Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг "Ногирон шахсларнинг ҳуқуқлари ҳақидаги Конвенцияси" 30-моддасида “Ногиронлар уларнинг алоҳида маданияти ва тил жиҳатдан ўзига хослигидан келиб чиқиб, бошқалар қатори тан олиниши ва қўллаб- қувватланиш ҳуқуқига эга”, деб ёзиб қўйилган.
Сурдо дунё тиллари бўйича испан тилидан кейинги ўринда туради. Зеландияда сурдо тилига давлат мақоми берилган.
Ҳозирги вақтда Ўзбекистон мусулмонлари идораси ташаббуси билан Республикамизда эшитиш ва сўзлаш қобилияти чекланганлар билан кенг кўламда ишлар олиб борилмоқда. Бу инсонлар узоқ вақт жамиятдан узилгани, миллий қадриятларимиз, динимиз ҳақида тушунчага эга бўлмаганликлари сабаб уларнинг руҳиятида бўшлиқ пайдо бўлган. Жамиятимиздаги ҳар бир соғлом инсон ана шу бўшлиқни эътибор, меҳр ва мурувват билан тўлдириши мақсадга мувофиқдир.
2018 йил 30 январдан Тошкент шаҳар имконияти чекланганлар билан диний-маърифий суҳбатлар ташкил этилган бўлиб, бу суҳбатларнинг дастлабки тингловчилари 8 нафар инсон қатнашган. Кейинчалик 40 та ва ҳозирги келиб 400 дан ортиқ эшитиш ва гапириш қобилияти чекланганлар билан ислом дини, миллий қадриятлар, ижтимоий масалалар борасида маърузалар ташкил қилинган.
Янги инновацион лойиҳа сифатида эшитиш ва гапириш имкони чекланганлар билан бевосита иш олиб бораётган фидойилар, яъни Ўзбекистон мусулмонлари идораси мутахассислари, Тошкент шаҳар ҳокимияти вакили, Тошкент шаҳар отинойилари сурдо, яъни имо-ишорали тилни ўрганишни бошлашди.
Тадбирлар режасига мувофиқ олиб борилаётган маърузани бошлашдан олдин ҳар бир ташкилотчи эшитиш ва гапириш қобилияти чекланганларга сурдо, яъни имо-ишорадан имтиҳон топширади.
Ногиронлиги бўлган тингловчиларимизга уларнинг ўзларининг тилида муомала қилиш, уларга бўлган эътиборнинг бир кўриниши холос. Ҳар бир учрашувда улардан янги муомала имо-ишораларни ўрганиш уларнинг кемтик қалбига йўл топишнинг энг осон йўлидир.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Қўлни бўғимгача ювиш фойдалари
Маълумки, биз таҳоратни икки қўлимизни ювишдан бошлаймиз. Бунинг кўплаб фойдалари бор. Инсон қўли билан турли нарсаларни ушлайди, ўзгалар билан қўл бериб кўришади. Мана шу нарса бактериянинг тарқалиши ва унинг кўпайишига сабаб бўлади. Қўл орқали юқадиган касалликларга ич терлама, дизентерия (ичбуруғ) ва гастрит кабиларни мисол қилиб келтириш мумкин.
Исломда қўлни покиза сақлаш, тирноқларни вақтида олиб, озода бўлиб юриш ҳар бир мўмин-мусулмоннинг қатъий вазифаларидан саналади.
Қўл ювилганда, бармоқ учларидан нур чиқиб, қўл атрофида доира ҳосил қилади. Бунинг натижасида бизнинг ички энергиямиз ҳаракатга келади ва қўлларимиз тоза, чиройли кўриниш касб этади.
Оғизни чайиш (мазмаза) фойдалари.
Таҳоратда аввал қўлларни ювишнинг фойдаси жуда кўп. Агар қўллар яхшилаб ювилмаса, бактериялар оғиз орқали ошқозонга ўтиб, касаллик келтириб чиқаради.
Оғизни пок тутиш ҳам муҳим аҳамиятга эга. Унга ҳаво, озиқ-овқат ва бошқа сабаблар билан турли зарарли моддалар тушади. Агар булар вақтида тозаланмаса ёки мисвок билан покланмаса, оғизда кўплаб касалликлар, жумладан, милк ва тиш касалликлари келиб чиқади.
Таҳоратда мисвок ишлатиш суннати муаккада бўлиб, бу нарса тиббий нуқтаи назардан ҳам фойдалидир.
Замонавий илмий кашфиётлар мисвок ҳақида қуйидаги хулосаларга келди:
– арок дарахтидан олинадиган мисвок таркибида кўп миқдорда фторид бўлиб, бу модда тиш чиришининг олдини олишда катта аҳамиятга эга;
– мисвок эмал ва милкларга зарар бермаган ҳолда тишларни муваффақиятли тозалайди ва оқартиради;
– мисвок таркибидаги табиий антисептиклар оғиздаги зарарли микроорганизмларга қирон келтиради;
– мисвок таркибидаги фтор моддаси тишларнинг кариесга йўлқишининг олдини олади;
– хлор моддасига эга бўлгани сабабли тишлардан турли ранг ва доғларни кеткизади;
– ошловчи кислота (дубилъная кислота) милкни касалликлардан сақлайди;
– хлорид моддаси ҳар хил тошма ва доғларнинг кетишига ёрдам беради;
– мисвок таркибидаги силикат моддаси тишларни оқартиради;
– мисвокдаги баъзи моддалар оғиз саратони ва чиришнинг олдини олади;
– фарфор моддаси тишни чиритувчи бактериялардан ҳимоя қилади;
– мисвокдаги хушбўй ёғ сўлак ажралиб чиқишини (саливация ) кўпайтиради ва натижада ксеростомия касаллигининг олди олинади;
– мисвок умумий шамоллашнинг оддий давосидир;
– гингивит касаллигини камайтиради;
– арок дарахти экстракти билан оғиз чайилса, оғиздаги бактериялар 75% гача камайиши ўз тасдиғини топди. Мисвок билан тозалаганда ҳам шу натижага эришилади;
– милк қонашининг олдини олади;
– Мисрда олиб борилган изланишларда маълум бўлишича, мисвок билан оғиз тозалангач, унинг қолдиқлари икки кунгача (!) бактерияларни ўлдириш хусусиятини сақлаб қолар экан;
Одилхон қори Юнусхон ўғли