Орзиқиб кутган Рамазонимизнинг ҳам учдан икки қисми ўтиб бўлди… Аллоҳ таоло Ўзи азиз қилган ой… Ундаги ҳар бир яхшиликлар, ибодатлар, тасбеҳу зикрларнинг қанчалар бизларга фойда келтиришини биз бандалар тасаввур ҳам қила олмаймиз. Шу боис Сарвари олам солаллоҳу алайҳи васаллам: “Агар умматларим Рамазон фазилати ва ундаги бўладиган мукофатлар кўплигини билганларида эди, йил бўйи Рамазон бўлишини орзу қилишар эди”, дея марҳамат қилганлар.
Рамазон ўтиб боряпти, унда бошланган хатми Қуръонлар ҳам аста-секин тугаб боряпти. Рамазоннинг таърифини гўзал эшитяпмизу, лекин аслида биз ундан қанчалик фойдаланиб қоляпмиз? Рўзани қалбан тутган, қўлидан келганича саҳоват, яхшиликда фаол бўлган, кечалари Қуръони каримга муҳаббат билан таровиҳларда тик турган эътиқод соҳибларидан бўла оляпмизми?
Масжидларда ҳавасли манзаралар… Ҳеч бир нарсага қиёслаб бўлмас ва ҳеч қачон тарк этгинг келмас илоҳий раҳмат муҳити ҳукмрон. Бу жойда покиза қалб соҳиблари Роббилари билан суҳбат қурмоқдалар. Унга муножотлар қилиб, шашқатор ёшлар ила хатолари, гуноҳларига истиғфорлар айтмоқдалар… Бандаликнинг, инсонийликнинг юксак мақоми, покиза фитратнинг шамойилидир бу ҳолат…
Пойтахтимизнинг кўҳна масжидларидан бири бўлмиш “Ҳожа Аҳрор Валий” жоме масжидида ҳам куни кеча Қуръони карим хатмонаси бўлиб ўтди. Каломуллоҳни 23 кун давомида ҳофизи Қуръон қорилар: ўткир ва гўзал савти билан машҳур Самихон Исроилов, мазкур масжид муаззини Юнусжон Сиддиқов ва Абдунасир Ортиққориевлар тартил билан, гўзал савт билан ўқиб, ниҳоясига етказиб беришди. Гўзал тасбиҳ, ҳамдлар ўқилди.
Имом-хатиб Исомиддин домла Аҳроров бошчилигидаги масжид жамоаси хатмона кечасига алоҳида тайёргарлик кўришган. Жамоатни муборакбод этиш учун ташриф буюрган уламолар, имом домлаларнинг суҳбатлари, ваъзу иршодлари йиғилганларга энг муҳим озуқа, таъриф этиб бўлмас руҳий оромни тортиқ этди. Бу оқшом чинакам Қуръон байрами, маънавий зиёфатга айланди. Унда ҳозир бўлганлар эса инсониятнинг қалбида иймон гавҳари ярқираган энг бахтли тоифалари эди.
Хатмона маросими порталимизнинг ижтимоий тармоқларида тўғридан-тўғри узатилиб борди. Видеога билдирилаётган изоҳларни ўқир эканман: “Қани энди мен ҳам шу сафда бўлганмда.... Кўчада ўтиришга ҳам рози эдим...”, дея ёзилган изоҳ эътиборимни тортди. Ҳа, бу онларни қадрини билган мусулмон бедорликни ихтиёр этади, Роббиси томон ошиқади. Бунда энг тотли лаззат - иймон лаззати, қалб роҳатини туяди. Аксинча, шу пайтда ҳам ғафлат ва маъсият домида юрганлар чиркин ҳаёти аро тубанлашиб бораверади. Аллоҳ сақласин.
Дуолар қабул бўлгувчи бу улуғ кечада кўплаб дуолар қилинди: эшитган Қуръонимиз шафоати, жаннатга ҳужжат, жаҳаннамга парда бўлишлиги, юртимиз тинчлиги, халқимизнинг фаровонлиги, бутун мусулмон олами тинчлиги, бирдамлиги, иймонимиз, қалбимиз саломатлиги, икки дунё саодатини тилаб ва албатта хатми Қуръон қилиб берган қорилар ҳаққларига чин ихлос ила дуолар қилинди.
Бу кеча энг юқори даражада турган юзлари мунаввар қориларга бутун жамоат ҳавас қилдилар, бизнинг зурриётларимиздан ҳам ана шундай ҳофизи Каломуллоҳлар чиқсин дея қалбдан илтижолар қилдилар.
Ҳа, Рамазон бизда, бизнинг ўлкада шундай ўтмоқда! Бу дамлар учун Ўзингга беҳисоб шукурлар бўлсин Буюк Тангримиз!
Азиз диндошим, хатми Қуръонлар бошқа масжидларимизда давом этмоқда. Агар ҳали таровиҳга бора олмаган бўлсангиз, албатта боринг, яна фурсат бор. Ғанимат рамазон кечаларининг шукуҳини, раҳмат онларини ҳис этмай, роҳат топмасдан Рамазонни тугатиб қўйманг.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Масжидлар бўлими
Расмлар муаллифи Шаҳзод Шомансур
Савол: Баъзи емакхонлар таом етказиб беришни кечиктиргани учун буюртмадан ташқари қўшимча таом тақдим этар экан. Шу иш жоизми? Агар рекламада қўшимча бепул таом бериш эмас, балки етказиб берилган таомнинг пулини олмаслик айтилган бўлса, ҳукм қандай бўлади?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
1. Таомга буюртма бериш битими шариатдаги истисноъ, яъни буюртма асосида маълум маҳсулотни тайёрлаб бериш шартномасига тўғри келади. Агар саволдаги шарт фақат рекламада акс этиб, буюртма жараёнида алоҳида бундай шарт қўйилмаса, сотувчи тарафидан берилган бу ваъда жоиз ҳисобланади ва унга вафо қилиши керак бўлади.
Агар буюртма беришда етказиб бериш кечикиши сабабли қўшимча таом бериш шарти қўйилса, бу шартноманинг бир қисмига айланади. Битимдаги бундай шарт молиявий жарима саналади. Маҳсулот тайёрлаб бериш (истисноъ) битимида сотувчига нисбатан молиявий жарима қўллашга рухсат этилади.
Демак, қўшимча бепул таом бериш ваъда кўринишида бўлса ҳам, шартномада акс этган бўлса ҳам жоиз экан.
2. Етказиб бериш кечикса, буюртма қилинган таомнинг пулини олмаслик фақат рекламада акс этиб, буюртма жараёнида бундай шарт қўйилмаса, бу ҳам сотувчи тарафидан берилган ваъда бўлади ва жоиз ҳисобланади. Аммо буюртма бериш жараёнида юқоридаги шарт қўйилса, бу шартноманинг бир қисмига айланади. Шартномада эса буюртма суммасидан воз кечиш шартини қўйиш дуруст эмас.
Демак, буюртма қилинган таомнинг пулини олмаслик ваъда кўринишида бўлса жоиз, битимда шарт қилинса, жоиз эмас. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази