15 Июн, 2025, 19 Зулҳижжа, 1446
15 Июн, 2025, 19 Зулҳижжа, 1446
Самарқандда 19-23 июнь кунлари умумий ўрта таълим мактабларининг 10-11-синф ўқувчилари ўртасида физика ва астрономия фанлари бўйича Мирзо Улуғбек номидаги халқаро олимпиада ўтказилмоқда.
Президентимиз Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан ташкил этилган мазкур нуфузли халқаро танловда Ўзбекистон, Россия, Беларусь, Япония, Қозоғистон, Қирғизистон ва Туркманистондан вакиллар иштирок этаётир. Илк бор ташкил этилаётган халқаро олимпиадада ушбу мамлакатлардан 45 нафар истеъдодли ўқувчи физика ва астрономия фанлари бўйича билимини синовдан ўтказади.
20 июнь куни олимпиада иштирокчилари Самарқанд шаҳридаги Мирзо Улуғбек расадхонаси ва музейига ташриф буюриб, буюк астроном ҳайкали пойига гуллар қўйди. Меҳмонларга мазкур масканнинг яратилиш тарихи, буюк бобокалонимиз томонидан самони ўрганиш борасиди олиб борилган изланишлар ҳамда музейда сақланаётган ноёб ашёлар ҳақида батафсил маълумот берилди.
Кечки пайт Самарқанд шаҳридаги “Мўъжиза” амфитеатрида халқаро олимпиаданинг тантанали очилиш маросими ўтказилди. Ўзбекистон нафақат Шарқ, балки умумжаҳон цивилизацияси бешикларидан бири бўлгани халқаро миқёсда эътироф этилган. Бу заминдан етишиб чиққан Ал Хоразмий, Абу Райҳон Беруний, Ибн Сино, Аҳмад Фарғоний, Маҳмуд Замахшарий, Мирзо Улуғбек сингари алломалар ўз илмий изланишлари, фан оламидаги янгилик ва ихтиролари билан умумбашарият тараққиётига бемисл ҳисса қўшган. Аждодларимизнинг ибратли ҳаёти, серқирра фаолияти, илм-фан ривожи йўлидаги ишлари бугун ҳам жаҳон аҳлини ҳайратга солиб келмоқда.
Буюк олим ва давлат арбоби Мирзо Улуғбек ҳам ўз даврида илм-фан ҳомийси сифатида дунёнинг турли мамлакатларидан олимларни Самарқандга чорлаб, астрономия, математика фанлари бўйича муҳим тадқиқотларни амалга оширган. Бу қадимий кентда дастлабки олий таълим даргоҳи – мадрасаи олия ташкил этган. Унда ўз даврининг етук олимлари риёзиёт, ҳандаса каби аниқ фанлар соҳасида изланишлар олиб борган. Биргина “Зижи жадиди кўрагоний” асари Мирзо Улуғбекнинг дунё астрономияси тараққиётини белгилаб бергани билан аҳамиятли бўлди.
Давлатимиз раҳбари ғояси асосида ташкил этилган мазкур халқаро олимпиада буюк аждодларимизнинг жаҳон цивилизацияси ривожига қўшган улкан ҳиссасини халқаро миқёсда тарғиб этиш, истеъдодли ёшларни излаб топиш ва уларни қўллаб-қувватлаш, ўқувчилар учун хорижлик тенгдошлари билан дўстона рақобат муҳитини яратишга хизмат қилади. Назарий ва экспериментал босқичда ўтказиладиган олимпиада ишитирокчиларининг билими жаҳонда таниқли экспертлар, Мустақил давлатлар ҳамдўстлиги мамлакатлари таълим муассасалари профессор-ўқитувчилари, нуфузли олимлар томонидан баҳоланади. Ғолиблар ва совриндорлар ташкилий қўмита томонидан олтин, кумуш, бронза медаллари, диплом ва эсдалик совғалар билан тақдирланади.
Ўзбекистондан қатнашган халқаро олимпиада ғолиблари юртимиздаги олий таълим муассасаларига имтиёзли ўқишга кириш ҳуқуқини қўлга киритади. Мазкур олимпиадани кейинчалик ҳар икки йилда анъанавий тарзда ўтказиш кўзда тутилган. Тадбир доирасида иштирокчиларнинг Самарқанд шаҳридаги тарихий-маданий объектларга саёҳати, юртимиз ёшлари ҳаёти, таълим жараёни билан ҳам яқиндан танишиши, шунингдек, турли маданий-маърифий учрашувлар ўтказиш режалаштирилган.
– Мирзо Улуғбек номидаги халқаро олимпиада ташкил этилиши бу буюк аллома илмий меросини ўрганиш учун ҳам катта имконият яратди, – дейди Назарбоев номидаги Чимкент кимё-биологияга ихтисослашган мактаб ўқитувчиси Айнур Смагулова. – Чунки, биздаги дарсликларда Мирзо Улуғбекнинг астрономия фанидаги ўрни ҳақида маълумотлар келтирилган бўлса-да, улар жуда кам. Бугун Улуғбек расадхонаси ва музейи билан танишиб, кўп янги маълумотларга эга бўлдик. Тадбир доирасида юртимиз маданияти ва санъати ўз ифодасини топган концерт дастури намойиш этилди.
21 июнь куни Самарқанд давлат университетида халқаро олимпиаданинг биринчи босқичи ўтказилади.
Ғолиб ҲАСАНОВ
Манба: ЎзА
Ўзбекистон Республикаси Президенти
Шавкат Мирзиёев Жаноби Олийларига
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим
Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракотуҳ
Муҳтарам Президент Жаноби Олийлари!
Аллоҳ таолога беҳисоб шукрки, Сизнинг бевосита ташаббусларингиз ва саъй-ҳаракатларингиз билан ҳаж амалларини юқори савияда ташкил этишга муваффақ бўлмоқдамиз.
Бундай эътибор ва эҳтиромни биз ҳожилар чин юракдан ҳис этиб, яратилган барча қулайликлар учун Сизга чуқур миннатдорлик изҳор этамиз.
Ҳурматли Президент Сизни ва Сиз орқали юртдошларимизни ҳаж ибодатини адо этаётган ҳамюртларимиз номидан мусулмон уммати учун энг улуғ байрам – Қурбон ҳайити билан самимий муборакбод этамиз.
Зеро, Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи васаллам) “Дуоларнинг энг яхшиси арафа куни қилинган дуодир”, деб хушхабар берганлар.
Аллоҳ таолонинг байти жойлашган муқаддас заминда – Мино, Арафот каби муборак манзилларда улуғ амалларни ихлос ила бажармоқдамиз.
Сизни вақт ажратиб, муборак ҳаж зиёрати учун яратилган шароитлар ва саломатлигимиз ҳақида сўраганингиз ҳамда ҳар куни ҳолимиздан хабардор бўлиб турганингиз ибодат билан юрган биз ҳожиларни чексиз даражада мамнун этди.
Бундай эътибор ва эҳтиромни Саудия Арабистонининг мутасаддилари ҳам юқори баҳолаб, Сиз Жаноби Олийларига ҳурмат ва дуоларини изҳор этмоқдалар.
Муборак масканларда ҳар бир зиёратчи Сизнинг ғамхўрлигингизни юракдан ҳис қилиб, кўзларида ёш билан дуолар қилаётганини алоҳида айтиб ўтмоқчиман.
Сизга айтадиган яна бир хабаримиз, Саудия Арабистонида бўлиб турган юртимизнинг диний соҳа вакиллари ҳамда зиёратчилари томонидан мавсум давомида Қуръони карим 10 минг маротаба хатм қилиниб, юртимизга тинчлик, халқимизга фаровонлик тилаб дуолар қилинди.
Ҳурматли Президент, Сиз яратиб берган имкониятлардан руҳланиб, ўзбекистонлик ҳожилар юртга қайтганимиздан кейин “Янги Ўзбекистоннинг тинчлик ва маънавият тарғиботчилари” деган эзгу ташаббусни бир овоздан илгари суриб, Учинчи ренессанс яратувчиларини тарбиялашда Сизга кўмакчи бўлмоқчимиз.
Сиз бошчилигингизда юртимизда тинчликни мустаҳкамлаш, халқимизнинг маънавиятни юксалтириш, айниқса ёшларнинг сифатли таълим олиши, касб-ҳунар эгаллаши, керак бўлса дунёни эгаллаши каби масалалар энг устувор вазифага айланди.
Шундай экан, биз ҳожилар юртимизга қайтгач, қуйидаги ишларни амалга оширмоқчимиз:
– она-Ватанимиз тараққиётига холис хизмат қилиш, маҳаллаларда тинчлик ва бирдамликни мустаҳкамлаш, аҳоли орасида тинчлик-осойишталикни қадрига етиш, халқимизни маънан юксалтириш, жамиятдаги ислоҳотларга дахлдорлик ҳиссини ошириш кабиларга тарғиб этиш;
– китобхонлик маданиятини юксалтириш, илмни қадрлаш ва илм-маърифатга ҳомийликда намуна бўлиш;
– тўйлар, оилавий тадбирлар ва маросимларда меъёрийликка амал қилган ҳолда камхарж ва ихчам ўтказишда бош-қош бўлиш;
– кийинишда ва муомалада оддийлик ва камтаринликка амал қилиш, дабдабабозлик, исрофгарчилик, маишатбозлик каби иллатлардан йироқ бўлишни тарғиб қилиш;
– ёшларни муваффақиятларга фақат ўқиб-ўрганиб, илм билан эришиш мумкинлигини ўргатиш;
– устозлар, ўқитувчи ва мураббийларга доимо эҳтиром кўрсатиш, уларни моддий қўллаб-қувватлаш ишларига кўмак бериш;
– маҳаллалардаги нотинч оилалар, шу жумладан тарбиясида муаммоси бор ёшлар ўртасида тушунтириш ишларини олиб бориш;
– ҳудудлардаги мактабларнинг таъмирга муҳтож қисмини жорий таъмирлаш ишларига кўмаклашиш;
– хайрия, меҳр-мурувват ва ёрдам кўрсатиш ишларини кўпайтириш.
Барча ҳожиларимиз юртимизга қайтгандан сўнг ушбу ташаббусларни қатъий амалга оширишга ваъда берамиз.
Зеро, жонажон Ватанимиз келажаги, халқимиз фаровонлиги ва юртимиз шону шуҳрати Сиз айтганингиздек ёшларимиз қўлидадир. Улар эртага Ўзбекистонни янада кучли, юксак тараққий этган давлатга айлантириш учун ўзларининг бор билими, иқтидори ва куч-ғайратини сафарбар қилса, кўзлаган барча эзгу мақсадларимизга, албатта эришамиз.
Юсуф Хос Ҳожиб бобомиз айтганларидек:
“Заковат бор жойда улуғлик бўлади,
Билим бор жойда буюклик бўлади”.
Ҳурматли Президент Жаноби Олийлари!
Биз, 15 минг ҳожи дуолар ижобат бўладиган Арафотда туриб, Аллоҳ таолодан Сизга мустаҳкам соғлик, узоқ умр ва улкан муваффақиятлар тилаб, олиб бораётган барча ишларингизда мададкор бўлишини сўраб илтижолар қиляпмиз.
Аллоҳ таоло бутун дунё мўмин-мусулмонларига Қурбон ҳайитини муборак айласин, тинчлик-хотиржамлик ато этсин, ибодатларимизни Ўз даргоҳида ҳусни қабул айласин, она Ватанимизни обод, халқимиз ҳаётини янада фаровон қилсин!
Қурбон ҳайити муборак бўлсин!
Ҳурмат ва камоли эҳтиром ила,
Ўзбекистон ҳожилари,
Макка шаҳри Арафот водийси,
2025 йил 5 июнь
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 