Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
13 Июл, 2025   |   18 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:20
Қуёш
05:01
Пешин
12:34
Аср
17:40
Шом
20:00
Хуфтон
21:33
Bismillah
13 Июл, 2025, 18 Муҳаррам, 1447

Ўзбекистоннинг бой мероси Саудия Арабистони ОАВлари нигоҳида

07.08.2023   1766   3 min.
Ўзбекистоннинг бой мероси Саудия Арабистони ОАВлари нигоҳида

Саудия Арабистонининг «Swift News» веб-сайтида «Ўзбекистон шаҳарлари тарихи.. Ислом цивилизацияси гувоҳи» сарлавҳали мақола эълон қилинди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.

«Ўзбекистон улкан сайёҳлик салоҳияти, қадимий тарихий обидалари, гўзал табиати ва ажойиб маданий хилма-хиллиги билан ажралиб туради, – дейилади мақолада. – Бу эса Ўзбекистонни бутун дунёдан келган сайёҳлар учун ўзига хос ва машҳур сайёҳлик масканига айлантирди».

Нашрда Ўзбекистондаги туризм ҳар бир сайёҳни Самарқанд, Тошкент, Бухоро ва Хоразм каби буюк аллома ва мутафаккирлар билан боғланган ва машҳур бўлган тарихий маконларга олиб бориши маълум қилинган. «Ушбу шаҳарларда Ибн Сино, Ал-Хоразмий, Ал-Бухорий, Ат-Термизий, Беруний ва бошқа кўзга кўринган алломалар вояга етган. Бу шаҳарлар илм-фан ва маданият маёқларини ташкил қилган. Шунингдек, мазкур шаҳарлар ўзининг илмий марказлари ва мактаблари билан машҳур бўлиб, уларда меъморчилик, амалий санъат ва ҳунармандчилик ривожланган, жаҳон цивилизацияси тамаддунига улкан ҳисса қўшган», – қайд этади муаллиф.

Мақолада таъкидланганидек, Самарқанд ўзининг муҳташам мақбаралари билан тарих нафасини ҳис қиладиган шаҳардир. «Ушбу қадим кентда қадимий обидалар, мадраса ва миноралар жуда кўп. Регистон - афсонавий Самарқанд майдони Марказий Осиёдаги асосий меъморий мажмуалардан биридир», - дейилади нашрда.

Swift News»да Бухоро шаҳри тарихи ҳақидаги муҳим маълумотлар ўқувчилар эътиборига ҳавола қилинган. «Бухорода 140 дан ортиқ қадимий меъморчилик ёдгорликлари мавжуд. Минора Калон шаҳарнинг рамзи бўлиб, у 1127 йилда қурилган, – дея таъкидланади манбада. – Ушбу минорани, «Арк» қалъаси ва бошқа кўплаб ёдгорликларни кўрган ҳар бир сайёҳ хотирасида узоқ вақт сақланиб қолади».

Мақолада Хоразм Буюк ипак йўли давридаги шаҳар бўлиб, у очиқ музей сифатида кенг шуҳрат қозонгани қайд этилган. Хивадаги «Ичан-қалъа мажмуаси»нинг аксарият меъморий ёдгорликлари XVIII аср охири ва ХIХ асрнинг биринчи ярмида бунёд этилган. «Аммо, ушбу тарихий мажмуа ҳудудида олиб борилган қазишмаларда қадимги қатламлар аниқланган. Улар эрамиздан аввалги асрларга тўғри келади. «Ичан-қалъа» 2100 метр узунликдаги қалин девор билан ўралган бўлиб, унинг бир нечта дарвозалари бор. Ҳозирги Ўзбекистон заминидаги қадимий обидалар эса «Жаҳон цивилизацияси қадриятлари» рўйхатига киритилган»,- деб қайд этади электрон нашр.

Саудия ОАВда эълон қилинган мазкур мақолада, шунингдек, Ўзбекистон пойтахти Тошкент шаҳри Марказий Осиёдаги энг йирик шаҳарлардан бири сифатида эътироф этилган.

«Тошкент «Шарқ юлдузи» ва «Тинчлик элчиси» номи билан ҳам машҳурдир. Бу номлар шаҳарнинг моҳиятини ҳайратланарли тарзда акс эттиради. Марказий Осиёнинг ҳеч бир шаҳри Ўзбекистон пойтахти каби олимлар томонидан чуқур ўрганилмаган. Бундан атиги ўн йил муқаддам ушбу шаҳар ҳудудида 39 та археологик ёдгорлик маълум бўлган бўлса, бугунги кунда 240 дан ортиқ ёдгорликлар топилди», – деб ёзади «Swift News».

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати

Дунё янгиликлари
Бошқа мақолалар

Қуръони каримни 82 йил қалбида сақлаган олим

11.07.2025   7441   3 min.
Қуръони каримни 82 йил қалбида сақлаган олим

Хотира

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.


Қуръони Карим ходими, устоз Яҳё қори Турдиев 1930 йил 21 декабрда Шарқий Туркистоннинг Қашқар вилояти Янгисор шаҳрида зиёли оилада таваллуд топган. У 1943 йил Қуръони Каримни тўлиқ ёд олди.

1962-1968 йиллар давомида Мир Араб мадрасасида таҳсил олди.

1978-1984 йилларда Ўртачирчиқ туманидаги Тўйтепа жомеъ масжидида имом-хатиблик қилди.

1988 йилдан Тошкент (ҳозирги Зангиота) туманидаги Кўктерак масжидига имомлик қилди.

1995-2011 йиллар шу тумандаги «Ҳасанбой ота» жомеъ масжидида имом хатиб, кейинчалик шу масжидда имом ноиби бўлиб эл хизматида фаолият юритди.

Қуръондан илк сабоқларни ота-онасидан олди. 13 ёшида Қуръони Каримни тўлиқ ёд олди. Шунингдек, устозлари Абдуҳалил ва Абдунодир домлалардан ҳам таълим олган.

1954 йил Яҳё қорини олим бўлишини истаган отаси 1600 км узоқликда жойлашган Рўзиҳожи мадрасасига олиб борди. У ерда Ҳиндистонда таълим олган шайх Шоҳимардон исмли етук олимдан илм олди,

1960 йилда мадрасани тамомлаб, домла Шоҳимардоннинг ёнида мударрис  бўлиб ишлади. Бироқ шу йилнинг ўзида устозининг маслаҳати билан собиқ Иттифоққа йўл олиб, Андижонда қўним топди.

1962 йилда Мир Араб мадрасасига ўқишга кирди.

1968 йил мадрасани тугаллагач, Тошкент вилоятидаги Бектемир қишлоғига кўчиб келди. Бу ерда ўн йилдан ортиқ комбинатда ишлади. Шу орада Қашқарда устозлик қилган минглаб қориларни чиқарган Абдулазиз қори Маҳмудов билан яна устоз-шогирдлик муносабатларини йўлга қўйди.

1976 йилда шайх Зиёвуддин ибн Эшон Бобохон билан танишди. У кишининг таклифи билан 1977 йили Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари диний назоратига ишга кирди. Шу тариқа имомлик фаолияти бошланди.

Фарзандим қори бўлсин деган ота-оналар учун устоз Яҳё қоридан тавсия:

— Илм аҳлига ҳавас қилган, фарзандини қори бўлишини истаган ота-оналарга айтадиган биринчи тавсиям луқмасини ҳалол қилсин. Ҳаромга яқинлашмасин, ҳалол нарсани ҳам меъёрида истеъмол қилсин. Шунингдек, фарзандини ҳам ҳалол луқма билан вояга етказсин, тарбияласин. Домлаларимиз кўча-куйда таом истеъмол қилганимизни билиб қолсалар, қаттиқ ранжиб, бизни койиб: «Сен кеча Қуръондан бир бетни юз маротаба ўқиб ёдлаган бўлсанг, бугун икки юз маротаба ўқисанг ҳам ёдлай олмайсан. Шубҳали овқат емагин. Зеҳнинг заифлашиб қолади», дер эдилар.

Шунингдек, фарзандини қори бўлишини истаган ота-оналар тақволи, ўқимишли бўлсин. Ота-оналар олимларни ҳурмат қилсин, уларни яхши кўриб, олимларга мухлис бўлсин. Фарзандини ёшлигидан бошлаб одоб-ахлоқли қилиб тарбияласин. Болам қори бўлсин деган ниятда бўлган ота-она ўзаро бир-бири билан жанжаллашмасин, уйда сокинлик ҳукм сурсин. Фарзанд келажакда етук олим бўлиши учун жуда кўп машаққат, саъй-ҳаракат талаб этилади. Аввало, ота-онанинг, сўнгра талаби илмнинг ҳамда устознинг биргаликдаги интилиш ва ҳаракати бўлиши лозим. Шуларнинг бари бириккандагина фарзанд олим, қори бўлади. Ота-она масъулиятсизлик қилса ёки талаба илм олишдан бошқа нарсаларга чалғиса оқсаш кузатилади, мақсадга эришилмайди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳар бир нарсага ҳам бир монеълик бўладику, лекин илмнинг монеълари кўп бўлади», деган мазмундаги ҳадислари илм олишда собитқадам, бардавом бўлишга ундайди.