устозлар кунида ўқитувчиларга совға бериш одати йўқ. Агар ўқувчи устозини ҳурмат қилиб, ёқтирадиган бўлса, ўз қўли билан бирон нима ясаб совға қилиши ёки табрикнома ёзиб, ҳадя қилиши мумкин.
-АҚШда Миллий ўқитувчи куни май ойининг биринчи ҳафтасида нишонланади. Бу ҳафта ўқитувчиларга миннатдорлик ҳафтаси дея номланади. Хоҳишларига кўра ўқувчилар устозларига гуллар ва конфетлар совға қилишади.
-Польша ушбу санани 14 октябрда нишонлайди. Бу кунда ўқитувчиларга гуллар, ширинликлар совға қилиш бор, унда ҳам ҳар бир ўқувчи эмас, бутун синф номидан. Қимматбаҳо совғалар ҳадя қилиш мумкин эмас. Шу билан бирга ўқувчилар фақатгина синф раҳбарларини табриклашлари мумкин.
-Хитойда устозлар куни 14 октябрда байрам қилинади. Унинг байрам сифатида тайин қилиниши ўқитувчиларинг нуфузи ва аҳамиятини ошириш мақсадида бўлган. Бу кунда мактабларга кўплаб собиқ ўқувчилар ҳам ташриф буюриб, устозларини зиёрат қиладилар, илиқ тилаклар билдирадилар.
-Аргентинада ушбу сана 11 сентябр куни байрам қилинади. Расмий дам олиш куни эълон қилинади, устозлар табрикланади.
-Ҳиндистонда Устозлар куни 5 сентябрда ўтказилади. У куни анъанага кўра, устозлар билан ўқувчилар ўрин алишиб, дарсларни ўқувчилар олиб боришади.
-Англияда ушбу байрамда чой совға қилиш аъанаси бор. “Билимларни мактабда китоб ила, уйда бўлса чой билан жамлагин”, дейилади, инглиз мақолларидан бирида.
Дунёнинг қаерида ва қайси санада бўлмасин, Устозлар куни – ўқитувчи ва педагогларга ҳурмат ва эътибор кўрсатишнинг бир рамзи бўлиб, уларнинг фидокорона меҳнатларига миннатдорлик билдиришдир.
Бобур Аҳмад тайёрлади.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Зулҳижжа сўзи қандай маънони англатади?
“Ҳаж эгаси” деган маънони билдиради.
Зулҳижжа ойи қандай ой?
Бу ой Аллоҳ таоло уруш, қон тўкишни ҳаром қилган (Зулҳижжа, Зулқаъда, Муҳаррам, Ражаб) тўрт ойнинг бири, ҳижрий-қамарий тақвимнинг охирги ойидир.
Зулҳижжа ойи қандай фазилатларга эга?
Ҳаж ибодати адо этиладиган, қурбонлик қилинадиган, Арафа ва Қурбон ҳайити нишонланадиган ой. Бу ойда, айниқса унинг дастлабки ўн кунида қилинган ибодатлар Аллоҳ таоло учун энг севимли амаллардан саналади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Зулҳижжа ойининг ўн кунидаги амалдан кўра афзалроқ амал йўқдир”, деганлар (Имом Ибн Ҳиббон ривояти).
Бу ойда тутилган рўза икки йиллик гуноҳларга каффорот бўлади
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Арафа кунининг рўзаси ўзидан аввалги бир йил ва ўзидан кейинги бир йилнинг гуноҳларига каффорат бўлишини Аллоҳдан умид қиламан”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
Зулҳижжа ойини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қандай ўтказардилар?
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Зулҳижжа ойининг дастлабки тўққиз кунида, Ашуро кунида ва ҳар ойдан уч кунда – ойнинг аввалги душанбаси билан икки пайшанбасида – рўза тутардилар (Имом Аҳмад ривояти).
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам янада кўпроқ зикр қилардилар ва: “...Бу кунларда таҳлил (Лаа илаҳа иллаллоҳ Муҳаммадур Расулуллоҳ), такбир (Аллоҳу акбар) ва таҳмид (Алҳамдулиллаҳ) айтишни кўпайтиринглар!” дердилар (Имом Аҳмад, Имом Байҳақий ривояти).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ушбу дуони кўп айтардилар: “Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаху лаа шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъала кулли шайьин қодийр” (Имом Термизий ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД