Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
05 Ноябр, 2024   |   04 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:39
Қуёш
06:59
Пешин
12:12
Аср
15:32
Шом
17:16
Хуфтон
18:31
Bismillah
05 Ноябр, 2024, 04 Жумадул аввал, 1446

Имом Aбу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ ҳаётидан қизиқарли фактлар

11.03.2020   2379   2 min.
Имом Aбу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ ҳаётидан қизиқарли фактлар

- Уламоларнинг якдил фикрига кўра Имом Aбу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ тобеинлардан ҳисобланади. Манбаларда имомнинг нечта саҳобани кўрганлиги тўғрисида турли хил маълумотлар мавжуд. “Соҳиби Икмал” Қози Иёзнинг хабар беришича, улар йигирма олти киши бўлган, ҳофиз Ибн Ҳажар эса саккизта саҳобани кўрган, дейди. Етмиш иккита саҳоба билан учрашган деб маълумот берган Ҳафиз Миззий каби олимлар ҳам бор.

- Кўп сонли муҳаддислар, Ҳанафий, Шофеъий, Моликий ва Ҳанбалий мазҳаблари уламолари имомнинг илмда ҳар томонлама кучли ва етакчи эканлигини бир овоздан тан олишган.

- Имом Аъзам раҳимаҳуллоҳ ўша пайтда ҳадис марказларидан бири бўлган Куфада яшаган. Бу шаҳарда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг минглаб саҳобалари яшаб ўтишган. Куфада мингдан ортиқ факиҳлар етишиб чиққан, улардан юз элликтаси Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг асҳоблари эди. Куфа ҳазрати Aбдуллоҳ ибн Масъуд ва Aбу Ҳурайра розияллоҳу анҳумлар яшаган шаҳардир.

- Aбу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ 4000 та ҳадис ривоят қилган, улардан 2000 тасини устози Имом Ҳаммод орқали қабул қилган.

- Имом Aбу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ ҳаёти давомида ўзининг тижорат молларидан йўқсил ва муҳтожларга муттасил хайру саховат қилиб ўтган.

- Ироқ ҳокими Ибн Хубайр ҳукмронлиги даврида Aбу Ҳанифага бош қозилик лавозими  таклиф этилганда, уни рад қилди. Aбу Жаъфар Мансур даврида ҳам бу лавозим таклиф қилинди ва у яна қабул қилмади.

- Имом сажда пайтида вафот этди. Унинг жанозасига эллик мингдан ортиқ одам қатнашди ва олти марта жаноза намози ўқилди. Охиргисини унинг ёлғиз фарзанди, ўғли Ҳаммод адо қилди.

 

«Мўйи муборак» жоме масжиди имом-хатиби

Луқмон Аблақулов тайёрлади

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Расулуллоҳ ﷺ фарзандларидан айрилганларида

5.11.2024   78   2 min.
Расулуллоҳ ﷺ фарзандларидан айрилганларида

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Мория Қибтийя онамиздан Иброҳим исмли ўғил кўрдилар. Чақалоқ туғилгач, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам севиниб, «Бугун кечаси фарзандлик бўлдим. Унга бобокалоним Иброҳим алайҳиссаломнинг исмларини қўйдим!» дедилар. Бироз вақт ўтгач, Иброҳимни эмизиш учун Ҳавла бинт Мунзир розияллоҳу анҳога беришди. Арабларнинг одатига кўра, гўдак икки йил, яъни кўкракдан ажрагунича эмизган онасининг уйида яшар эди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам ўғиллари Иброҳимни Ҳавла розияллоҳу анҳонинг уйида қолдирдилар. Ҳавла розияллоҳу анҳо темирчи Абу Сайф, яъни Баро ибн Авс ал-Ансорийнинг аёли эди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобалари билан бирга Ҳавланинг уйига тез-тез бориб, ўғилларини кўриб келар эдилар.

Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Бир куни Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам билан Абу Сайфнинг уйига кирдик. Одатдагидек, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Иброҳимни қўлларига олиб, ҳидладилар, ўпдилар. Аммо орадан кўп ўтмай, Иброҳимга дардга чалинди. Бир куни келсак, Иброҳим жон бераётган экан. Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг кўзларидан ёш оқа бошлади. Абдурраҳмон ибн Авф у зотга: «Ўлганга йиғлаяпсизми, Аллоҳнинг Расули?» деди. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бу раҳмат-шафқат йиғиси, Ибн Авф» деб, йиғлаб юбордилар. Сўнг: «Кўз ёш тўкади, қалб маҳзун бўлади, лекин Роббимизни рози қиладиган сўзларнигина айтамиз. Фироқингдан жуда маҳзунмиз, Иброҳим!» дедилар».

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Иброҳимдан айрилганларига қаттиқ маҳзун бўлдилар, фарзанд доғида қалблари ўртаниб, йиғладилар. Қалб маҳзун бўлади, кўз ёш тўкади. Аммо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қалблари сиқилиб, оғир мусибатдан маҳзун бўлиб турсалар-да, бундай пайтларда одамнинг тилидан чиқиб кетиши мумкин бўлган ёмон сўзларни айтиб юборишдан огоҳлантирдилар: «Қалб маҳзун бўлади, аммо фақат Роббимиз рози бўладиган сўзни айтамиз, холос!».

Қайғу пайтларида айтадиган сўзимиз фақатгина Аллоҳга мақтов, Аллоҳга қайтишни эслаш, Роббимизни рози қиладиган дуолар қилиш бўлиши керак. Роббимизни ғазаблантирадиган сўзларни зинҳор айтмаймиз, чунки мусулмон одам мусибат пайтида ҳам фақат Роббининг розилигини ўйлайди, фақат Роббини рози қиладиган ишларни қилади.

Энди мана шу саволга жавоб беринг:

Маҳзун бўлганингизда қандай сўзларни айтасиз? Аллоҳ рози бўладиган сўзларними? Ёки оғзингиздан чиқадиган сўзларга эътибор бермайсизми?

Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.

Мақолалар