12 Январ, 2025, 12 Ражаб, 1446
12 Январ, 2025, 12 Ражаб, 1446
Миллий тарихини ўрганган, ундан тўғри хулосалар чиқарган авлод улуғ ишларга қодир бўлади. Шу боисдан ҳам мамлакатимизда ёшлар таълим-тарбияси, маънавияти, маърифати давлат сиёсатининг устувор йўналишларидан бирига айланган. Буюк аждодларимиз, хусусан, жадид боболаримиз илгари сурган умидбахш ғоялар, уларнинг орзу-интилишлари, шак-шубҳасиз, бугун Янги Ўзбекистонимизда ўз аксини топаётгани айни ҳақиқатдир.
Давлатимиз раҳбари раислигида 2023 йилнинг 22 декабрида ўтказилган Республика Маънавият ва маърифат кенгашининг кенгайтирилган йиғилишида мамлакатимиз маънавий-маърифий ҳаёти билан боғлиқ янги истиқболли ташаббуслар ўртага ташланди. Жумладан, Президентимиз маънавият ва маърифат, таълим-тарбия масаласи бугун сув ва ҳаводек зарурлигини таъкидладилар.
Бугун чиндан ҳам мураккаб бир даврда яшамоқдамиз. Ижтимоий тармоқлар орқали эркимиз, мустақиллигимизга нисбатан айтилаётган алжирашлар, маънавий таҳдидлар, ахборотлар кураши, биздан уйғоқ бўлишимизни, жасорат кўрсатишимизни талаб этмоқда. Зотан, ким Ватан ва халқ келажаги ҳақида журъат билан сўз айтар экан, барчасининг моҳиятида жадид маърифатпарварлари пешвоси Маҳмудҳўжа Беҳбудийнинг “Ҳақ олинур, лекин берилмас!” деган улуғвор ғояси мужассам.
Албатта, давлатимиз раҳбари куюнчаклик билан айтган ушбу сўзлари бутун жамиятимизни, миллионлаб қалбларни уйғотиб юборди десак муболаға бўлмайди. “Тарихдан маълум: Ватан ва халқ тақдирига нисбатан таҳдидлар кучайган вазиятда айнан миллат фидойилари – уйғоқ қалбли зиёлилар, шоир ва адиблар, санъат намояндалари, маънавият ва маърифат соҳаси ходимлари жасорат билан майдонга чиққанлар. Мамлакатимиз ўз тараққиётининг янги, юксак босқичига кираётган ҳозирги пайтда бизга жадид боболаримиз каби Ғарб илм-фан ютуқлари билан бирга, миллий қадриятлар руҳида тарбия топган етук кадрлар сув билан ҳаводек зарур”.
Ҳа, бугунги кунда бизга ижтимоий ахлоқ, маънавият, маърифат, фидойилик ва юксак ватанпарварлик ҳар қачонгидан ҳам муҳимдир. Зотан, ҳар қандай юксак иқтисодий ва маърифатли жамият асосида, аввало, инсон камолоти, ахлоқи ва тарбияси туради.
Биз бу каби маънавий, маърифий жасоратни жадид боболаримизнинг шижоати, улар ёзиб қолдирган ўлмас асарлардан, ғоялардан олишимиз мумкин. Шунинг учун ёшларимиз жадид адабиётини, маънавияти ва маърифатини кўпроқ ўқишлари, уларда кўтарилган ғоя ва мақсадларни ўз ҳаётларига дастуриламал қилиб олишлари лозим.
Айнан миллий ғоя – ижтимоий, маънавий зарурат, у жамиятга янгича руҳ, шижоат бағишлайди. Миллий ғоя бирдамлик, фидойилик, ватанпарварлик билан амалга ошади.
Демак, бугун нафақат иқтисодий, балки тарбиявий, маънавий-маърифий, мафкуравий соҳаларда ҳам рақобатга тайёр бўлишимиз керак.
Давлатимиз раҳбари: “Азизларим, тарбияси издан чиққан нопок кимсалардан огоҳ бўлайлик! Фарзандаларимизни уларнинг бузғунчи таъсиридан асрайлик! Келажагимизни ёвуз кучлар қўлига бериб қўйишга асло ҳаққимиз йўқ. Агар барчамиз биргаликда қатъий ҳаракат қилсак, жамиятимизда соғлом ижтимоий-маънавий муҳитни мустаҳкамлашга, албатта, қодирмиз. Янги Ўзбекистонда қонун устувор, жиноятга жазо муқаррар бўлиши шарт. Ва, албатта, шундай бўлади.” Албатта, киши ўзининг собит фикри, бой дунёқарашига эга бўлса, уни эзгу йўлдан адаштириб бўлмайди. Жамиятда соғлом муҳитни қарор топтириш учун, аввало, ёшларимизни ҳар томонлама юксак салоҳиятли этиб тарбияламоғимиз лозим.
Сўнгги йилларда диний-маърифий соҳада ҳам катта ижобий ишлар амалга оширилмоқда. Президентимизнинг ташаббуси билан ҳаж квотаси йилдан-йилга ортиб бормоқда. Умра зиёратига бўлган чекловлар эса бутунлай олиб ташланди. Демак, улуғ зиёратларни амалга ошириб келган юртдошларимиз маънавият, маърифат тарғиботчиси бўлиши, одамларни яхшиликка, эзгуликка бошлаши керак. Афсуски, бу ҳақиқатни ҳамма ҳам тушуниб етганларича йўқ. Зиёрат баҳона ўзини кўз-кўз қилиш, манманликка берилиш каби ҳунук ҳолатлар кўзга ташланмоқда. Булар, албатта, барчамизни ўйлантириши, ташвишга солиши керак.
Зотан, умра ибодати суннат амал бўлиб, илм олиш орқали юрт тараққиётига ҳисса қўшишликни ҳам англатади. Илм эгаллаш эса муқаддас динимизда энг улуғ амаллардан бири. Бугун Ватанимиз, халқимиз биздан, ёшларимиздан кутаётган биринчи илинж ҳам мукаммал, чуқур илм олишдир.
Муҳаммадзакий ҲОМИДОВ,
Қува тумани “Акбаробод” масжиди
имом ноиби
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
"Аллоҳ сиздан енгиллатмоқни ирода қиладир. Ва инсон заиф яратилгандир".
Инсонни Аллоҳ таолонинг Ўзи яратган. У Зот Ўз бандасининг хусусиятларини яхши билади. Шунинг учун ҳам инсонга фақат Аллоҳ таолонинг кўрсатмаларигина тўғри келиши мумкин. Ушбу оятда Аллоҳ таоло инсоннинг заиф ҳолда яратилганини таъкидламоқда. Яратувчининг Ўзи «заиф яратилган», деб турганидан кейин, шу заиф инсонга йўл кўрсатишда У Зот оғирликни хоҳлармиди? Йўқ, У Зот енгилликни хоҳлайди.
Ислом шариати, умуман, енгиллик устига бино қилингандир. Бу ҳақда кўплаб оят ва ҳадислар бор. Ҳаммаси ўз ўрнида баён қилинади. «Нисо» сурасининг бошидан муолажа қилиб келинаётган масалалар, хусусан, эркак ва аёл, оила, никоҳ масаласига келсак, ушбу оятда бу масалаларда ҳам Аллоҳ Ўз бандаларига енгилликни исташи таъкидланмоқда. Зоҳирий қаралганда, диний кўрсатмаларни бажариш қийин, шаҳватга эргашганларнинг йўлларида юриш осонга ўхшайди. Исломда ҳамма нарса ман қилинган-у, фақат биргина йўлга рухсат берилганга ўхшайди. «Номаҳрамга қарама», «У билан ёлғиз қолма», «Уйланмоқчи бўлсанг, олдин аҳлининг розилигини ол», «Маҳр бер», «Гувоҳ келтир» ва ҳоказо. Ҳаммаси қайдлаш ва қийинчиликдан иборат бўлиб туюлади. Шаҳватга эргашганлар эса «Ёшлигингда ўйнаб қол, гуноҳ нима қилади», дейишади. Бу эса содда ва осон кўринади. Ҳақиқатда эса ундай эмас. Натижага қараганимизда бу нарса яққол кўзга ташланади. Дунё тарихини кузатадиган бўлсак, оила масаласига енгил қараган, жинсий шаҳватга берилган халқлар, давлатлар ва маданиятлар инқирозга учраган. Қадимий буюк империяларнинг шармандаларча қулашининг асосий омилларидан бири ҳам шу бўлган.
Бизнинг асримизга келиб, Ғарбда, ўзларининг таъбири билан айтганда, жинсий инқилоб бўлди. Жинс борасида олимлар етишиб чиқдилар. Улар «Жинсий ҳуррият бўлмагунча, инсон тўлиқ ҳур бўла олмайди. Агар жинсий майллар жиловланса, инсонда руҳий тугун пайдо бўлиб, унда қўрқоқлик ва бошқа салбий сифатлар келиб чиқишига сабаб бўлади», каби ғояларни тарқатишди. Оқибатда жинсий инқилоб авжига чиқди.
Натижасини – ҳар хил бало-офатлар буҳронини ҳозир ўзлари кўриб-татиб туришибди. Ахлоқий бузуқлик, оиланинг ва жамиятнинг парчаланиши, ҳаётга қизиқишнинг йўқолишидан ташқари, сон-саноғига етиб бўлмайдиган муаммолар пайдо бўлди. Жинсий инқилоб оқибатида тараққий этган ғарб давлатларининг туб аҳолиси даҳшатли суръатда камайиб бормоқда. Кўз кўриб, қулоқ эшитмаган таносил касалликлари келиб чиқди, ҳар йили сон-саноқсиз одамлар шу касалликлардан ўлмоқда. Насл бузилиб, одамлари заифҳол ва касалманд бўлиб бормоқда. Турли ақлий ва руҳий касалликлар урчиди. Охири келиб, касалликларга қарши инсондаги табиий монеликнинг йўқолиши (ОИТС) касаллиги пайдо бўлди. Бу касаллик ҳақли равишда, XX аср вабоси деб номланди. Унинг давоси йўқ. Бу дардга чалинишнинг сабаби зинодир. У билан касалланган одам тез муддатда ўлади. Ҳамма даҳшатда. Бу дардга чалинмасликнинг йўллари ахтарилмоқда, бу йўлда беҳисоб маблағлар сарфланмоқда, мазкур вабога чалинмасликнинг турли чоралари таклиф этилмоқда. Қонунлар чиқарилмоқда, идоралар очилмоқда.
Лекин шаҳватга эргашганлари сабабли улар энг осон, энг ишончли битта йўл – Аллоҳнинг йўлига қайтишни хаёлларига ҳам келтиришмаяпти. Ақалли ушбу дарднинг бевосита сабабчиси бўлмиш зинони ман этувчи қонун чиқаришни ҳеч ким ўйлаб ҳам кўрмаяпти. Чунки шаҳватга эргашганлар шаҳватга қарши чиқа олмайдилар. Уларнинг ўзлари шаҳватга банда бўлганлари учун унга эргашганлар. Ўзларини зоҳирий енгил кўринган ишга уриб, энди оғирликдан бошлари чиқмай юрибди. Зоҳирий оғир кўринган бўлса ҳам, Аллоҳ кўрсатган йўлга юрган бандалар бошида мазкур оғирлик ва машаққатларнинг бирортаси ҳам йўқ. Улар мутлақ енгилликда, фаровон турмуш кечирмоқдалар.
"Тафсири Ҳилол" китобидан
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 