Маълумки, 2018 йил 5 мартда Ўзбекистон Президенти “Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республика ташқарисига транспортда чиқиш вақтида хавфсизлигини таъминлаш чора-тадбирлари тўғрисида” Президент Қарорини имзолади. Унга кўра меҳнат мигрантлари учун имтиёзли билетлар махсус кассалар орқали сотилади.
2018 йил 1 апрелдан бошлаб “Ўзбекистон темир йўллари” АЖ ва Ўзбекистон ҳаво йўллари” МАК вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республикадан ташқарига чиқаётган фуқароларга плацкарт ва умумий вагонларга темир йўл чипталари ҳамда иқтисодий (эконом) класс авиачипталар нархларига 20 фоизгача чегирма тақдим этади, темир йўл ва авиачипта харид қилиш харажатларини қисман қоплаш учун 300 минг сўм миқдорда беғараз тўлов бир йилда бир марта амалга оширилади. Имтиёзли билетларни сотиш тартиби 2018 йил 5 мартдаги 3584-сонли Президент Қарори билан тасдиқланган Тартибга кўра амалга оширилади.
Имтиёзли билетни қандай сотиб олиш мумкин?
Маълумки, Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлигининг туман (шаҳар) Бандликка кўмаклашиш марказлари тузилмасида умумий 300 штат бирлигида вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республика ташқарисига чиқаётган фуқаролар билан ишлаш секторларини ташкил этилади. Секторлар ходимлари уйма-уй юриб вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республика ташқарисига чиқиб кетишни режалаштираётган фуқароларни аниқлайди ҳамда улар билан чет элга хавфсиз чиқиш ва имтиёзли тарифларда темир йўл ва авиачипталар сотуви механизми масалалари бўйича ахборот-тушунтириш ва тарғибот ишларини амалга оширади.
Потенциал меҳнат мигрантлари темир йўл ва авиачипталарни имтиёзли тарифларда харид қилиш олдидан вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республикадан ташқарига чиқаётган фуқароларни имтиёзли тарифларда чипта тақдим этишнинг шаффофлигини таъминлаш мақсадида Ташқи меҳнат миграцияси агентлиги электрон маълумотлар базасига рўйхатга олинади.
Ташқи меҳнат миграциясига мурожаат қилиш кунида фуқаро маълумотлар базасида бўлғуси иш жойи, йўл маршрути ва кетиш истагидаги санаси кўрстаилган ҳолда қайд этилади.
Агентлик ўша куниёқ фуқаро ҳақидаги маълумотларни валюта ҳисоби очиш учун ва махсус “VISA-migrant” карталари бериш учун “Алоқабанк”га ва агентлик қошидаги темир йўл чипталари ва авиабилетларни бронлаш ҳамда сотишга ихтисослашган кассаларга йўллайди.
Касса бир иш куни ичида билет брон қилиш учун “Ўзбекистон темир йўллари” ёки “Ўзбекистон ҳаво йўллари”га буюртма беради. Йўловчи ташувчи бир иш куни ичида билетни бронлаши лозим.
Бронлашга оид маълумотларни олгач, касса икки иш куни ичида фуқарони билет сотиладиган манзил ва кетиш санаси ҳақида хабардор қилади.
Маълумотларни олган Ўзбекистон фуқароси ихтисослашган кассага мурожаат қилади, касса ўша куниёқ имтиёзли билет (20% чегирмали) ва 300 минг сўмли чегирмани ҳисобга олган ҳолда билет сотиши шарт. “Алоқабанк” меҳнат мигрантига бир иш куни ичида валюта ҳисоб рақами очади ва VISA-migrant пластик картасини беради. Карта минимал комиссияга ва нолли суғурта депозитига эга бўлади.
Умумий жамланганда, тасдиқланган схемага кўра, имтиёзли билетни расмийлаштиришга етти иш кунидан кўп вақт кетмаслиги лозим.
“Ўзбекистон темир йуллари”да вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республикадан ташқарига чиқаётган фуқароларга плацкарт ва умумий вагонларга темир йўл чипталари ҳамда “Ўзбекистон ҳаво йўллари”нинг иқтисодий (эконом) класс авиачипталар нархларига 20 фоизгача чегирма тегишлидир. Маълумки, Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 23 февралдаги 42-рақамли Қарори билан авиа ва темир йўл чипталарига имтиёзли тарифлар жорий этилган.
Кўриниб турганидек, меҳнат мигранти мазкур темир йўл ёки авиабилетни 20% чегирма билан ва яна 300000 сўм арзонга олиши мумкин.
Билет сотиб олиш жараёни мобайнида ҳаёт ва соғлиқни суғуртасини расмийлаштириш ҳам мумкин. Бундан ташқари, миллий йўловчи ташувчиларнининг хорижга вақтинча ишлашга чиқувчилар олдидаги масъулиятини суғурталаш механизми жорий этилиши режалаштирилмоқда.
Шунингдек…
Меҳнат мигрантлари транспорт ва бошқа харажатлар учун “Ипотека-банк” орқали 1000 АҚШ долларигача бўлган кредит олишлари мумкин. Кредитларни (Western Union, Contact ва бошқа шу сингари) халқаро тўлов тизимлари орқали олиш ва тўлашнинг қулай механизмларини жорий этиш режалаштирилган.
Меҳнат мигрантлари учун рус ва бошқа тилларга ва ишлаб чиқариш касбларига ўқитиш бўйича курслар, жумладан бепул курслар ташкил этилади. Россия, Қозоғистон, Туркия ва Жанубий Кореядаги консуллик муассасаларида меҳнат миграцияси масалалари ва фуқароларнинг ижтимоий-ҳуқуқий ҳимояси билан шуғулланадиган ходимлар иш олиб боради.
Шу йилдан бошлаб автобусда халқаро йўловчи ташишга ихтисослашган компания фаолият юрита бошлайди. Компания учун 100 дона автобус харид қилинади ва улар Ўзбекистоннинг турли минтақаларидан хорижга қатнайди.
Манба:mehnat.uz
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Каъба хизмати ва қоровуллиги деганда улуғ Каъбага хизмат қилиб, уни қулфлаб очиш тушунилади. Бу араб тилида «Сидана вал хижаба» дейилади. Биринчи бу нарса Исмоил алайҳиссалом қўлларида бўлган. Кейин ўғиллари Собит ва унинг болаларига ўтган. Сўнгра тоғалари қўлида, яъни Журҳумда бўлган. Сўнгра Кусай ибн Қилоб қўлига етиб келгунича Хузоъада бўлган. Қусай ибн Қилоб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг тўртинчи боболаридир. Ҳижрий саккизинчи йили Макка фатҳ бўлганидан кейин Пайғамбар алайҳиссалом Усмон ибн Талҳадан Каъбанинг калитини сўрадилар-да, Каъбани очиб, унга кириб чиқдилар, сўнг: «Огоҳ бўлинг! Ҳар бир жоҳилиятдаги қон ёки мол, ё обрў-эътибор мана бу икки оёғим остидадир. Лекин ҳожиларнинг хизмати ва Каъба қоровуллиги ундай эмас. Мен уни жоҳилиятда ким бошқарган бўлса, ўша кишида қолдирдим», деб қуйидаги оятни ўқидилар:
«Албатта, Аллоҳ сизларни омонатларни ўз эгаларига топширишга буюради...» (Нисо сураси, 58-оят).
Кейин Усмон ибн Талхани чақириб, калитни унга топширдилар-да: «Эй Талҳа фарзандлари, мана буни олинглар, у авлоддан-авлодга ўтиб, абадий сизларда қолади. Сизлардан уни фақатгина золимларгина тортиб олади», дедилар («Мажмаъуз-завоид»).
Ибн Касирнинг ифода этишларича, кўпгина муфассирлар қуйидаги: «Албатта, Аллоҳ сизларни омонатларни ўз эгаларига топширишга буюради...» ояти Усмон ибн Талҳа ҳақларида нозил бўлган, дейишади. Шу оятга биноан калит уларга топширилди. Усмон вафот этганларида амакиларининг ўғли Шайба олди, кейин Шайбанинг болалари эгалик қилишди. Мана шу алфозда катталардан мерос бўлиб қолаверди. Улар Шайбийлар деб аталади. Ҳадисдаги: «Абадий сизлар у калитни қўлга киритинглар...» деган гапда Абу Талҳа болаларининг насли ва Каъба қоровуллиги қиёматгача давом этишига ишора бордир.
Бу нарса Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг боқий қолувчи мўъжизаларидан эди. Чунки Каъба қоровуллиги энг буюк ва улуғ ҳамда рақобатчилар рақобат қиладиган вазифалардандир. Айниқса, ҳоким ва нуфузли кишилар бу нарсага кўпроқ қизиқишади. Ушбу вазифанинг Шайба оиласига топширилиши эса қўлида еру осмон мулки бўлган Зот уларни (ҳар хил ёмонликлардан) ҳимоя этишига далилдир.
Ҳозирги кунга қадар ҳам ушбу калит ана шу ахд вакиллари бўлмиш Бану Шайба қўлидадир. У калитнинг узунлиги 40 см соф олтин билан ишланган, ипакли қутида сақланади. У қути ҳар йили кисва фабрикасида тайёрланади. Устига: «Албатта, Аллоҳ сизларни омонатларни ўз эгаларига топширишга буюради...» деб ёзиб қўйилган. Бошқа томонига: «Буни ясашга икки шарафли ҳарам ходими Фаҳд ибн Абдулазиз томонидан амр этилган», деб ёзиб қўйилган.
Каъба эшигининг қулфи султон Абдулҳамид Усмоний томонидан ҳижрий 1309, милодий 1891 йили ясалган эски қулф асосида ҳижрий 1399, милодий 1979 йили янги қулф қайта ишланди. Бу ўзгартириш янги эшикка муносиб бўлди. Уни қайта таъмирлашга эҳтиёж қолмади. Бу қулфнинг узунлиги 34 см Ҳар томонининг эни 6 см дан. Ҳар бир томонида сариқ мисдан бир бўлак бор. У томонларнинг узунлиги 8 см, эни 2 см Қулфга қуйидаги ибора ўйиб ёзилган: «Холид ибн Абдулазиз оли Сауд томонидан ҳижрий 1399 йили ясалган».
"Макка, Каъба, Замзам тарихи,
ҳаж ва умра маносиклари" китобидан.