10 Июн, 2025, 14 Зулҳижжа, 1446
10 Июн, 2025, 14 Зулҳижжа, 1446
Танловга!
Оиша Рамазон бошланмасиданоқ Қуръони каримни хатм қилишга киришган эди. Биринчи ўн кунлик тугамасидан Мусҳафни тўлиқ ўқиб тугатди. Қайнонасига буни билдирган эди, у жуда севиниб деди:
- Қизим, агар йўқ демасангиз, онамга шуни савобини бағишласак, тўғриси мен у кишини эслолмайман. Уч ёшлигимда раҳматлик бўлиб кетганлар...
- Ҳа, албатта. Уларга ҳам, бошқа ўтганларга ҳам савобини бағишлаймиз. Хатми Қуръондан кейин қилинган дуолар ижобат дейишади...
Жума куни кечаси Оиша ваъдага мувофиқ хатм дуосини қилди. Пайғамбаримиз, уларнинг оилалари ҳамда у зотнинг ортидан яхшилик ва ислом билан эргашганларни биринчи дуо қилди. Қайнонасининг онасини ҳам алоҳида дуо қилди. Навбат ўзининг яқинларига келди. Дуо қиляптию, кўзлари жиққа ёш, сўзлари зўрға-зўрға чиқар эди. Чунки, яқин икки йил ичида анча яқинларидан жудо бўлган эди. Баъзиларининг меҳрига қониб, баъзиларига қонмаган эди:
“Розийту биллаҳи Роббан. Ва бил Ислами дийнан. Ва би Муҳаммадин саллоллоҳу алайҳи васаллам росулан ва набийян!”
Аллоҳим, ушбу хатмнинг савобини аввало бобомга бағишладим. Қабрларини кенг қилиб, раҳматингга, нурингга тўлдириб қўйгин. Ушбу савоблар қайдан келди? деб сўрасалар, севимли набирангиз сизга хатми Қуръон савобини бағишлади”, деб айтилишини насиб эт...
Ҳақиқатда, бобоси уни қаттиқ яхши кўрар, диний илмлар ўрганишига сабабчи бўлган эди. Ўзи ўқишини назорат қилар, илмга рағбат кўрсатар эди. Бир куни алоҳида ўзи учун Мусҳаф ҳадя қилди. Ўша Мусҳафдан Оиша Қуръон ёдлади, неча маротабалаб хатм қилди. Аллоҳдан сўради: “Эй, Худо, дин йўлида, илм йўлида нимаики яхши иш қилсам, савоби камайтирилмаган ҳолда, бобомга ҳам етказиб тургин! Амин!”
“Аллоҳим, яна хатмимнинг савобидан бувимга бағишладим. Қабрларини кенг қилиб, раҳматингга, нурингга тўлдириб қўйгин. Ушбу савоблар қайдан келди? деб сўрасалар, севимли набирангиз сизга хатми Қуръон савобини юборди”, деб айтилишини насиб эт...”
Меҳрибон ва жонкуяр бувиси. Ёшлигидан бирга намоз ўқишни ўргатиб, панд-насиҳатларини канда қилмасди. Айниқса, онаси ишда бўлганлиги боис, асосий уй-рўзғор тутумларини бувиси ўргатган эди. Ёшлик қилибми, ишни чала-чулпа қилиб кўчага қочар, наридан-бери кўзга кўринадиган ерларни тозалаб, дугоналари ёнига равона бўлар эди. Тарбия ҳиссини қаттиқ англаган момо кўчада ўйнаётган жойидан ушлаб уйга олиб кирар, ишни тоза ва пухта қилишини талаб қилар эди. Оиша гап қайтарар, ишдан бўйин товлар эди. Йўқ, барибир бувисининг айтгани бўлар эди: “Билиб қўй, сен бир жойга бориб келин бўлсанг, бувини тарбиясини олган қиз дейишади. Яхши бўлсанг, яхши гап, ёмон бўлсанг, маломати менга келиб тегади. Керак бўлса, бир кун кечгача кир ювдираман. Модомики, тоза ва мукаммал иш қилмас экансан, овқат пиширишга қунт қилмас экансан, ўртоқларингни олдида шунақа уялтириб олиб келавераман. Наридан-бери иш ишми?!” Шу койишлар, шу таълимлар энди асқотиб, бир рўзғорни, бир оилани тебратиб келмоқда. Бувининг ўгитлари қулоғида туради. “Аллоҳим, шу хонадонда дуо олсам, савоби бувимга боришини насиб эт!”
Аллоҳим, ушбу хатмнинг савобини падари бузрукворимга бағишладим. Қабрларини кенг қилиб, раҳматингга, нурингга тўлдириб қўйгин. “Ушбу савоблар қайдан келди?” деб сўрасалар, севимли болангиздан сизга хатми Қуръон савоби келди”, деб айтилишини насиб эт...
Отаси яқинда оламдан ўтган эди. Унинг фироқи қалбидан кетмаган. Шу қадар меҳрибон, шу қадар ғамхўр эдики, отасининг ёнида худди ёш боладек ҳис қиларди ўзини. Ҳеч кимга ишонмас, ўқишга, кўчага машинасида олиб борар, илм ўрганиши учун тинмай ҳайдовчилик қилиб пул топарди. Институтнинг шарнома пули кечикмаслигига қаттиқ ҳаракат қилар эди. Қуръон ўқиса, бирга тинглаб ўтирар, ҳатто вақтинг кетмасин, сен Қуръон ўқийвер деб, эрталабки нонуштани бомдоддан сўнг ўзи тайёрлаб берар эди. Ўғилларига қараганда, қизига кўпроқ дардини айтарди. Шунга “сирдош ота-болалар” дейишарди. Куёв танлашда ҳам отаси сўнгги нуқтани қўйди: “Берсам, фақат шу болага бераман, тамом!” Ҳақиқатда, отаси куёвини ўғилдай кўрар, келса ўтқизгани жой тополмай қоларди...
“Аллоҳим, дин йўлида нимаики яхши иш қилсам, ушбу ўзлари бош-қош бўлган турмушимдан қандай яхшиликлар содир бўлса, савобини камаймаган ҳолда отамга юборгин...” Йиғидан бўғилиб қолаёзди...
Дуо қиляптию, яқинлари билан ўтган йиллари кўз ўнгидан кино тасмадай ўтиб бораверди. Улар учун яна янги хатм бошлади. “Рамазоний туҳфа” тайёрлашга бел боғлади.
Таҳовий “Таҳзибул осор”да келтирадилар: “Бизга Муҳаммад ибн Башшор айтиб берди, у Абдурроҳман ибн Усмондан, у Авн ибн Халлос ибн Амрдан, у Абу Ҳурайрадан ривоят қилади: “Албатта сизларнинг амалларингиз ўтган қариндошларингизга кўрсатилади. Агар яхши ишни кўрсалар, хурсанд бўладилар. Мабодо ёмонликни кўрсалар, уни ёқтирмайдилар”.
Ибн Абу Дунё “Маномат”да келтирадилар: “Абу Бакр, у Абу Ҳишомдан, у Яҳё ибн Ямондан, Абдулваҳҳоб ибн Мужоҳиддан, у отасидан ривоят қилади: “Албатта, мўмин дунёдан ўтганидан сўнг фарзандининг солиҳ амали, яхшилигидан кўзлари қувониб, севинади”.[1]
Н.Саидакбарова тайёрлади
[1] Абдулфаттоҳ ибн Салоҳ Қидиш Яфиъий, “Ат-тавассул бис солиҳин байна мужизийна вал маниъин”, 175 б.
Ҳар янги куннинг тонгини кўрганингизда қалбингизни зикр ила тўлдиринг. Иймон зикрларига қулоқ тутар экансиз, борлиқ Яратган Зот сари талпинаётганини ҳис қиласиз. Аллоҳ таоло айтади: «...Мавжуд бўлган барча нарса ҳамд билан Унга тасбеҳ айтур...»[1]. Балки уйда, балки кўчада, қаерда бўлсангиз-да, Аллоҳнинг зикрига шошилинг. Зикрларни кўпайтирганингиз сари Аллоҳга бўлган муҳаббатингиз ортиб боради, осмонлару ернинг Холиқи бўлган Аллоҳ таолодек буюк Зот суянчиғингиз эканини англайсиз...
Ушбу мисраларни доим ёдда тутинг:
Гар эрса қалблар Холиқин зикридин мосуво,
Алар жасад ичидин жой олган тош каби гўё.
Қалбингизни забонсиз тошга айлантириб қўйманг.
Тошда на меҳр ва на ҳис бор. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Роббини зикр қиладиган билан зикрдан йироқда бўлган киши худди тирик билан ўлик кабидир” [2], деганлар.
Яна Набий алайҳиссалом: “Сизларга амалларингизнинг энг хайрлиси ва Султонингиз ҳузурида энг покиза, даражангизни юқорилатадиган, сизлар учун тилло-кумушларни эҳсон қилгандан-да, душманингизга йўлиқиб, унинг бошини танасидан жудо қилишингиз, у ҳам сизнинг каллангизни бўйнингиздан узиб ташлашидан-да яхшироқ амал қайси эканини билдириб қўяйми?!” – дедилар. Саҳобалар: ”Ҳа, эй Аллоҳнинг Расули”, дейишди. У зот: У Аллоҳнинг зикридир”,3] дедилар.
Убайд ибн Умайр айтадилар: “Мўминнинг амал дафтаридаги ҳамд ила тасбеҳ – у билан дунё тоғларича тилло судралиб юришидан хайрлидир”.
Набий алайҳиссалом яна бошқа бир ҳадисда: «Аллоҳ таолонинг фазилат излаб кезиб юрувчи фаришталари бўлиб, улар зикр айтиб ўтирилган давраларни излаб юришади. Шу аснода зикр бўлаётган даврани топишса, фаришталар зикр ҳалқасидагилар билан биргаликда ўтиришади ва бир-бирларини қанотлари билан ўраб олишади, шу тарзда зикрдаги кишилар билан дунё осмонининг ораси фаришталар билан тўлиб кетади. Зикр ҳалқасидаги кишилар тарқалиб кетишса, фаришталар осмонга кўтарилиб кетишади.
Кейин Аллоҳ таоло ҳаммасини билиб тургани ҳолда, улардан: “Қаердан келдинглар? – деб сўрайди. Улар: “Биз ердаги бандаларинг олдидан келдик. Улар Сенга тасбеҳ айтяптилар, такбир, таҳлил айтиб, Сенга мақтов йўллаяптилар ва Ўзингдан сўрашяпти”, деб жавоб қайтаришади.
Аллоҳ таоло: “Улар Мендан нимани сўраяпти?” – дейди. Фаришталар жавобан: “Сендан жаннатингни сўрашяпти”, дейишади. Аллоҳ таоло: “Улар жаннатимни кўришганми?” – дея фаришталардан яна савол сўрайди. Фаришталар жавоб бериб: “Йўқ! Эй Яратган Зот!” – дейишади. Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло яна: “Мабодо улар жаннатимни кўрадиган бўлсалар, ҳолат қандай бўлади-я?” – дейди. Фаришталар: “Улар яна Сендан паноҳ тилашяпти”, дейишади. Аллоҳ таоло савол тариқасида: “Нимадан паноҳ беришимни сўрашяпти?” – дейди.
Улар: “Жаҳаннамингдан, эй Яратган Зот!” – деб жавоб қайтаришади. “Улар дўзахимни кўрганми?” – деб сўрайди Аллоҳ таоло. Жавоб қайтариб: “Йўқ!” – дейишади улар.
Аллоҳ таоло: “Улар дўзахимни кўришса қандай бўларкин?” – дейди.
Фаришталар: “Улар яна Сендан мағфират қилишингни сўрашяпти”, дейишади.
Аллоҳ таоло: “Сўзсиз уларнинг гуноҳларини кечирдим, уларга сўровларини ато этдим ва паноҳ тилаган нарсаларидан уларни Ўз паноҳимга олдим”, дейди.
Фаришталар: “Эй Яратган Зот! Улар орасида фалончи, ўта хатокор қул ҳам бор. У ўтиб кета туриб уларнинг олдига ўтириб олди”, дейишади. Аллоҳ таоло шундай дея марҳамат қилади: “Уни ҳам кечирдим! Улар ҳаммажлислари бадбахт бўлмайдиган кишилардир”, дейди»[4], дедилар.
[1] Исро сураси, 44-оят.
[2] Имом Муслим ривояти.
[3] Имом Термизий ривояти.
[4] Имом Муслим ривояти.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа