Sayt test holatida ishlamoqda!
05 Iyun, 2025   |   9 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:08
Quyosh
04:51
Peshin
12:27
Asr
17:35
Shom
19:56
Xufton
21:32
Bismillah
05 Iyun, 2025, 9 Zulhijja, 1446

Haq yo'linda kim senga

28.09.2023   2064   2 min.
Haq yo'linda kim senga

Dunyo mamlakatlarida ustozlar kuni qanday nishonlanadi?

O'qituvchilar kuni- bu har bir insonning hayotida bemisl ahamiyat kasb etadigan kishilar- pedagoglarga hurmatning ramziy ko'rinishidir. Ularning sabri, mehnati va irodasi sabab, bolalarda ilmga intilish, qiziqishlar ro'yobga chiqadi, yangi talant va iqtidorlar yuzaga keladi.

-Frantsiyada O'qituvchilar kuni 5 oktyabrda nishonlanadi. Biron sovg'a berish urfda emas. Maktab ma'muriyati o'z ixtiyoriga ko'ra ziyofat stoli uyushtiradi. Bu orqali o'qituvchi va o'quvchilar erkin muloqot qilishlari uchun imkoniyat bo'ladi. Shirinliklar va stol bezatish ota-onalar tomonidan tashkil etiladi.

-Germaniyada Ustozlar kunida o'qituvchilarga sovg'a berish odati yo'q. Agar o'quvchi ustozini hurmat qilib, yoqtiradigan bo'lsa, o'z qo'li bilan biron nima yasab sovg'a qilishi yoki tabriknoma yozib, hadya qilishi mumkin.

-AQShda Milliy o'qituvchi kuni may oyining birinchi haftasida nishonlanadi. Bu hafta o'qituvchilarga minnatdorlik haftasi deya nomlanadi. Hohishlariga ko'ra o'quvchilar ustozlariga gullar va konfetlar sovg'a qilishadi.

-Pol'sha ushbu sanani 14 oktyabrda nishonlaydi. Bu kunda o'qituvchilarga gullar, shirinliklar sovg'a qilish bor, unda ham har bir o'quvchi emas, butun sinf nomidan. Qimmatbaho sovg'alar hadya qilish mumkin emas. Shu bilan birga o'quvchilar faqatgina sinf rahbarlarini tabriklashlari mumkin.

-Hitoyda ustozlar kuni 14 oktyabrda bayram qilinadi. Uning bayram sifatida tayin qilinishi o'qituvchilaring nufuzi va ahamiyatini oshirish maqsadida bo'lgan. Bu kunda maktablarga ko'plab sobiq o'quvchilar ham tashrif buyurib, ustozlarini ziyorat qiladilar, iliq tilaklar bildiradilar.

-Argentinada ushbu sana 11 sentyabr kuni bayram qilinadi. Rasmiy dam olish kuni e'lon qilinadi, ustozlar tabriklanadi.

-Hindistonda Ustozlar kuni 5 sentyabrda o'tkaziladi. U kuni an'anaga ko'ra, ustozlar bilan o'quvchilar o'rin alishib, darslarni o'quvchilar olib borishadi.

-Angliyada ushbu bayramda choy sovg'a qilish a'anasi bor. “Bilimlarni maktabda kitob ila, uyda bo'lsa choy bilan jamlagin”, deyiladi, ingliz maqollaridan birida.

Dunyoning qayerida va qaysi sanada bo'lmasin, Ustozlar kuni – o'qituvchi va pedagoglarga hurmat va e'tibor ko'rsatishning bir ramzi bo'lib, ularning fidokorona mehnatlariga minnatdorlik bildirishdir.

Bobur Ahmad tayyorladi.

Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar

Janoza va ikki haramda juma namozining o‘qish tartibi

26.05.2025   5245   3 min.
Janoza va ikki haramda juma namozining o‘qish tartibi

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Janoza namozi tik turgan holda, quyidagi tartibda o‘qiladi:

1. Niyat qilinadi (Niyat qildim 4 takbirli janoza namozini imomga iqtido qilib o‘qimoqlikka, qiblam bo‘lmish muqaddas Ka’ba tomon yuzlandim, xolis Alloh uchun);

2. Faqat birinchi takbirdagina quloq qoqiladi (Allohu akbar);

3. Sano o‘qiladi:

“Subhanakallohumma va bihamdika va tabarokasmuka va ta’ala jadduka va laa ilaha g‘oyruk” (Allohim! Senga hamd aytgan holda Seni poklab yod etaman. Isming muborakdir. Ulug‘liging yuksakdir. Sendan o‘zga iloh yo‘q).

4. Ikkinchi bor takbir aytiladi (Allohu akbar);

5. Nabiy alayhissalomga salavot aytiladi:

“Allohumma solli ’ala Muhammadin va ’ala aali Muhammad. Kama sollayta ’ala Ibrohiyma va ’ala aali Ibrohiym. Innaka hamidum majiyd.

Allohumma barik ’ala Muhammadin va ’ala aali Muhammad. Kama barokta ’ala Ibrohiyma va ’ala aali Ibrohiym. Innaka hamidum majiyd(Allohim! Ibrohim va uning oilasiga salavot yo‘llaganingdek, Muhammad va uning oilasiga salavot yo‘llagin! Albatta, Sen Hamiyd (barcha maqtovlar ila maqtalgan), Majiyd (shon-sharafi va qadri balandligi cheksiz) Zotsan. Allohim! Ibrohim va uning oilasiga barakot berganingdek, Muhammad va uning oilasiga barakot bergin!).

6. Uchinchi bor takbir aytiladi (Allohu akbar)

7. Duo o‘qiladi:

Allohummag‘fir lihayyina va mayyitina va shahidina va g‘oibina va sog‘iyrina va kabiyrina va zakarina va unsana. Allohumma man ahyaytahu minna faahyihi ’alal Islam va man tavaffaytahu minna fatavaffahu ’alal iyman(Allohim tirigimizni va o‘ligimizni, hozirimizni va g‘oyibimizni, kichigimizni va kattamizni, erkagimizni va ayolimizni mag‘firat qilgin. Allohim! Bizdan kimni yashatsang, Islomda yashatgin. Bizdan kimni vafot ettirsang, iymonda vafot ettirgin).

8. To‘rtinchi marta takbir aytiladi (Allohu akbar);

9. Ikki tarafga salom beriladi (Assalamu alaykum va rohmatulloh);

Janoza namozida qiroat ham, tashahhud ham bo‘lmaydi. Imom salom bergunicha kutib turiladi va u bilan birga salom beriladi.


Ikki haramda juma namozi o‘qilish tartibi:

4 rakat sunnat;

2 rakat farz;

4 rakat sunnat.

Ikki haramda juma kuni 2 azon va 1 takbir aytiladi:

Birinchi azon – bugun juma kuni ekani va juma namozi haqida eslatma uchun chaqiriq.

Ikkinchi azon – juma namozi azoni. Azon aytilishi bilan imom xutba o‘qishni boshlaydi.

Takbir – juma namozi o‘qish uchun aytiladi. 2 rakat farz namozi o‘qiladi.

Ikki haramda juma kungi farzdan oldingi va farz namozidan keyingi 4 rakatdan o‘qiladigan sunnat namozlarini 2 rakatli farz namozidan keyin 4 rakatdan 8 rakat qilib o‘qib olinadi. Shu tartibda juma namozi ado etiladi.

 

Mohira BAHODIR