13 Июл, 2025, 18 Муҳаррам, 1447
13 Июл, 2025, 18 Муҳаррам, 1447
Мисрда чоп этиладиган йирик матбаа нашрлардан бири - “Ал-Аҳрам” газетаси саҳифасида “Ўзбекистоннинг Қоҳирадаги элчиси: Президент Шавкат Мирзиёев янги муддатга сайланганидан кейин Миср билан ўзаро манфаатли алоқаларда улкан ривожланиш кутилмоқда” сарлавҳаси остидаги интервью босилиб чиқди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.
Мамлакатимизнинг Қоҳирадаги дипломатия ваколатхонаси раҳбари Мансурбек Қиличев билан бўлган ушбу суҳбатда Ўзбекистон ва унинг халқи араб мамлакатлари, хусусан, Миср халқи билан кўплаб тарихий, маданий ва диний ришталар орқали боғлангани қайд этилган.
Унда Ўзбекистоннинг мисрликларга қадим замонлардан бери Мовароуннаҳр – “дарё ортидаги мамлакат” сифатида танилгани ва Қоҳирада икки давлат ўртасидаги тарихий муносабатларнинг тарихи узоқ ўтмишга бориб тақалишини тасдиқлайдиган кўплаб далиллар ва ёдгорликлар сақланиб қолгани таъкидланган.
«Масалан, Қоҳирадаги “Нилометр”. “У Аҳмад Ал-Фарғоний” томонидан кашф этилган, шунингдек, ҳудуди бўйича Мисрдаги энг йирик масжидлардан бири бўлган “Ибн Тулун” масжиди асли Ўзбекистоннинг Бухоро шаҳридан бўлган Аҳмад ибн Тулун томонидан барпо этилган. Қоҳира марказидаги боғи билан машҳур бўлган “Ал-Ўзбекия” маҳалласининг номи эса Султон Қайтбой ўз қўшини қўмондони Сайфуддин Ўзбекка 60 гектар ерни совға қилишидан сўнгги даврига тўғри келади. Бу ерда Сайфуддин Ўзбек ободончилик қилган, кўплаб иншоотлар, жумладан, мазкур боғни барпо этган», деб ёзади нашр.
Ушбу интервьюда Ўзбекистоннинг замонавий даврдаги муносабатлари тарихий муносабатларидан кам эмаслиги, Миср 1993 йили, собиқ советлар иттифоқи парчалангач, яьни Ўзбекистон мустақилликка эришгандан сўнг Тошкентда элчихонасини очган биринчи давлатлардан бири бўлгани ҳам қайд этилган.
Суҳбатда Миср араб давлатлари орасидан биринчи бўлиб, 1991 йил 26 декабрда Ўзбекистон мустақиллигини тан олгани ва 1992 йилда имзоланган Қўшма баёнот асосида икки давлат ўртасида дипломатия муносабатлари ўрнатилгани ўқувчиларнинг эътиборига ҳавола қилинган.
Шунингдек, Ўзбекистон ва Миср етакчилари мунтазам учрашаётгани, Президент Абдулфаттоҳ ас-Сисий 2018 йилнинг сентябрь ойида Ўзбекистонга ташриф буюргани, жорий йилнинг феврал ойида эса Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев Мисрга буюрган ташрифи доирасида эришилган келишувларни амалга ошириш барча соҳаларда ҳамкорлик асосларини кенгайтириш учун мустаҳкам замин яратгани алоҳида таъкидланган.
Юқоридагилар билан бирга, Ўзбекистоннинг Қоҳирадаги элчиси Мансурбек Қиличев жорий йил 9 июль куни бўлиб ўтган сайловларда Президент Мирзиёев янги президентлик муддатига сайланганидан кейинги даврда ҳам Миср билан алоқалар ҳам муҳим ўрин тутишини қайд этгани ва бунинг сабаблари атрофлича қаламга олинган.
«Ўзбекистон элчиси Миср ва Ўзбекистон ўртасидаги муносабатлар ўзаро ишончга асосланган дўстликка асосланишини тасдиқлар экан, икки мамлакат халқлари ўртасидаги тарихий ва маданий муштараклик ўзаро ҳамкорликни кенгайтириш учун мустаҳкам асос эканлиги, Миср Ўзбекистон учун истиқболли ҳамкор ва ўз мамлакати экспортининг Африка бозорларига кириш эшиги эканини таъкидлади», деб ёзади газета.
Маълумот тариқасида қайд этиш жоизки, “Ал-Аҳрам” газетаси 1875 йил 5 августда Мисрнинг расмий газетаси сифатида ташкил этилган. У Миср ва араб дунёсидаги энг йирик нашр бўлиб, кунлик адади 1 миллионга яқин нусхани ташкил этади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
عَنْ أَبِي مُوسَى t قَالَ: صَلَّيْنَا الْمَغْرِبَ مَعَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، ثُمَّ قُلْنَا نَجْلِسُ حَتَّى نُصَلِّيَ الْعِشَاءَ، فَخَرَجَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ: مَا زِلْتُمْ هَاهُنَا، قُلْنَا: نَعَمْ يَا رَسُولَ اللهِ، قُلْنَا نَجْلِسُ حَتَّى نُصَلِّيَ الْعِشَاءَ، قَالَ: أَحْسَنْتُمْ أَوْ أَصَبْتُمْ، ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ إِلَى السَّمَاءِ وَكَانَ كَثِيرًا مَا يَفْعَلُهُ فَقَالَ: النُّجُومُ أَمَنَةٌ لِلسَّمَاءِ فَإِذَا ذَهَبَتِ النُّجُومُ أُتِيَ السَّمَاءَ مَا تُوعَدُ، وَأَنَا أَمَنَةٌ لِأَصْحَابِي فَإِذَا ذَهَبْتُ أُتِيَ أَصْحَابِي مَا يُوعَدُونَ، وَأَصْحَابِي أَمَنَةٌ لِأُمَّتِي فَإِذَا ذَهَبَتْ أَصْحَابِي أُتِيَ أُمَّتِي مَا يُوعَدُونَ. رَوَاهُ مُسْلِمٌ.
Абу Мусо розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан Шом намозини ўқидик. Сўнгра «Хуфтонни ўқигунимизча ўтириб турайлик», дедик. Бас, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам олдимизга чиқдилар ва:
«Ҳали ҳам шу ердамисизлар?» дедилар.
«Ҳа, ё Аллоҳнинг Расули. Хуфтонни ўқигунимизча ўтириб турайлик, дедик», деб жавоб бердик.
«Яхши қилибсизлар» ёки «Тўғри қилибсизлар», дедилар у зот. Сўнгра бошларини осмонга кўтардилар. Кўпинча шундай қилар эдилар. Кейин у зот:
«Юлдузлар осмон учун омонликдир. Қачон юлдузлар кетса, осмонга унга таҳдид қилинган нарса келади. Мен саҳобаларим учун омонликдирман. Қачон мен кетсам, саҳобаларимга уларга таҳдид қилинган нарса келади. Саҳобаларим умматим учун омонликдирлар. Қачон саҳобаларим кетсалар, умматимга уларга таҳдид қилинган нарса келадир», дедилар».
Муслим ривоят қилган.
Ушбу ҳадиси шарифда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг масжидларида бўладиган суҳбатлардан бирининг мазмуни ҳақида сўз кетмоқда. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг масжидлари ўша пайтдаги Ислом жамиятининг қалби – юраги эканлиги ҳаммага маълум. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шахслари мусулмонларга ўрнак бўлганидек, у зотнинг масжидлари ҳам ўзга масжидларга ўрнакдир. Ислом жамиятида ҳар бир масжид ўз қавмидан ташкил топган кичик жамиятнинг тинимсиз уриб турган юраги бўлиши керак.
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам мазкур суҳбатда саҳобаи киромларга ажойиб ўхшатиш ила ўзларининг фазлларини баён қилиб бермоқдалар:
«Юлдузлар осмон учун омонликдир».
Юлдузлар осмонда турсалар, осмон омон бўлади. Улар осмоннинг омонлик ишончларидир.
«Қачон юлдузлар кетса, осмонга унга таҳдид қилинган нарса келади».
Осмонга таҳдид қилинган нарса унинг низомининг бузилиши ва қиёмат қоим бўлишидир.
«Мен саҳобаларим учун омонликдирман».
Осмон юлдузлар билан омон турганидек, саҳобаи киромлар ҳам Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам билан тинч-омон яшар эканлар.
«Қачон мен кетсам, саҳобаларимга уларга таҳдид қилинган нарса келади».
Саҳобаи киромларга таҳдид қилинган нарса уларнинг ораларида хилоф ва келишмовчиликлар келиб чиқишидир.
«Саҳобаларим умматим учун омонликдирлар».
Осмон юдузлар билан, саҳобаи киромлар Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам билан тинч-омон яшаганларидек, Ислом уммати ҳам саҳобаи киромлар билан тинч яшар эканлар.
«Қачон саҳобаларим кетсалар, умматимга уларга таҳдид қилинган нарса келадир».
Ислом умматига таҳдид қилинган нарса ҳавои нафсга эргашиш ва молу дунёга ўч бўлиш каби нуқсонларга мубтало бўлишдир.
Ушбу ҳадиси шарифдан саҳобаи киромларнинг фазллари қанчалик улуғ эканлигини билиб олишимиз керак. Ана шундай улуғ фазл эгалари бўлган зотларни ҳурматлаш ва улардан ўрнак олиш мусулмон умматининг бурчидир.
«Ҳадис ва ҳаёт» китобининг 21-жузидан олинди
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа