Ҳикоя қилишларича Ҳишом деган машҳур ва моҳир жарроҳ бўлган экан. Бир куни шошилинч сафарга чиқди. У сафари давомида ташкиллаштирилган бутун дунё тиббиёт олимлари мажлисида жарроҳликда янги услуб қилганини ёритиб бериши керак эди. Самолётга чиққач, кўп ўтмай, самолёт носозлиги сабабли қўнишга мажбур бўлибди. Бироқ, бориши керак бўлган манзилга ҳали анча масофа бор эди.
У аэропорт ходимидан сўрабди. "Мен катта тиббиёт олимиман, муҳим бўлган мажлисга кетаётган эдим, сизлар манзилимга етишим учун кейинги самолётни 16 соат кутишимни айтяпсизлар. Мен бунча вақт кута олмайман, менинг ҳар бир дақиқам ҳар бир бемор инсон учун ўта қадрли", деди.
Аэропорт ходими "Унда сизга машина беришимиз мумкин, сиз манзилингизга машинада 3-4 соатда етиб оласиз" деб жавоб қайтарди.
Мажбур бўлган доктор Ҳишом машинада сафарини давом эттирибди. Чамаси икки соат йўл юргач, кун кеч бўлиб қолгани ва қаттиқ ёмғир ёғиб, юришга қийналгани ҳамда анча толиққани учун йўлда кўринган кичик бир уй олдида тўхтади. Уй эшигини тақиллатса, уйдан кекса бир аёлнинг овози эшитилди. “Келинг, эшигимиз очиқ, кираверинг”.
Шунда Ҳишом у кекса аёлдан бир оз дам олиши учун рухсат сўраб, унга пул узатди.
Кекса аёл “бу қандай пул?”, “Мен пулни кўрмаяпман” деди. Чунки у аёлнинг кўзи ожиз эди. “Ўтиринг, анаву стол устида иссиқгина чой бор, унинг ёнида сизни қорнингизни тўйдирадиган таомлар ҳам бор. Мусофир экансиз, чой ичиб, ул-бул еб кучга киринг”, деди.
Ҳишом “Раҳмат” дея, таомланди. Таомланар экан, кекса аёл ёнида кичик бир бола ҳеч бир ҳаракатсиз ётганига кўзи тушди. Кампир намоз ўқиб бўлгач, йиғлаб, Аллоҳдан бемор бўлиб ётган болага шифолар сўраб дуо қилди. Ҳишом бу ҳолатдан мамнун бўлиб, “онахон, Аллоҳим дуоларингизни ижобат қилсин”, деди.
Шунда кампир “Болам, сиз мусофир экансиз, мен Аллоҳга нима деб дуо қилган бўлсам барчасини ижобат қилди. Фақатгина битта дуойимни қабул қилиши қолди”, деди.
“Ҳишом у қандай дуо экан?” деб, сўради.
Кампир “Сиз кўрган бу бола менинг набирам. Унинг ота-онаси вафот этган. Унинг дардига бизнинг табиблар даво топаолмаяпти, лекин, эшитишимча катта бир доктор бор экан. Унинг исми Ҳишом экан. У биздан узоқроқда яшайди, набирамни унинг олдига олиб боришга имконим йўқ. Лекин, мен набирамни ётоқ бўлиб қолишидан қўрқаман. Шунинг учун Аллоҳдан бу ишимни осон қилишини сўраб дуо қиляпману, ҳали ижобат бўлгани йўқ”, деди.
Шунда доктор Ҳишом кўзига ёш олиб, “Эй мўтабар она, биласизми сизнинг дуойингиз самолётни қўнишга мажбур қилди, ёмғир ёғиб мени сизнинг уйингизга киришимга сабаб бўлди. Аллоҳ таолонинг иродаси шу экан. Мен сиз айтган табиб Ҳишомман. Аллоҳ таоло: “Дуо қилинглар ижобат қиламан”, дейди. Сизнинг дуойингизни ижобат қилди. Бу Аллоҳ таолонинг қазои-қадаридир”, деди.
Манбалар асосида Тошкент Ислом институти ўқитувчиси Абдураҳманов Яҳё
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Фиқҳ ижтиҳод ва фикрлар мажмуаси бўлиб, бу фикрлар нафсу ҳавога берилишдан келиб чиқмаган, балки Қуръон ва Суннатни англашдан келиб чиққан, Қуръон ва Суннатдан олингандир. Аллоҳ азза ва жалла бизга шу йўлни буюрган. Агар Аллоҳ фиқҳга тегишли ҳар бир масаланинг ҳукмини баён қилишни ирода қилганида, ҳозир миллионлаб оятлар, миллионлаб ҳадислар турган бўларди. Лекин ҳаммаси бўлиб, олти мингдан сал ортиқ оят нозил бўлган, муайян ададдаги ҳадислар ворид бўлган. Ҳар бир масалага оят-ҳадис келса, шунча оятни, шунча ҳадисни ким ёд оларди? Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ўз замонларида автомобиллар ҳақида гапиришларини тасаввур қилинг! Унда у зотнинг сўзларини ҳеч ким тасдиқламаган бўларди-ку!
Ижтиҳод қилиш нотўғри десангиз, саҳобалар ҳам ижтиҳод қилишган. Кейин ўша ўз ижтиҳоди билан чиқарган ҳукмга амал қилишни одамларга буюришган. Одамлар уларга тақлид қилишган, эргашишган. Мана шу йўсинда уларнинг йўлларидан юриб келишган.
Таҳаллул тарафдорлари орасида «Фиқҳ диннинг бир қисми эмас», «Мазҳаб эгаларининг айтганига амал қилиш шарт эмас», деган гаплар тарқалган.
Ташаддуд аҳли ҳам мана шунга чақиряпти. Уларнинг асл мақсади фиқҳий мазҳабларни йўқ қилиб, динсизликка етаклаш эди. Масалан, мен динни маҳкам ушласам-у, лекин на ҳанафий, на шофеъий, на моликий ва на ҳанбалий мазҳабини тутмасам, унда диндан нимани ушлайман? Менда фиқҳ деган нарса қолмайди-ку! Фиқҳни мана шу мазҳаблар ташкил қилади-ку! Аллоҳ бизга «Зикр аҳлидан сўранг» деб буюриб, эргашишимизга рози бўлган илмларни мужтаҳидларнинг ижтиҳод ва фикрлари ташкил қилмаса, нима ташкил қилади?!
«Ҳанафий мазҳабига теран нигоҳ» китобидан