Ўзбекистонлик зиёратчилар жойлашган меҳмонхонадан махсус автобус юртдошларимизни “Масжидул ҳарам”га яқинроқ бўлган автобуслар тўхташ жойига олиб келди. Уёғига юришнинг имкони йўқ. Ҳаракат чекланган. Автобусдан зиёратчилар талбияни айтиб тушдилар. Шунда бир онахон умрани ўзлари юриб адо эта олмасликлари, арава кераклигини айтдилар. Автобус олдига арава хизматини таклиф қилиб келган кишилардан бирини гаплашдик. Келишилган нарх эвазига тўлиқ умра қилдириб, қайтиб ана шу автотураргоҳга олиб келишга келишилди. Хизматчи онахонни аравалар учун белгиланган махсус жойдан ҳарамга олиб кириб кетди.
Умра амаллари бирин кетин адо этилиб, Сафо ва Марва орасидаги саъй якунланди. Марвада сочларини кестиргач, онахон маҳрамлари, турмуш ўртоқларини учратганлар. Отахон ҳали саъйлари якунига етмагани мана шу жойда уларни кутиб турсалар, бирга чиқиб кетишларини айтганлар. Онахон аравачи хизматчи кутиб қолмасин деб, унга: Мен шу жойда тушаман, эримни кутаман, раҳмат сизга, кетаверишингиз мумкин деб, ишора билан тушунтириб, хизмат ҳаққини бермоқчи бўлдилар. Бироқ аравачи бунга кўнмади ва онахонни айтишича, араб тилида бир нималар деб уни олиб кетмоқчи бўлди. Тил муаммоси... ўртада тушунмовчилик.... Шунда аравачи йигит араб тилини биладиган ўзбекни топиб онахонга тушнтиришини илтимос қилди: “Мен аввалда сизнинг вакилларингиз билан гаплашганда умра қилдириб, яна автобуслар тўхташ жойигача олиб келишга келишганман. Гарчанд сиз рози бўлаётган бўлсангиз ҳам сизни бу жойга ташлаб кета олмайман. Зиммамдаги вазифамни охиригача адо этишим шарт”, дея туриб олди. Онахон йигитнинг муддаосини тушунгач, бунга рози бўлди ва унинг тақвосига, диёнатига лол қолиб, ҳаққига дуолар қилди.
Байтуллоҳ муҳити ундаги мусулмонни мана шундай тарбиялаб қўяди. Бу жойда аввало қалб ўзгаради....
Зоиржон Содиқов
Макка шаҳри
وحدثنا إسحاق بن إبراهيم بن جبلة نا عبيد الله بن موسى أنا إسرائيل، عن سماك أنه سمع موسى بن طلحة يحدث عن أبيه قال: مررت مع النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم في نخل فرأى قوما في رءوس النخل يلقحون النخل فقال: ما يصنع هؤلاء؟ قالوا: يجعلون الذكر في الأنثى قال: ما أظن ذلك يغني شيئا فبلغهم ذلك فتركوه فنزلوا عنها فبلغ ذلك النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم فقال: إنما هو ظن ظننته، إن كان يغني شيئا فاصنعوه، فإنما أنا بشر مثلكم وإن الظن يخطئ ولكن ما قلت لكم: قال الله تعالى فلن أكذب على الله عز وجل.
Мусо ибн Талҳа отасидан ривоят қилади: “Набий соллаллоҳу алайҳи ва ъалаа олиҳи васаллам билан бирга (Мадина) хурмозорлари орасидан ўтдим. У зот хурмолар устига чиқиб олиб, чанглатаётган одамларни кўриб: “Анавилар нима қилишмоқда?” дедилар.
Одамлар: “(Хурмонинг) эркагини урғочисига қўшмоқда”, деди.
У зот: “Менимча, ундоқ қилиш бирор фойда бермас, деб гумон қиламан”, дедилар.
Ҳалиги одамларга бунинг хабари етиб борганда, улар у(чанглатиш)ни тарк қилди ва хурмолардан тушди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва олиҳи васалламга бу ҳақда хабар берилганда: “У менинг бир гумоним, агар ўша нарса уларга манфаат берса, уни қилаверсин! Албатта, мен ҳам сизлар каби башарман. Албатта, гумон хато қилади. Лекин сизларга “Аллоҳ таоло бундай деди”, деб бирор нарса айтсам, зинҳор Аллоҳ азза ва жаллага нисбатан ёлғон сўзламайман”, дедилар.
Абу Саид Ҳайсам ибн Кулайб Шошийнинг
“Муснади Шоший” асаридан
Даврон НУРМУҲАММАД