Яқинда «Оила» илмий-маркази томонидан юртдошларимиз ўртасида оилалар бузилиб кетишининг асл сабаблари ҳақида ижтимоий сўров ўтказилди. Сўровнома натижаларига кўра, оилаларнинг 22,5 фоизи бир-бирини тушунмаслик ёки тушунишни хоҳламаслик, фарзандсизлик оқибатида, 15,6 фоизи оилага ўзгаларнинг аралашуви, 15 фоизи ўзаро жанжаллар, 11 фоизи сурункали пиёнисталик туфайли бузилиши маълум бўлган.
Чиндан ҳам бугунги кунда, никоҳ дея аталмий муқаддас ва илоҳий риштанинг узулишига кўплаб сабаблар, жумладан: оила қурувчиларда оила ва оилавий муносабатлар ҳақида билимнинг етишмаслиги, ароқхўрлик ва гиёҳвандлик, ёш оилага ота-онанинг беҳуда аралашуви, эр-хотинларнинг бир-бирлари билан бўлаётган алоқаларида сабр ва бағрикенгликнинг етишмаслиги асосий омил бўлмоқда.
Навоий вилояти Қизилтепа тумани бош имом-хатиби Завқиддин домла Орипов кўплаб ажрим низоли, ажрим ёқасига келиб қолган оилаларни ислоҳ қилиб келади. Эр-хотинлар, қайнона-қайноталарга динимизнинг кўрсатмасини етказади, насиҳат қилади. Йил давомида тумандаги имомлар билан биргаликда маҳалларда жами 403 та оила ислоҳ қилиниб, яраштирилганлиги қувонарли ҳол.
Шундай хайрли ишлардан бири куни кеча, 18 декабрь куни Тавоис қишлоғида истиқомат қилувчи Каримовлар оиласини яраштириш билан якун топди. Томонлар тингланганда, арзимас сабаб, яъни қайнона-келин муносабатларидаги совуқлик, феъл-атворларига мослаша олмаслик экани аён бўлди.
Имом домла ўн бир йилдан буён бирга истиқомат қилаётган қайнона-келиннинг ҳамон инсофга келмаслиги, адоватда бўлиши бу жоҳиллик, нодонлик эканини уқтирди.
Дунёдаги барча махлуқотларга оид нарсаларнинг чегараси бўлгани каби, ота-она ҳаққининг ҳам чегараси бор. Банданинг Аллоҳнинг амрига зид бўлган хоҳиши рад қилинади. Холиққа маъсият бўладиган нарсада махлуққа итоат қилинмайди.
Ислом таълимотида иложи борича оилани мустаҳкамлашга амр қилинган. Бошқа бировнинг, агар ўша биров ота-она бўлса ҳам, хоҳишига биноан оилани бузишга рухсат йўқ. Бу ҳақиқатни барча уламолар ўзларининг қадимги ва янги китобларида таъкидлаганлар.
Имом-хатиблар, отинойилар деярли ҳар куни ана шундай нотинч оилаларни ислоҳ қиладилар, муросага келтириш йўлида хизмат қиладилар. Бу уларнинг дин, миллат, юрт олдидаги масъулиятли вазифаларидир. Биз юқоридаги маълумот билан қайсидир оиланинг муаммосини ошкор қилиш ниятидан йироқмиз. Мақсадимиз, бу каби воқеалардан арзимас сабаблар билан жанжал кўтарётган, турмушига қаноат қилмаётган ёхуд оғзининг бир четидан бемалол ўзича “талоқ” лафзини айтиб Аллоҳ таолонинг Аршини ларзага келтираётган эр ва хотинлар, қайнона ва қайнота, қуда-андалар ибрат олсинлар, ўйлаб кўрсинлар. Имом етказса, шариатни етказади. Ҳеч бир нарса беҳикмат содир бўлмайди, балки Аллоҳ ана шундай оилаларга тўғри йўлни, ечимни эслатиш учун илм аҳлини рўпара қилади. Қиёматда эса етказилган эслатмаларни олган ёки олмаганлигидан қаттиқ сўралади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Масжидлар бўлими
Дўстона ва самимий руҳда ўтган учрашувда Марказ раҳбари Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан юртимизда бунёд этилаётган Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази ҳақида жумладан, Марказ доирасида амалга оширилаётган тадбирлар, барча илмий ва ташкилий ишлар ҳақида маълумот берди.
– Ўзбекистон Ислом илми, фиқҳ ва ҳадис соҳасида юксак меросга эга. Бу заминда машҳур уламолар, буюк фақиҳлар, муҳаддислар, мутафаккирлар ва санъатшунослар етишиб чиққан, – деди Ислом уюшмаси бош котиби. – Ушбу мероснинг Ислом оламидаги аҳамияти ва долзарблигини кўрсатишда Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази муҳим ўрин тутади. Бу юртнинг таниқли ва машҳур алломалари туфайли Ислом цивилизациясининг асл моҳияти хусусан, инсонпарварлик ва бағрикенглик қадриятлари бугунги кунга қадар сақланиб қолган. Мазкур мегалойиҳа бу бой меросни жаҳон ҳамжамиятига танитишда асосий аҳамиятга эга. Биз Бутунжаҳон Ислом уюшмаси номидан ушбу саъй-ҳаракатларни тўлиқ қўллаб-қувватлаймиз. Ўзбекистон Президентининг маданият ва маърифатга қаратган эътибори барча мусулмон мамлакатлар учун намуна бўлади. Марказ билан ҳамкорлик қилишдан бениҳоят мамнунмиз! – дея таъкидлади Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса.
Учрашув давомида Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса Ўзбекистонда олиб борилаётган ислоҳотлар хусусан, Ислом цивилизацияси марказининг барча тадбирлари, режалаштирилган турли анжуманларга қизиқиш билдириб, бу борада олиб борилаётган ишларни юксак баҳолади ва мамнуният билан эътироф этди. Ислом цивилизацияси марказининг очилиш маросими қанчалик аҳамиятли эканлигига эса алоҳида тўхталди. Шу ўринда Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг 72-сессиясида сўзлаган нутқидан қуйидаги иқтибосларни келтирди: “Биз бутун жаҳон жамоатчилигига ислом динининг асл инсонпарварлик моҳиятини етказишни энг муҳим вазифа, деб ҳисоблаймиз. Биз муқаддас динимизни азалий қадриятларимиз мужассамининг ифодаси сифатида беҳад қадрлаймиз. Ислом дини бизни эзгулик ва тинчликка, асл инсоний фазилатларни асраб-авайлашга даъват этади. Ислом цивилизацияси марказининг фаолияти ҳам шу мақсадга хизмат қилади”. Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса Ўзбекистон Президенти томонидан БМТ минбаридан туриб илгари сурилган мазкур улкан ташаббус Бутунжаҳон Ислом уюшмаси номидан қўллаб-қувватлашини таъкидлаб ўтди.
Ислом цивилизацияси маркази раҳбари Ўзбекистон Президенти ташаббуси билан Марказ таркибида Араб-ислом хаттотлик мактабини очиш йўлга қўйилганини маълум қилди. Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса ушбу лойиҳани тўла-тўкис қўллаб-қувватлади:
– Янги Ўзбекистон лойиҳаси бўлмиш бу хаттотлик мактаби орқали Қуръони каримнинг ҳар бир сурасини махсус араб хатида, безаклар билан бойитилган тарзда қўлда кўчириш мақсадга мувофиқ, – дея таклиф қилди Бош котиб, – Ўзбекистондаги бўлажак Араб-ислом хаттотлик мактаби фаолиятини йўлга қўйишда, шунингдек, жаҳон миқёсида машҳур бўлган катта тажрибага эга хаттотларни ушбу марказга жалб этиш, хаттотларнинг иш фаолияти самарали бўлиши учун уларни рағбатлантириш ва умуман мактаб фаолиятини ривожлантиришда астойдил ҳамкорлик қилишга тайёрмиз.
Делегация аъзолари Макка шаҳрида жойлашган Ҳиро маданият даҳаси, Ваҳий музейи, “Бурж ас-саъа” минорасида жойлашган шу номдаги музей, Каъба кисваси учун қирол Абдулазиз мажмуаси ва Мадина шаҳридаги “Бўстон” музейи, Пайғамбаримиз (с.а.в) сийратлари ва Ислом цивилизацияси музейи, Жидда шаҳридаги Ислом санъати музейи ва кутубхонасига ташриф буюрди ва ҳамкорлик бўйича музокаралар олиб борди.
Бундан ташқари, Ислом цивилизацияси маркази делегацияси аъзолари музей ва кутубхоналарга қилган ташрифлари жараёнида Пайғамбаримизнинг фаолият ва турмуш тарзларини ифодаловчи видеолавҳалар Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказига тақдим этилиши масаласини ҳам кўриб чиқишди.
Шунингдек, учрашувда Ўзбекистон Президенти ташаббуси билан Самарқандда янгидан бунёд этилаётган Имом Бухорий мажмуаси зиёратчилари учун қулай шарт-шароитлар яратиш масаласида ҳам фикр алмашилди. Бу борада Саудия Арабистони тажрибасидан фойдаланиш мақсадида Бутунжаҳон Ислом уюшмаси Тадбирлар ва конференциялар бўлими бошлиғи Шокир Салоҳ ал-Адваний билан мулоқот ўтказилди. Мулоқот давомида Ислом уюшмаси вакили бу масалада Саудия Арабистонининг етакчи ташкилотларидан бири “Илм” компанияси кўмак беришини билдирди. Кейинги муҳокамалар видеоконференция шаклида давом эттирилишига келишиб олинди.