Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
09 Июн, 2025   |   13 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:05
Қуёш
04:50
Пешин
12:27
Аср
17:37
Шом
19:58
Хуфтон
21:36
Bismillah
09 Июн, 2025, 13 Зулҳижжа, 1446

Рўзадор тилига эҳтиёт бўлсин

16.05.2019   33772   3 min.
Рўзадор тилига эҳтиёт бўлсин

Рўза тутиш нафақат еб-ичиш ва нафсни жиловлаш билан, балки тилидан чиқаётган ҳар бир сўзга эътиборли бўлиш билан ҳам мукаммал адо этилади. Киши тонг қоронғусидан то шомгача қийналиб еб-ичмасаю оғзидан турли сўкиниш ва ёлғонлар чиқаверса, бу рўза мукаммал бўлмайди. Бу борада Абу Ҳурайра (р.а.)дан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Расулуллоҳ (с.а.в.): “Рўза шаҳватлардан тўсувчидир, агар бирортангиз рўза тутадиган бўлса, нолойиқ сўзларни айтиб, жоҳиллик қилмасин, бирор киши урушиб ёки сўкишадиган бўлса, мен рўзадорман, деб икки марта айтсин”, - дедилар. (имом Бухорий ва имом Муслим ривоятлари). Ушбу ҳадисда айтилганидек, имкон борича ёмон сўзлардан узоқ бўлиш, мабодо бирор кимса рўзадорни ранжитадиган бўлса,  тилига эҳтиёт бўлишдан чалғитса бунинг ҳам ечими борлигини, “мен рўзадорман” деб айтиши кифоя экани таъкидланади.

Набий (с.а.в.): “Баъзи рўзадрлар борки, уларга рўзаси учун очликдан ўзга нарса бўлмас. Баъзи тунда бедор бўлган борки, уларга бедорлиги учун уйқусизликдан ўзга нарса бўлмас”, дедилар. Баъзи кишилар рўза тутдим, деб вақтини бекорчи ишларга сарф этади,  ғийбат қиладилар, ёлғон гапириб турли тушунмовчиликларга сабаб бўлади ёки мақтанчоқлиги билан риёкорга айланади. Ушбу ҳадис одамларни ана шундай рўзадорга макруҳ, яъни ёмон кўрилган ишларни бажармасликни огоҳлантиради, акс ҳолда қийинчиликдан бошқаси берилмаслиги таъкидланади. Демак, ҳар бир ибодатнинг ўзига керакли қайтариқларига қатъий амал қилиш жоиз бўлганидек, рўзанинг ҳам муҳим шартларидан бири – тил офатларидан сақланмоқдир.

Ёлғон гапириш мунофиқлик аломати экани ҳадисларда келтирилади. Бу иллат рўза учун ҳам ўз таъсирини ўтказмай қолмайди. Бу борада бир ҳадиси шарифда: “Ким ёлғон гапиришни ва унга амал қилишни қўймаса, унинг таоми ва шаробини тарк қилмоғига Аллоҳнинг эҳтиёжи йўқ”, дейилади. Демак, рўза тутдим деб ният қилган, унинг барча қийинчиликларини сабот билан енгган ҳар киши албатта ёлғон гапиришдан ҳимояланмоғи муҳим экан.

Рўзадор ғийбат, сўкиниш, бўҳтон каби барча иллатли амаллардан тийилмаса, унинг савоблари йўққа чиқиши мумкин. Бу хақда Расулуллоҳ (с.а.в.): «... У киши очликдан бошқа нарсага эга бўлмайди» — деганлар. (Ибн Можа ривояти, саҳиҳут тарғиб).

Аксинча, рўза тутган инсон яхши гапларни гапириб, инсонларга эзгулик улашса, кўнгилларини олиб ширинсуҳан бўлишга интилса, кўплаб савобларга эришади. Рамазоннинг беқиёс имкониятларидан бири дуоларнинг ижобат этилишидир. Бебаҳо лаҳзаларни беҳуда ишларга сарф этиш ўрнига холис дуо қилишнинг хислати сон саноқсиздир.

Бу борада Абу Ҳурайра (р.а.)дан ривоят қилинади. Расулуллоҳ (с.а.в.): “Уч тоифа кишининг дуоси рад этилмайди. Улар: Рўзадорнинг оғиз очгунича қилган дуоси, одил имомнинг дуоси, мазлумнинг дуоси”, - деганлар (Термизий ва Ибн Можа ривоятлари)

Абдуллоҳ ибн Ос (р.а.)дан ривоят қилинган яна бир ҳадисда Расулуллоҳ (с.а.в.): “Рўзадорнинг ифтор пайтида қилган дуоси рад қилинмайди”, - дедилар. (Ибн Можа ва Ибн Сунний ривоятлари).

Бугунги кунда юртимизда айниқса, ифторлик пайтларида қўлларини дуога очиб, Яратгандан аввало осмонимиз мусаффо бўлишини, юртимиз тинч хотиржам, фарзандларимиз соғ-саломат бўлишини сўраётган юртдошларимизнинг сон саноқсизлиги кишини қувонтиради. Уларнинг эзгу илтижолари кўплар қаторида ижобат бўлсин деб Аллоҳдан сўраймиз.

 

Манбалар асосида “Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юрти мудир муовини А.Ғаниев тайёрлади.

 

Рамазон-2019
Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Масжидун Набавий кутубхонасида “Ўзбекистон бурчаги” ташкил этилди

30.05.2025   10979   1 min.
Масжидун Набавий кутубхонасида “Ўзбекистон бурчаги” ташкил этилди

Муборак ҳаж сафари давомида Ўзбекистон мусулмонлари идораси Кутубхона бўлими бошлиғи Камолиддин Маҳкамов, Термизий халқаро илмий-тадқиқот маркази директори Музаффархон Жониев, Ҳадис илми мактаби ректори Барот Амонов Мадинаи мунавварадаги Масжидун Набавий кутубхонаси билан танишиш баробарида муассаса бўлим бошлиғи Аҳмад Наим Мулла мулоқот қилишди.  


Учрашув асносида улуғ алломаларимизнинг илмий мерослари жой олган “Ўзбекистон бурчаги” ташкил этилди. Шу муносабат билан ушбу кутубхона вакилларига Имом Бухорийнинг “Саҳиҳи Бухорий” ва Имом Термизийнинг “Сунани Термизий” ва бошқа китоблар топширилди.


Мулоқот чоғида “Саҳиҳи Бухорий” ва “Сунани Термизий” асарлари “Олти саҳиҳ ҳадислар”даги ўрни, ислом оламидаги олти буюк муҳаддисдан икки нафари Мовароуннаҳрдан етишиб чиққани, буюк аждодларимизнинг динимиз тараққиётидаги хизматлари эътироф этилди.


Шунингдек, бугунги кунда Ўзбекистонда диний соҳада олиб борилаётган сиёсат юқори баҳоланиб, Кутубхонага тақдим этилган ўзбек тилидаги ҳадислар тўпламлари шарҳлари Ҳаж ва Умра зиёратига келувчи зиёратчиларга муҳим манба бўлиб хизмат қилиши айтиб ўтиди. 
 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

 

Масжидун Набавий кутубхонасида “Ўзбекистон бурчаги” ташкил этилди Масжидун Набавий кутубхонасида “Ўзбекистон бурчаги” ташкил этилди
Ўзбекистон янгиликлари