Танловга!
Жавоб: Ушбу сўзнинг «юксак шараф», «миқдор» ва «белгиланган вақт ёки макон» каби маънолари мавжуд.
Жавоб: Уламолар бу саволга бир қанча жавоблар беришган:
Жавоб: Унинг кечанинг бошқаридан бир қанча устунликлари бор:
Жавоб: Қуръон тиловати, намоз, зикр ва дуолар билан ибодат қилиб ўтказиш лозим.
Жавоб: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бажарган ва бунга тарғиб қилган амал бўлгани учун суннат амал саналади.
Жавоб: Ушбу кечада қуйидаги дуо кўпроқ айтилади: «Аллоҳумма иннака аъвуффун, туҳиббул аъфва фаъфу аънний» (Маъноси: Аллоҳим, Cен марҳаматли Зотсан, афв этишни суясан, мени кечиргин!).
Жавоб: Рамазоннинг охирги ўн кунлигидаги тоқ кечалар, хусусан, йигирма биринчи ва йигирма еттинчи кечадан излаш мақсадга мувофиқдир.
Жавоб: У қиёматга қадар барча Рамазон ойларида бўлади.
Жавоб: Бунинг ҳикматларидан бири мусулмонларни ихлос ва муҳаббат билан Рамазоннинг охирги ўн кунлигини тўлиқ ибодат ила ўтказишга тарғиб қилишдир.
10. Савол: Кечанинг қанчасида қойим бўлиш лозим?
Жавоб: Кечанинг баъзисини ибодат билан ўтказиш мумкин, аммо тўлиқ ибодат қилиш афзалдир.
Манбалар асосида
Ийсохон Яҳё тайёрлади
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Cавол: Яқинда операция бўлдим. Ўрнимдан туриш, ўтириш мумкин эмас. Аёлим ёрдамида таҳорат олиб, ётган ҳолда намоз ўқияпман. Уйқумда эҳтилом бўлдим. Ғусл қила олмайман. Бундай ҳолда қандай қилиб покланиб намоз ўқийман?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Сиз ғусл қила олмасангиз ҳам таяммум қилиш билан покланаверасиз. Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилган: “Агар бемор бўлсаларингиз ёки сафарда бўлсаларингиз ё бирорталарингиз таҳоратхонадан келса ёки аёлларга яқинлик қилса-ю, сув топа олмасаларингиз, покиза тупроқ билан таяммум қилинглар” (Нисо сураси, 43-оят).
Демак, мазкур далилларга кўра сув билан ҳақиқий покланиш имкони йўқ бўлиб қолган пайтда, покиза ер жинси билан ҳукмий покланиш жоиз бўлади. Таяммум қилишга рухсат берилган ушбу оятда “Агар бемор бўлсангиз” дейилган. Биров бемор бўлса-ю, сув ишлатиб таҳорат ёки ғусл қилганда ҳалокатга учраши, бирор аъзоси талафот кўриши, беморлиги зиёда бўлиши, чўзилиб кетиши, тузалиш кечга сурилиши кабилардан аниқ хавф бўлса, таяммум қилиши жоиз.
Ер жинси – тупроқ, қум, тош, оҳак, гипс, сурма, сурматош, олтингугурт каби ердан бўлган ашёлардир. Шунингдек, турли буюмлар устидаги (масалан, кийимдаги ёки кўрпа-тўшакдаги) чанг ҳам ер жинсига киради. Шу чангни қасд қилиб, таяммум қилиш ҳам мумкин.
Таяммум қилмоқчи бўлган одам енгини тирсакларидан юқоригача шимаради. Покланишни ният қилиб, икки қўлини тупроққа ёки ер жинсидан бўлган нарсага уриб, юзига суртади. Икки қўлини иккинчи марта уриб, аввал чап қўлининг кафти орқали ўнг қўлини чиғаноқлари билан қўшиб масҳ қилади. Кейин ўнг қўлининг кафти орқали чап қўлини чиғаноқлари билан қўшиб масҳ тортади. Шу билан таяммум қилган бўлади.
Сиз шу тарзда то ғусл қилишга қодир бўлгунингизга қадар таяммум қилиб, намозларингизни адо этишингиз мумкин. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.