Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
08 Январ, 2025   |   8 Ражаб, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:24
Қуёш
07:49
Пешин
12:35
Аср
15:30
Шом
17:14
Хуфтон
18:33
Bismillah
08 Январ, 2025, 8 Ражаб, 1446

Коронавирус тез кунда даф бўлади ёҳуд Аллоҳ таолонинг раҳмати яқин

29.03.2020   3155   6 min.
Коронавирус тез кунда даф бўлади ёҳуд Аллоҳ таолонинг раҳмати яқин

Хитойда бошланган бу вабо бутун дунёга тарқалаётгани барчага маълум. Шу жумладан бизнинг юртга ҳам кириб келди. Айни пайтда юртимизда карантин эълон қилинган. 

Кунига ойнаижаҳон ёки интернет тармоқлари ёки одамларнинг оғзидан дунё бўйича нечта одамнинг касалликка чалингани ва нечтаси вафот этгани, энг ачинарлиси, ўз юртимиздаги касалланганларнинг сони ортиб бораётгани ҳақидаги хабарларни эшитиб ҳар қандай инсоннинг қалби эзилади, ўз-ўзидан ташвишга, саросимага туша бошлайди. 

Азиз юртдошлар, бу вабо барчамизнинг ташвишимиз, асосий муаммомизга айланди. Бундай оммавий мусибат пайтида, бу касалликка чалинаётганларни эшитиб тушкунлик, ваҳима ва саросимага тушмайлик!

Барча иш яратган Эгамиз Аллоҳ таолонинг қўлида. Бой қилувчи ҳам, фақирга айлантирувчи ҳам, касаллик юборувчи ҳам, касалликни даф қилувчи ҳам, даво берувчи ҳам ягона ўзидир. Ўзига талпинайлик. Ахир Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилган-ку: 


وَهُوَ الَّذِي يُنَزِّلُ الْغَيْثَ مِن بَعْدِ مَا قَنَطُوا وَيَنشُرُ رَحْمَتَهُ وَهُوَ الْوَلِيُّ الْحَمِيدُ {الشورى/28} 

У (одамлар) умидсизликка тушганларидан кейин ёмғир ёғдирадиган ва Ўз раҳматини (баракотини) кенг ёядиган зотдир. У (мўминларга) Валий (дўст) ва Ҳамид (ҳамд эгаси)дир (Шууро сураси, 28-оят).

Ерлар ҳосил бермай, ҳайвонлар бирин-кетин қирилиб кетган, экинзорлар қуриб, ёниб кетган, ҳайвонларнинг елимларида сутлар қолмаган, уйларда озуқалар тугаган, гўдаклар очликдан йиғлаган, одамлар ноумид бўлишни бошлаганда Аллоҳ таоло улар устидан раҳматини нозил қилиб, ёмғир ёғдирди.

Демак, Аллоҳ таоло бандаларига раҳм қилувчи, улар устидан ўз раҳматини ёғдирувчи Зот эканми, биздан ҳам бу Коронавирус вабосини тез орада кўтаришини умид қиламиз. Фақат ноумид бўлмай, ўзига ибодат қилиб дуолар қилсак бўлгани.  

Яратган Эгамизга беадад ҳамдлар бўлсинки, бизларни мусулмон қилиб қўйди, уйларимизда бўлса ҳам ибодат қилишда давом этмоқдамиз. Намоз ўқияпмиз, Қуръон тиловат қиляпмиз, зикрлар, салавотлар айтаяпмиз, аҳлларимиз тарбияси билан шуғулланяпмиз. Мусулмон инсон ҳар ҳолатда ҳам ютади. Бу

оз кунлар барчамиз учун Аллоҳ таоло ва Расулини таниб олишга, динини ўрганишга бир фурсат бўлиб турибди. Фойдаланиб олайлик!

Кўнглимизга хурсандичилик улашадиган, бизларга ҳушхабар берадиган яна бир ҳадисни ўрганиб чиқайлик: 

قال نبينا صلى الله عليه وسلم : عجب ربنا من قنوط عباده وقرب غيره ينظر إليكم أزلين قنطين فيظل يضحك يعلم أن فرجكم قريب (رواه الامام أحمد). 

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: “Роббимиз  бир ҳолатни бошқа ҳолатга ўзгартириши жуда яқин бўлишига қарамай, бандалар қаттиқ ноумид бўлиб қолишидан ажабланади. Аллоҳ таоло танг аҳволга тушиб ноумид бўлиб турганингизда сизларнинг фаражингиз (танг аҳволдан қутулиш, шодлик, роҳат, кенгчилик) яқин эканини билган ҳолда сизларга қараб кулиб туради”. 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу ҳадисни айтиб бўлиб кулиб қўйган эканлар, биз ҳам кулайлик, хурсанд бўлайлик, тушкунликка тушмайлик, ҳаммаси яхши бўлади. 

Биз бандалар шундай, ҳаётимиз бир теккис, тинчилик-тотув, соғлиқ-саломат ҳолда давом этишини хоҳлаймиз ва бу ҳолатга ўрганиб қоламиз. Кўпинча шу ҳолат ҳам бизни Роббимизни унутиб қўйишимизга сабаб бўлади. Доимий бир теккисликда кетаётган ҳаётимизда мабодо, бирор чуқурлик чиқиб қолса, ёки ишимиз юришмай қолса, ёки бирор касаллик етса, дарров тушкунликка тушиб ноумид бўлиб қоламиз. Мазкур ҳадиси шарифда ҳам бандалар танг аҳволга тушганларида қаттиқ ноумид бўлиб қолишлари айтилмоқда. Аслидачи, биз бандалар ҳар қандай ҳолатда ҳам Аллоҳ таолодан ноумид

бўлмаслигимиз лозим экан. Чунки Аллоҳ таоло ёмонликдан яхшиликка, беморликдан соғлиқ-саломатликка, бало ва оғир ҳолатлардан хурсандчилик, кенгчиликка чиқариши, ўзгартириши жуда яқин фурсатда бўлар экан. 

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилади: 


فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا {الشرح/5} إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا {الشرح/6} 

Бас, албатта, қийинчилик билан осончилик бордир. Албатта, қийинчилик билан осончилик бордир (Шарҳ сураси, 5-6-оятлар). 

Демак, ҳозирги қийинчилик ҳолимиздан кейин яқин кунларда

бизларни осончилик, яхшилик ва катта ютуқлар кутиб турибди.

Аллоҳ таолонинг раҳмати яқин экани ҳақида Қуръони Каримда шундай баён қилинади: 


وَلاَ تُفْسِدُواْ فِي الأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاَحِهَا وَادْعُوهُ خَوْفًا وَطَمَعًا إِنَّ رَحْمَتَ اللّهِ قَرِيبٌ مِّنَ الْمُحْسِنِينَ {الأعراف/56} 

Ерни (Аллоҳ хайрли ишларга) яроқли қилиб қўйгандан кейин (унда) бузғунчилик қилмангиз! Унга (Аллоҳга) ҳам қўрқинч ва ҳам умид билан дуо қилингиз! Аллоҳнинг раҳмати эзгу иш қилувчиларга яқиндир (Аъроф сураси, 56-оят). 

Биз мўмин-мусулмонлармиз Аллоҳ таолонинг раҳматидан, бошимиз узра турган бу балони тез кунларда кўтаришини умид қиламиз. Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади:  


 قَالَ وَمَن يَقْنَطُ مِن رَّحْمَةِ رَبِّهِ إِلاَّ الضَّآلُّونَ {الحجر/56} 

У: «Фақат адашганларгина ўз Роббисининг раҳматидан ноумид бўлурлар», – деди (Ҳижр сураси, 56-оят). 

Шундай экан, биз касал бўлсак, тез орада Аллоҳ таоло шифо бериши, ёмонлик етганида, тез орада Аллоҳ таоло ўрнини яхшилик билан қоплаши, бало етганида, тез кунларда Аллоҳ таоло балони кўтариши, танг аҳволга тушганимизда, Аллоҳ таоло тез орада бизларга кенгчилик беришини умид қиламиз. 

Ҳушхабар тез орада бу бало биздан даф бўлади. 

Интернет манбаларидан фойдаланиб Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ тайёрлади

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Одам алайҳиссалом жаннатдан Ҳиндистонга тушганми?

6.01.2025   2105   4 min.
Одам алайҳиссалом жаннатдан Ҳиндистонга тушганми?

Одам ва Ҳавво алайҳиссалом ман қилинган дарахт мевасини тановул қилганларидан кейин, Аллоҳ уларни ерга туширди.

“Сўнг шайтон унга васваса қилиб: “Эй Одам, мен сенга абадият дарахтини ва йўқ бўлмас мулку давлатни кўрсатайми?”, деди.

Бас, ундан ейишлари билан авратлари очилиб қолди ва ўзларини жаннат япроқлари билан тўса бошладилар. Одам Парвардигорига осий бўлиб, йўлдан озди.

Сўнгра Парвардигори уни сайлаб — Ўзига яқин қилиб, тавбасини қабул этди ва тўғри йўлга ҳидоят қилди.

Аллоҳ айтди: “Ундан ҳар иккингиз тушингиз. Айрим зурриётларингиз айримларига душмандир. Бас, сизларга Мен тарафдан ҳидоят келганида ким Менинг ҳидоятимга эргашса, йўлдан озмас ва бахтсиз бўлмас” (Тоҳа, 120-123).

Одам ва Ҳавво алайҳумиссаломларнинг қаерга тушгани ҳақида Қуръони каримда маълумот келмаган.

Айрим уламолар ҳадисларга таянган ҳолда, Одам алайҳиссалом Ҳиндистонга туширилган, деган фикрни айтадилар.

Масалан, Ибн Асокир “Тарихи Димашқ” (7/437) китобида Одам алайҳиссаломнинг Ҳиндистонга тушгани ва жаннатдан чиқарилганидан кейин ўзини ёлғиз ҳис қилгани ҳақида ҳадис ривоят қилган.

Шунингдек, бошқа ҳадислар ҳам ривоят қилинган, аммо буларнинг аксарини уламолар заиф деганлар.

Айрим уламолар ва салафлар Одам алайҳиссалом Ҳиндистонга, Ҳавво онамизни эса Жидда шаҳрига тушганлар, деб айтганлар. Одам алайҳиссалом ўз жуфтини қидириш жараёнида Муздалифага етиб келганлар. Бу ер “издалафа” сўзидан олинган бўлиб, “яқинлашиш” маъносини англатади.

Бундай ривоятлар “Мустадрак, Имом Ҳоким” (2/542), “Мусаннаф, Имом Абдурраззоқ” (5/93-116), “Тарихи Табарий” (1/121) каби манбаларда учрайди.

Бироқ, аксар уламолар бу ҳақдаги маълумотлар аҳли китоблар ривоятларига асосланган дейишган.

Табароний, Абу Нуайм ва Ибн Асокирлар Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилишича, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Одам алайҳиссалом Ҳиндистонга тушган”, деганлар.

Имом Табароний Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилади: “Аллоҳ Одамни туширганда Ҳинд ерига туширган. У кейин Маккага келган. Сўнгра Шомга бориб, ўша ерда вафот этган”.

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф “Ислом тарихи” китобида, тарихчилар Одам Ато ва Момо Ҳавво ер юзининг қайси ҳудудига тушганлари тўғрисида ихтилоф қилгани ҳақида ёзади. Бу борада турли-туман ва жуда кўп гаплар айтилган. Одам Ато ва Момо Ҳавво Арабистон яриморолига туширилган, деган фикр эгалари кўпчиликни ташкил этади. Яна Ҳиндистондаги тоғ яқинига туширилган, деганлар ҳам бор, дейилган ўша китобда.

“Дурри Мансур” китобида ва Ибн Асокир Ибн Аббос розияллоҳу анҳумо қилган ривоятда ва бошқа бир қанча манбаларда Одам ва Ҳавво жаннатдан чиқарилганда Ер юзининг қайси минтақасига тушгани ҳақида турли нақллар бор:

Одам ва Ҳавво Макка билан Тоиф ўртасидаги Дажна деган жойга тушган;

Одам Сафо тоғига, Ҳавво Марва тоғига тушган. Бу икки тоғ ҳам Макка шаҳрида ҳозирги Ҳарам ҳудудида жойлашган.

Одам Ҳинд диёрига, Ҳавво Жидда шаҳрига тушган. Одам Ҳаввони истаб, уни Макка шаҳридаги Муздалифада топган. Шу боис, уни Жамъ деб ҳам аталади. Чунки Одам ва Ҳавво шу ерда жамланган, учрашган. Унинг Муздалифа деб номланиши эса Ҳаввонинг Одамга яқин келиши, учрашиши учундир. Уламолар Ҳиндистон томондаги жойни Сарандиб, яъни Шри-Ланка ороли, Бавз номли тоғ деганлар. Шри-Ланкани 1972 йилгача европаликлар Цейлон деб аташган.

Пўлатхон Каттаев,
ТИИ Ҳадис ва Ислом тарихи фанлари кафедраси
катта ўқитувчиси.