Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
11 Март, 2025   |   11 Рамазон, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:24
Қуёш
06:42
Пешин
12:38
Аср
16:39
Шом
18:28
Хуфтон
19:41
Bismillah
11 Март, 2025, 11 Рамазон, 1446

Ота-она меҳмондир

7.04.2018   4635   3 min.
Ота-она  меҳмондир

Aллоҳ таолога энг суюкли ишлардан бири ота-онага итоат этиш, уларга меҳр-шафқатли бўлишдир.

«Биз инсонга ота-онасини (рози қилишни) буюрдик. Онаси уни заифлик устига заифлик билан (қорнида) кўтариб юрди. Уни (кўкракдан) ажратиш (муддати) икки йилда (битар). (Биз инсонга буюрдикки) “Сен Менга ва ота-онангга  шукр килгин! Қайтиш Менинг ҳузуримгадир» (Луқмон, 14).

Ота-она олдида секин, паст овозда, одоб билан сўзлаш керак. Заруратдан ортиқча гап айтилмайди. Уларнинг исмларини айтиб чақириш мумкин эмас. Қўполлик билан кўнгилларини оғритиш, назарларидан қолиш катта гуноҳлардан саналади. Кўча-кўйда ота-онадан илгари юриш, овқатга улардан олдин қўл узатиш, олдиларида ёнбошлаб олиш одобсизликдир.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади: «Раббингиз, Унинг Ўзигагина ибодат қилишингизни ҳамда ота-онага яхшилик қилишни амр этди. (Эй инсон!) Агар уларнинг бири ёки ҳар иккиси ҳузурингда кексалик ёшига етсалар, уларга “уф!..” дема ва уларни жеркима! Уларга (доимо) ёқимли сўз айт! Уларга, меҳрибонлик билан, хорлик қанотини паст тут ва (дуода): “Эй Раббим! Мени (улар) гўдаклик чоғимда тарбиялаганларидек, Сен ҳам уларга раҳм қилгин!” де» (Исро, 23–24).

Демак, ота-она қарилик ёшига етганида уларга янада шафқатли бўлиш зарур. Кексаларнинг кўнгли худди боланикидай бўлиб қолади. Бундай ҳолатларда имкон борича уларнинг кўнглини оғритмасдан хоҳишлари­ни бажариш, панд-насиҳат қилишса, асло малол олмаслик керак.

Қайси хонадонда ота-она ёки улардан бири тирик бўлса, ўша оиладаги фарзандлар бахтлидир. Чунки уларда кўпроқ савобга эришиб қолиш имконияти бор. Ота-онани тирик­лигида қадрига етиб, иззат-ҳурматини жойига қўйганга нима етсин.

Умуман, кексаларимиз борлиги бизнинг катта давлатимиз. Улар гўё уйларимизнинг фаришталари. Кўпни кўрган бува-бувилар ёш оилалар учун ибрат мактаби. Улар набираларининг таълим-тарбиясини, одоб-аҳлоқини назорат қилиб, ҳаётий тажрибалари асосида тўғри йўл кўрсатади.

Ота-она вафот этганидан кейин ҳам уларнинг фарзандлар устидаги ҳақлари тугамайди. Васиятларини адо этиш, ҳақларига доим дуода бўлиш фарзандлар бурчидир. Уларнинг қариндошлик алоқаларини давом эттириш, таниган-билган тенгқурларини йўқлаш, меҳмонга чақириш нур устига нур бўлади.

Расулуллоҳ  ҳузурларига бир киши келиб: “Ё Расулуллоҳ вафотларидан ке­йин ҳам ота-онамга яхшилик қила оламанми?” деб сўради. У зот : “Ҳа, тўрт иш бор, уларни бажарсанг, ота-онангга яхшилик қилган бўласан: улар ҳаққига дуо қилиш, гуноҳларини кечишини Аллоҳдан сўраш, уларнинг насиҳат ва шаръий васиятларини бажариш, дўст-биродарларини иззат-икром қилиш ва ота-она тарафидан бўладиган қариндошликни давом эттириш”, деб жавоб бердилар (Имом Бухорий ривояти).

Халқ орасида, ота-она меҳмондир, деган ибратли сўз бор. Вақт ғанимат, азиз меҳмонларингизнинг яхши дуоларини олиб қолишга улгуринг. Уларга нима қилсангиз, эртага фарзандингиздан қайтади. Бу ҳақиқатга ҳаётда кўп гувоҳ бўлганмиз...

 

Фазлиддин МУСАХОВ,

Оҳангарон туманидаги “Қурайш” жоме

масжиди имом-хатиби

ЎМИ Матбуот хизмати

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

У менинг аёлим!

20.02.2024   3384   3 min.
У менинг аёлим!

Устоз Ислом Абдуттаввоб аёлларининг хислатлари ҳақида мақола ёзибдилар:

“Одатда аёлини мақтаб мақола ёзган одамни ёки эрини мақтаб мақола ёзган аёлни учратмаймиз. Доим икки тарафдан бири наригиси устидан шикоят қилиб ёзганини ўқиймиз ва эшитамиз. Аслида иккисидан бири яхши бўлса, оиласини бахтли оила қила олади, гарчи бунда жуфти унга боғланмаса ҳам!”.

Мен бир куни аёлимнинг менга муносабати ҳақида ўйлаб қолдим. Эътибор бериб қарасам, у мени шу қадар яхши кўрарканки, доим атрофимда гирди-капалак бўларкан. Унинг кўз олдидан бир лаҳза ҳам ғойиб бўлмаслигим учун “Қанийди ишлари уйнинг ўзида бўлса эди!” деб орзу қиларкан. Кўпчилик аёллар эса бунинг акси, эрлари ишга кетса, ўзида йўқ хурсанд бўлишади.

Менинг аёлим мени яхши кўради ва яхши кўришини изҳор қилишдан чарчамайди. У мен билан ўйнашишга, хурсанд қилишга ҳаракат қилади, ғамларимни мендан аритиш учун… Мен маҳзун бўлиб қолсам, унга ҳам маҳзунлигим ўтади. Мендан қайғу ва сиқилишни кетказиш учун маҳзун қилаётган нарса нималигини очиқлашга ҳаракат қилади.

Аёлим мени доим гапга солади, чунки уни ҳис қилишимни ва ундан бошқа нарса ҳақида ўйламаслигимни хоҳлайди. Уйдамас вақтим телефон қилиб гаплашади, севишини, менга иштиёқманд бўлиб ўтирганини изҳор қилади.

Мен уни уй ишларини қилмайдиган замонавий хонадондан олган эдим, уйида хизматчилар бор эди. Лекин уйланганимдан кейин уй ишларини шу даражада чиройли тартибда бажарадиган бўлдики, мен мутлақо нуқсон топа олмасдим.

Аёлим бошқа аёллар сингари тиллага, уни йиғишга қизиқмайди. Аксинча яшаб турган уйимиздан яхшироқ хонадонга кўчмоқчи бўлганимизда уни сотиб юборди. Кейинроқ ўрнига ўрин тилла-тақинчоқлар олиб берай, десам, унамади ва унга бермоқчи бўлганим ўша пулни уйга керак бўладиган нарсаларга ишлатди.

Эътибор берсам, аёлим модомики у билан бахтли яшар эканмиз, оз нарсага ҳам қаноат қилар экан. У нимани хоҳласа, бисёр қилинишига ўргангани учун мен унга тўкин-сочинчилик қилиб беролмаётганимни айтиб, афсусимни ифода қилганимда, у дарҳол менга Аллоҳ бизнинг устимизга тўкиб-сочиб қўйган неъматларни эслатди ва биз Аллоҳнинг розилигидан бошқа ҳеч нарсага муҳтож эмаслигимизни айтди!

Бизнинг иккита фарзандимиз бор. Аёлим жуда яхши она ва тарбиячи! Уларнинг тарбияси билан шуғулланишни ўзининг дарсларидан ҳам устун кўради ва натижада ўзининг дарслари орқага сурилади. Алҳамдулиллаҳ, бизнинг иккала фарзандимиз ҳам аълочи, қариндошлар ва атрофдагилар уларнинг тарбиясини мақташади.

Аёлим қўшнилар билан ҳам жуда яхши муомалада. Уларга ёрдамлашишдан ҳеч қочмайди. Қўлидагини уларга эҳсон қилишни яхши кўради.

У дугоналарига ҳам аёл эрига итоат этиши, бўйсуниши лозимлигини уқтиради. Неча марталаб дугоналаридан эрига итоатсизлиги ёки қайсарлиги сабаб хафалашиб қолганини эслайман!

Аёлим уйини ҳаётида биринчи ўринга қўяди ва у бунга ҳеч ачинмайди. Мен айни вақтда аёлим, икки фарзандим ва аёлим жаннатга айлантирган уйим билан жуда бахтлиман. Дунёда асло ундан юз ўгиришни хоҳламайман!

Ҳа, азизлар, у менинг аёлим, мен уни яхши кўраман ва Аллоҳдан уни олий Фирдавс жаннатида ҳам менга жуфт қилиб беришини сўрайман! Мен шундай аёлим борлиги билан фахрланаман!

Доктор Ҳассон Шамси Пошонинг "Метин қоялар" китобидан

Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Неъматуллоҳ Исомов таржимаси.

Мақолалар