Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
10 Январ, 2025   |   10 Ражаб, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:24
Қуёш
07:48
Пешин
12:36
Аср
15:32
Шом
17:16
Хуфтон
18:35
Bismillah
10 Январ, 2025, 10 Ражаб, 1446

Эҳсон ҳамда садақанинг фойда ва фазилатлари (2-мақола)

12.05.2020   3173   4 min.
Эҳсон ҳамда садақанинг фойда ва фазилатлари  (2-мақола)

 

 

  1. Садақа шундай нарсаки, у мол соҳибидан қоладиган яхшиликдир. Яъни мол-дунё эгаси ўзи билан олиб кетадиган нарсаси бу молидан қилган садақасининг савобидир. Аллоҳ таоло Қуръони каримда: “Нафақа қилган яхшиликларингиз ўз фойдангизга”, деб марҳамат қилган (Бақара сураси, 272-оят).
  2. Севикли Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Оиша онамиз розияллоҳу анҳодан: Сўйилган қўйдан нима қолди?” деб сўрадилар. Онамиз: Ундан бир елкаси қолди дедилар. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Бир елкасидан бошқаси қолди”, дедилар. Яъни қилинган эҳсон аслида қолгани дедилар.
  3. Аллоҳ таоло садақа берувчининг савобини кўпайтириб беради. Қуръонда: “Албатта, садақа қилувчи эркагу аёл ҳамда Аллоҳга қарзи ҳасана берувчиларга (савоб) кўпайтириб берилур. Уларга карамли ажр ҳам бор” (Ҳадид сураси 18-оят), дейилган бўлса, бошқа бир оятда эса: “Аллоҳга яхши қарз берадиган ким бор?! Бас, токи У зот унга берганини кўп марта кўпайтириб берса”, дейилган (Бақара сураси 245-оят).
  4. Садақа қилувчи жаннатнинг хос бўлган садақа эшигидан чақирилади. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда: Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “... Кимки намоз аҳлидан бўлса. Намоз эшигидан чақирилади. Кимки жиҳод аҳлидан бўлса, жиҳод эшигидан чақирилади. Кимки садақа берувчи аҳлидан бўлса, садақа эшигидан чақирилади. Кимки рўза аҳлидан бўлса, Райён эшигидан чақирилади”, дедилар. Ҳазрат Абу Бакр розияллоҳу анҳу: Бу эшикларнинг барчасидан чақириладиган бирор- бир киши борми? деган эдилар, Набай алайҳиссалом: “Ҳа, сен улардан бири бўлишингга умид қиламан”, дедилар.
  5. Садақа ҳадисда айтилгандек яъни рўзадор, жанозада қатнашиш ва касални бориб кўриш билан бир кунда қилинса жаннат вожиб бўлади. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда: Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бугун рўза тутган ҳолда кунни бошлади? дедилар. Ҳазрат Абу Бакр розияллоҳу анҳу: Мен”, дедилар. Ким бугун жаназага қатнашди? дедилар. Абу Бакр розияллоҳу анҳу: Мен”, дедилар. “Ким бугун касални бориб кўрди?” дедилар. Абу Бакр розияллоҳу анҳу: “Мен”, дедилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қайси бир кишида ушбу ишшлар жам бўлса, у жаннатга киради”, дедилар.
  6. Садақа бериш билан қалбда роҳат ва таскинлик пайдо бўлади. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадисларида бахил ва инфоқ қилувчи кишини зарбул масал қилдилар: “Гўёки у иккисида жангда кийиладиган темирдан бўлган кийим бор. Инфоқ қилувчи киши инфоқ қилса гўёки ўша кийими унга мос келиб, ҳамма аъзосини ёпиб тургандай кенгайиб кетади. Аммо баҳил киши эса инфоқ қилишни истамайди. Гўёки қўлини бўйнига боғлаб олгандай. Инфоқ қилай деса қўли боғланган. Ҳудди шундай унга кийим сиғмай тор бўлиб қолади”, деган мазмунда айтганлар.
  7. Агар инфоқ қилувчи уламолардан бўлса, Аллоҳнинг ҳузуридаги энг гўзал мақомда бўлади. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Дунё тўрт нафар киши учундир. Биринчиси шундай кишики, унга дунё ҳам, илм ҳам берилади. У илми билан Аллоҳдан қўрқади ва дунёсини силаи раҳм қилишга сарф қилади. Бу энг буюк мақомдир”, дедилар.
  8. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам инфоқ қилувчи бой кишини Қуръон билан вақтини ўтказувчи кишининг мақомига тенглаштирдилар. Ҳадисда: “Икки кишига ҳасад қилса бўлади. Бир кишики Аллоҳ унга Қуръонни берган бўлсаю, у кечаю кундуз уни қоим қилса. Яна бир кишики, Аллоҳ унга мол-дунё берган бўлсаю, у кечаю кундуз уни инфоқ қилса”, дейилган. Қани энди Аллоҳ муваффақ қилсаю, бу иккисини ҳам жам қилинса. Аллоҳдан бу борада ўз фазлини сўраймиз.
  9. Садақа банданинг ишончи ва иймонига далилдир. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Садақа ҳужжатдир”, деганлар.
  10. Садақа молни покловчидир. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Эй тижорат аҳли, албатта тижоратда бекорчи гаплар ва қасам аралашиб қолади. Уни садақа бериш билан алиштиринглар (пайдо бўлган гуноҳларни садақа бериш билан йўқ қилинглар)”, дедилар.

Яҳё УБАЙДУЛЛОҲ ўғли,

“Шайх Зайниддин” масжиди имом-хатиби.

 

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

ОИТСдан сақланишнинг осон-ишончли йўли

10.01.2025   1578   4 min.
ОИТСдан сақланишнинг осон-ишончли йўли

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.


"Аллоҳ сиздан енгиллатмоқни ирода қиладир. Ва инсон заиф яратилгандир".

Инсонни Аллоҳ таолонинг Ўзи яратган. У Зот Ўз бандасининг хусусиятларини яхши билади. Шунинг учун ҳам инсонга фақат Аллоҳ таолонинг кўрсатмаларигина тўғри келиши мумкин. Ушбу оятда Аллоҳ таоло инсоннинг заиф ҳолда яратилганини таъкидламоқда. Яратувчининг Ўзи «заиф яратилган», деб турганидан кейин, шу заиф инсонга йўл кўрсатишда У Зот оғирликни хоҳлармиди? Йўқ, У Зот енгилликни хоҳлайди.

Ислом шариати, умуман, енгиллик устига бино қилингандир. Бу ҳақда кўплаб оят ва ҳадислар бор. Ҳаммаси ўз ўрнида баён қилинади. «Нисо» сурасининг бошидан муолажа қилиб келинаётган масалалар, хусусан, эркак ва аёл, оила, никоҳ масаласига келсак, ушбу оятда бу масалаларда ҳам Аллоҳ Ўз бандаларига енгилликни исташи таъкидланмоқда. Зоҳирий қаралганда, диний кўрсатмаларни бажариш қийин, шаҳватга эргашганларнинг йўлларида юриш осонга ўхшайди. Исломда ҳамма нарса ман қилинган-у, фақат биргина йўлга рухсат берилганга ўхшайди. «Номаҳрамга қарама», «У билан ёлғиз қолма», «Уйланмоқчи бўлсанг, олдин аҳлининг розилигини ол», «Маҳр бер», «Гувоҳ келтир» ва ҳоказо. Ҳаммаси қайдлаш ва қийинчиликдан иборат бўлиб туюлади. Шаҳватга эргашганлар эса «Ёшлигингда ўйнаб қол, гуноҳ нима қилади», дейишади. Бу эса содда ва осон кўринади. Ҳақиқатда эса ундай эмас. Натижага қараганимизда бу нарса яққол кўзга ташланади. Дунё тарихини кузатадиган бўлсак, оила масаласига енгил қараган, жинсий шаҳватга берилган халқлар, давлатлар ва маданиятлар инқирозга учраган. Қадимий буюк империяларнинг шармандаларча қулашининг асосий омилларидан бири ҳам шу бўлган.

Бизнинг асримизга келиб, Ғарбда, ўзларининг таъбири билан айтганда, жинсий инқилоб бўлди. Жинс борасида олимлар етишиб чиқдилар. Улар «Жинсий ҳуррият бўлмагунча, инсон тўлиқ ҳур бўла олмайди. Агар жинсий майллар жиловланса, инсонда руҳий тугун пайдо бўлиб, унда қўрқоқлик ва бошқа салбий сифатлар келиб чиқишига сабаб бўлади», каби ғояларни тарқатишди. Оқибатда жинсий инқилоб авжига чиқди.

Натижасини – ҳар хил бало-офатлар буҳронини ҳозир ўзлари кўриб-татиб туришибди. Ахлоқий бузуқлик, оиланинг ва жамиятнинг парчаланиши, ҳаётга қизиқишнинг йўқолишидан ташқари, сон-саноғига етиб бўлмайдиган муаммолар пайдо бўлди. Жинсий инқилоб оқибатида тараққий этган ғарб давлатларининг туб аҳолиси даҳшатли суръатда камайиб бормоқда. Кўз кўриб, қулоқ эшитмаган таносил касалликлари келиб чиқди, ҳар йили сон-саноқсиз одамлар шу касалликлардан ўлмоқда. Насл бузилиб, одамлари заифҳол ва касалманд бўлиб бормоқда. Турли ақлий ва руҳий касалликлар урчиди. Охири келиб, касалликларга қарши инсондаги табиий монеликнинг йўқолиши (ОИТС) касаллиги пайдо бўлди. Бу касаллик ҳақли равишда, XX аср вабоси деб номланди. Унинг давоси йўқ. Бу дардга чалинишнинг сабаби зинодир. У билан касалланган одам тез муддатда ўлади. Ҳамма даҳшатда. Бу дардга чалинмасликнинг йўллари ахтарилмоқда, бу йўлда беҳисоб маблағлар сарфланмоқда, мазкур вабога чалинмасликнинг турли чоралари таклиф этилмоқда. Қонунлар чиқарилмоқда, идоралар очилмоқда.

Лекин шаҳватга эргашганлари сабабли улар энг осон, энг ишончли битта йўл – Аллоҳнинг йўлига қайтишни хаёлларига ҳам келтиришмаяпти. Ақалли ушбу дарднинг бевосита сабабчиси бўлмиш зинони ман этувчи қонун чиқаришни ҳеч ким ўйлаб ҳам кўрмаяпти. Чунки шаҳватга эргашганлар шаҳватга қарши чиқа олмайдилар. Уларнинг ўзлари шаҳватга банда бўлганлари учун унга эргашганлар. Ўзларини зоҳирий енгил кўринган ишга уриб, энди оғирликдан бошлари чиқмай юрибди. Зоҳирий оғир кўринган бўлса ҳам, Аллоҳ кўрсатган йўлга юрган бандалар бошида мазкур оғирлик ва машаққатларнинг бирортаси ҳам йўқ. Улар мутлақ енгилликда, фаровон турмуш кечирмоқдалар.

"Тафсири Ҳилол" китобидан

Мақолалар