24 Январ, 2025, 24 Ражаб, 1446
24 Январ, 2025, 24 Ражаб, 1446
11 май куни Тошкент шаҳридаги янги бунёд этилган “Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф” номидаги жоме масжидда илк таровеҳ намози ўзгача файзу тароватда адо этилди.
Муҳтарам Президентимизнинг ташаббуслари билан қуриб битказилган Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф раҳимаҳуллоҳ номларидаги муҳташам масжидда бу йилги Рамазон ойининг илк таровеҳи катта шукуҳ билан ўқилди. Давлатимиз раҳбари ташаббуси билан барпо этилган ушбу муҳташам мажмуа барча мўмин-мусулмонларга Рамазон туҳфаси бўлди. Мажмуа барча қулайликларга эга бўлиб, кенг ва шинам тарзда барпо этилган.
Шу куни ҳуфтон намозига азон айтилишидан анча олдин янги масжид хонақоҳи мухлис намозхонлар билан тўлди. Масжиддаги илк намозни адо этиш учун кўплаб намозхонлар билан бирга Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари бошчилигида юртимизнинг кўзга кўринган уламолари ташриф буюриб, халқимизни муборак Рамазон ойи ҳамда янги масжид очилгани билан муборакбод этдилар. Муфтий ҳазратлари жумладан шундай сўзларни билдирдилар:
– Аллоҳ таборака ва таолога беадад шукроналар бўлсинки, юртимизга жуда ҳам улуғ неъматлар, тинчлик-осойишталикни берди. Муҳтарам Президентимиз раҳбарликларида мамлакатимизда барча соҳаларда улкан ислоҳотлар амалга ошириляпти. Улуғ алломалар мангу қўним топган жойларни обод қилиш, уларнинг илмий меросларини тарғиб этишга катта эътибор бериляпти. Куни кеча Давлатимиз раҳбари азим пойтахтимизда иккита муҳташам масжид-мажмуаларини очилишида иштирок этдилар. Мана шундай шарт-шароитларни муҳайё қилиш ишларига катта эътибор бераётган муҳтарам Президентимизнинг ҳақларига дуои хайрлар қилиш ҳар биримизнинг инсоний бурчимиздир.
Таровеҳ намози аввалида ушбу масжидга Шайх ҳазратларининг фарзанди – Исмоил Муҳаммад Содиқ имом-хатиб этиб, ҳазратнинг шогирди Баҳодир қори Раҳматуллаев имом ноиби этиб тайинлангани эълон қилинди.
Намоздан сўнг барча намозхонлар қўлларини дуога очиб, марҳум ва мағфур Шайх ҳазратларининг руҳлари шод бўлишини, хатми Қуръоннинг савоби у кишига етиб боришини сўраб Аллоҳ таолога дуо қилдилар.
Шундай табаррук масжиднинг бунёд этилишига ташаббускор бўлган муҳтарам Президентимизнинг она-Ватан тараққиёти, мўмин-мусулмонлар манфаати йўлида олиб бораётган шарафли ишларида Ҳақ таоло мададкор бўлиб, Ўзининг ҳифзу ҳимоясида асрашини илтижо қилдилар.
“Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф” жоме масжидини Аллоҳ таоло мўмин-мусулмонларга муборак айласин.
ЎМИ Матбуот хизмати
Расмлар муаллифи Шаҳзод Шомансур
Ҳазрат Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Қуръони каримнинг шарҳловчиси сифатида ҳукм чиқариш ваколатига эга эдилар. Шунга биноан ҳадис ҳукм чиқариш бўйича икки асосий соҳани қамраб олади.
Биринчи соҳа: Қуръони каримда зикр этилган ҳукмларни ёритиб бериш.
Иккинчи соҳа: Қуръони каримда кўрсатилмаган масалаларни ҳукм шаклида белгилаш.
Биринчи соҳада ҳадис Қуръони карим оятларини тафсир қилади. Умумий маънога эга бўлганини хослаштиради, яъни унга хусусий маъно беради, мутлоқ, яъни, қайд ва шартсиз оятларни қайдлайди.
Шу ўринда баъзи бир мисоллар келтириб ўтамиз. Қуръони каримда “Намоз ўқинглар” деб амр қилинган. Лекин намозларнинг сони, сифати, ракъатларининг сони Пайғамбаримиз алайхиссалом томонидан белгиланган ва амалда кўрсатиб берилган. Бу эса мужмал иборани изоҳлаш мисоли.
Умумий мазмунни хос қилиш учун мисол. Қуръони каримда мерос тизими умумий маънода келган. Яъни мерос қолдириш ва мерос олиш ҳуқуқи берилган. Лекин Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам мерос олиш учун дин бирлиги, қотил бўлмаслик ва қул бўлмасликни шарт қилиб қўйиб уни хослаштирганлар. Масалан, ўз отасини ўлдирган ёки ноҳақ йўл билан унинг ўлимига сабаб бўлган фарзанд отасидан мерос олиш хуқуқидан маҳрум бўлади.
Иккинчи соҳа бўйича ҳадисга тегишли масалалар. Зарурат чоғида Қуръони каримда айтилмаган бирон бир янги ҳукмни ҳадис ҳукм қилиб белгилаб беради. Бу ўринда айрим ҳукмлар Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан махфий ваҳий ёки илҳом орқали содир бўлган ва баъзилари у зотнинг ижтиҳодлари ва шахсий фикрларидан келиб чиққан. Албатта, Пайғамбаримиз алайҳиссалом ижтиҳод қилишда ҳам ислом руҳи ва фалсафасини назарда тутар эдилар.
Бу ўринда кўп мисоллар бериш мумкин. Масалан, момога меросдан олтидан бир ҳисса бериш, никоҳ битимининг тўғри бўлиши учун гувоҳлар шартлиги, бадан аъзолари хун баҳосини белгилаш каби ҳукмлар киради.
Ислом шариатида ҳадисларнинг ўрни аҳамиятли экани кўриниб турибди. Ҳукмлар фақатгина Қуръони каримнинг ўзидан олинмайди. Қуръони каримда келган кўпгина ҳукмлар тафсилотини билиш учун ҳадислар муҳим аҳамият касб этади. Балки шаръий ҳукмларнинг бир қанчаси ҳадислар орқали келиб чиққан экан.
Ойбек Ҳошимов,
Ҳадис илми мактаби ўқитувчиси.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 