22 Сентябр, 2025, 30 Рабиъул аввал, 1447
22 Сентябр, 2025, 30 Рабиъул аввал, 1447
Туркиянинг Анатолия ахборот агентлиги "Анадолу" Ўзбекистон Фанлар Академияси қошидаги шарқшунослик институтининг қўлёзмалар фонди директори Шарифжон Исломовдан мамлакатимиздаги қўлёзмалар фонди ҳақида интервью олди. Интервью Анқарада кенг қизиқиш уйғотди ва бир қатор нашрларда, жумладан, Туркиянинг машҳур "Yeni akit" газетасида чоп этилди, деб хабар бермоқда "Дунё" ахборот агентлиги.
Материалда таъкидланганидек, Ўзбекистон қўлёзмалар фондида 26 минг жилдлик қўлёзмалар, 40 минг жилдлик литографиялар ва 5 мингдан ортиқ тарихий ҳужжатлар сақланади. "Анадолу" нинг Ўзбекистондаги мухбири Бахтиёр Абдукаримов Фонд директори Шарифжон Исломовнинг сўзларига таяниб хабар беришича, Ўзбекистонда камида 40 та кутубхона ва китоб тўпламлари мавжуд бўлиб, Ўзбекистон Фанлар Академиясининг қўлёзмалар фонди асарлар сони ва мазмуни жиҳатидан дунёдаги энг бойлардан биридир. Энг қадимийси тўққизинчи асрга таалуқли.
- Тўпламдаги қўлёзмалар IХ-ХХ асрларга, литографиялар-ХIХ-ХХ асрларга мансуб. Асарлар асосан араб, форс ва турк тилларида ёзилган, - дейди жамғарма раҳбари.
Шарифжон Исломов бу марказда 26 минг жилдда тўпланган 100 мингдан ортиқ қўлёзма асарлар, шунингдек, 5 мингдан ортиқ тарихий ҳужжатлар ягона нусхада сақланишини таъкидлади. Улар орасида хон, Султон ва амирларнинг фармон ва қарорлари мавжуд бўлиб, улар бугунги кунда минтақа тарихини ҳар томонлама очиб беришга ёрдам беради.
Туркиялик ўқувчилар интервьюлардан Фонд қўлёзмаларни тиклаш, каталоглаштириш ва рақамлаштириш устида иш олиб бораётганини билиб олишди. Энг қимматли асарлардан бири Ибн Синонинг "Тиб илмининг қонуни"дир. Китобнинг ягона тўлиқ нусхаси Ўзбекистон Фанлар Академиясининг қўлёзмалар тўпламидадир. Бу нусха ўн олтинчи асрда турли тилларга таржима қилинган.
Материалда таъкидланганидек, Фонд Қуръоннинг "Лангар Мусхафи" деб номланган нодир қўлёзмаларидан бирини ҳам сақлайди ва у таҳминан IХ асрга тегишли. "Фондда ушбу қўлёзма Қуръоннинг бир саҳифаси, Ўзбекистон мусулмонлар идораси кутубхонасида 12 саҳифаси, Россиядаги музейда бир неча саҳифаси мавжуд", - дейди Исломов.
1993-йил сентябрь ойида Истанбулда ташкил этилган Yeni akit -оммабоп кундалик газета.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Тинчлик қарор топган юртда хотиржамлик ҳукм суради, фарзандлар эмин-эркин камолга эришади, оқибатда, жамиятда ҳар томонлама юксалиш ва ривожланиш рўй беради. Демак, дунёда ҳаётнинг бир маромда давом этиши, халқнинг Ҳақ таоло буюрган ишларини мукаммал ва хотиржам адо этишлари учун тинчлик ва осойишталик лозим. Яратган Парвардигор Қуръони каримда ана шу тинчликни сақлаш ва қадрлаш вазифасини инсон зиммасига юклаб, Ислом дини тинчликка тарғиб қилишини, шайтоний йўлларга эргашмаслик лозимлигини таъкидлаган: “Эй, имон келтирганлар! Ёппасига итоатга киришингиз ва шайтоннинг изидан эргашмангиз! Албатта, у сизларга аниқ душмандир” (Бақара, 208 оят).
Тинчлик Аллоҳ таоло бутун инсониятга инъом этган энг улуғ неъматдир. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам тинчлик ва хотиржамлик ҳақида Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда бундай деганлар: “Тинчлик ва хотиржамлик икки улуғ неъматдирки, бундан кўп одамлар бебаҳрадирлар” Шундай экан, инсонлар нафақат мавжуд тинчликнинг қадрига етиб, шукрини адо этишлари, балки унга ношукрлик қилиб путур етказишдан ҳам сақланишлари лозим.
Аллоҳ таоло Ўзининг фазлу карами ила инсон зотини ақл ва идрок соҳиби қилиб яратди ва унга беҳисоб неъматларни ато қилди. Шу билан бирга берган неъматларига шукр айтишга ҳам буюриб, муборак каломида шукр қилувчиларга неъматларини янада зиёда қилиш ваъда қилди:
Аллоҳ таоло Қурьони каримда шундай марҳамат қилади: “Қасамки, агар шукр қилсангиз, албатта, зиёда қилурман. Борди-ю, ношукрчилик қилсангиз, албатта, азобим жуда қаттиқдир” (Иброҳим сураси 7-оят). Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламга бирор хурсандчилик иш бўлса ёки хабар беришса Аллоҳга шукр қилиб сажда қилар эдилар. Демак, Парвардигоримиз биз бандаларга берган тансиҳатлик, фаровонлик, бахту саодат, тинчлик ва осойишталик каби улуғ неъматларга шукр айтсак, қадрига етсак – Аллоҳ буни неъматни бардавом этади.
Шундай экан, Яратгандан бир-биримизга тинчлик, амният, хотиржамлик тилайлик! Аллоҳ таоло тинчлик-осойишталигимизни ҳамиша барқарор айласин. Юртимизни тинч, меҳнатсевар халқимиз ҳаётини фаровон айласин!
Абдулбосит Хамдамов, Янги Наманган тумани
"Усмон Зуннуройн" жоме масжиди имом хатиби
Манба: @SOFTALIMOTLAR
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 