Sayt test holatida ishlamoqda!
16 Iyul, 2025   |   21 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:24
Quyosh
05:04
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:58
Xufton
21:31
Bismillah
16 Iyul, 2025, 21 Muharram, 1447

Sabablar o‘rganildi - ajrim bekor bo‘ldi!

19.12.2019   2083   3 min.
Sabablar o‘rganildi - ajrim bekor bo‘ldi!

Yaqinda «Oila» ilmiy-markazi tomonidan yurtdoshlarimiz o‘rtasida oilalar buzilib ketishining asl sabablari haqida ijtimoiy so‘rov o‘tkazildi. So‘rovnoma natijalariga ko‘ra, oilalarning 22,5 foizi bir-birini tushunmaslik yoki tushunishni xohlamaslik, farzandsizlik oqibatida, 15,6 foizi oilaga o‘zgalarning aralashuvi, 15 foizi o‘zaro janjallar, 11 foizi surunkali piyonistalik tufayli buzilishi ma’lum bo‘lgan.

Chindan ham bugungi kunda, nikoh deya atalmiy muqaddas va ilohiy rishtaning uzulishiga ko‘plab sabablar, jumladan: oila quruvchilarda oila va oilaviy munosabatlar haqida bilimning yetishmasligi, aroqxo‘rlik va giyohvandlik, yosh oilaga ota-onaning behuda aralashuvi, er-xotinlarning bir-birlari bilan bo‘layotgan aloqalarida sabr va bag‘rikenglikning yetishmasligi asosiy omil bo‘lmoqda.

Navoiy viloyati Qiziltepa tumani bosh imom-xatibi Zavqiddin domla Oripov ko‘plab ajrim nizoli, ajrim yoqasiga kelib qolgan oilalarni isloh qilib keladi. Er-xotinlar, qaynona-qaynotalarga dinimizning ko‘rsatmasini yetkazadi, nasihat qiladi. Yil davomida tumandagi imomlar bilan birgalikda mahallarda jami 403 ta oila isloh qilinib, yarashtirilganligi quvonarli hol.

Shunday xayrli ishlardan biri kuni kecha, 18 dekabr kuni Tavois qishlog‘ida istiqomat qiluvchi Karimovlar oilasini yarashtirish bilan yakun topdi. Tomonlar tinglanganda, arzimas sabab, ya’ni qaynona-kelin munosabatlaridagi sovuqlik, fe’l-atvorlariga moslasha olmaslik ekani ayon bo‘ldi.

Imom domla o‘n bir yildan buyon birga istiqomat qilayotgan qaynona-kelinning hamon insofga kelmasligi, adovatda bo‘lishi bu johillik, nodonlik ekanini uqtirdi.

Dunyodagi barcha maxluqotlarga oid narsalarning chegarasi bo‘lgani kabi, ota-ona haqqining ham chegarasi bor. Bandaning Allohning amriga zid bo‘lgan xohishi rad qilinadi. Xoliqqa ma’siyat bo‘ladigan narsada maxluqqa itoat qilinmaydi.

Islom ta’limotida iloji boricha oilani mustahkamlashga amr qilingan. Boshqa birovning, agar o‘sha birov ota-ona bo‘lsa ham, xohishiga binoan oilani buzishga ruxsat yo‘q. Bu haqiqatni barcha ulamolar o‘zlarining qadimgi va yangi kitoblarida ta’kidlaganlar.

Imom-xatiblar, otinoyilar deyarli har kuni ana shunday notinch oilalarni isloh qiladilar, murosaga keltirish yo‘lida xizmat qiladilar. Bu ularning din, millat, yurt oldidagi mas’uliyatli vazifalaridir. Biz yuqoridagi ma’lumot bilan qaysidir oilaning muammosini oshkor qilish niyatidan yiroqmiz. Maqsadimiz, bu kabi voqealardan arzimas sabablar bilan janjal ko‘taryotgan, turmushiga qanoat qilmayotgan yoxud og‘zining bir chetidan bemalol o‘zicha “taloq” lafzini aytib Alloh taoloning Arshini larzaga keltirayotgan er va xotinlar, qaynona va qaynota, quda-andalar ibrat olsinlar, o‘ylab ko‘rsinlar. Imom yetkazsa,  shariatni yetkazadi.  Hech bir narsa behikmat sodir bo‘lmaydi, balki Alloh ana shunday oilalarga to‘g‘ri yo‘lni, yechimni eslatish uchun ilm ahlini ro‘para qiladi. Qiyomatda esa yetkazilgan eslatmalarni olgan yoki olmaganligidan qattiq so‘raladi.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi Masjidlar bo‘limi

 

 

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

Yomon tush ko‘rganda nima qilinadi?

16.07.2025   756   2 min.
Yomon tush ko‘rganda nima qilinadi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Savol: Men tush ko‘rdim va uyg‘onib Ibni Sirinning "Tushlar ta’biri" kitobini ko‘rsam yomonroq chiqdi va siqilib qoldim. Tush ta’biri masalalariga musulmon inson qanday qarashi kerak?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Avvalo shuni aytishimiz kerakki, Ibn Siriyn rahimahullohga nisbat berilgan “Tushlar ta’biri” kitobi u zotga tegishli emas. Shuning uchun bu kitobni u zotga nisbat berib bo‘lmaydi. Dinimizga ko‘ra tushlar uch xil bo‘ladi:
– Alloh taolo tomonidan bo‘lgan, tahorat bilan yotilganda, tongga yaqin ko‘riladigan, solih tushlar.
– Shaytondan bo‘lgan, aniq esda qolmaydigan, kayfiyatni tushiradigan, alahsirashga o‘xshash yomon tushlar.
– Kasbiga yoki qiziqqan narsasiga taalluqli tushlar.

Dinimizda tush ko‘rganda nima qilish kerakligi borasida aniq tavsiyalar kelgan. Agar rost tushlar shariatga mos kelsa, amal qilish mumkin, agar zid kelsa, qat’iy amal qilinmaydi. Yomon tush ko‘rgan kishi tushini birovga aytmasligi va tushning yomonligidan Alloh taolodan panoh so‘rashi kerak. Bu haqida Abdulloh ibn Qatoda roziyallohu anhu otasidan rivoyat qilgan hadisda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Rost tush Allohdan, yomon tush shaytondan. Birortangiz qo‘rqinchli tush ko‘rsa, chap tomoniga tuflab qo‘ysin va tushning yomonligidan (Allohdan) panoh so‘rasin. Shunda yomon tush zarar qilmaydi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).
Ya’ni yomon tush ko‘rgan kishi chap tomonga yengilgina tuflab: “Robbim! Ko‘rgan tushimni yomonligidan panoh so‘rayman”, deb qo‘yadi.

Ba’zi ulamolar imkon bo‘lsa o‘rnidan turib, tahorat olib, ikki rakat nafl namoz o‘qigani hamda biroz sadaqa qilib qo‘ygani yana ham yaxshi, deyishgan.
Shuningdek, tush inson taqdirini belgilamaydi. Tushga ortiqcha baho berib, uni hayot mezoniga aylantirish to‘g‘ri emas. Biz dinimiz ko‘rsatmalariga og‘ishmay amal qilsak, ham moddiy, ham ruhiy tarafdan sog‘lom, irodamiz mustahkam bo‘ladi. Vallohu a’lam!

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.