Ўзбекистон мусулмонлар идораси раиси, муфтий
Усмонхон Алимовга
ТАБРИК ХАТИ
Россия Федерацияси мусулмонлари диний идораси, Россия муфтийлар кенгашининг раиси, Россия Федерацияси Президенти ҳузуридаги Диний бирлашмалар билан алоқалар Кенгаши аъзоси, муфтий шайх Равил Ғайнутдин Ўзбекистон мусулмонлар идораси раиси, муфтий Алимов Усмонхонни Ислом академияси давлат рўйхатидан ўтказиш тўғрисидаги гувоҳномани олиши муносабати билан табриклади:
Бутун дунё уламолари кенгаши уюшмаси ва
Бутунжаҳон мусулмонлар бирлашмасининг Таъсис кенгаши аъзоси,
Ўзбекистон мусулмонлар идораси раиси, муфтий
Алимов Усмонхонга
Ҳурматли муфтий!
Россия Федерацияси мусулмонлари диний идораси, Россия муфтийлар кенгаши ва шахсан ўз номимдан Сизни Ислом академияси давлат рўйхатидан ўтказиш тўғрисидаги гувоҳномани олиши муносабати билан чин дилдан табриклайман.
Аллоҳга беадад ҳамду санолар бўлсинки, худди бизнинг буюк ўтмишдошларимиз Имом Бухорий, Имом Термизий, Абдулҳолиқ Ғиждувоний, Баҳоуддин Нақшбандий даврида бўлгани каби бугунги кунда ҳам муҳтарам Президент Шавкат Миромонович Мирзиёевнинг қўллаб-қувватлови ва сизнинг раҳбарлигингиз остидаги Ўзбекистон мусулмонлар идорасининг улкан ишлари натижасида Ўзбекистондаги олий исломий таълимнинг шонли анъаналари қайта тикланмоқда.
Мен Ислом академиясининг Ўзбекистон ва ислом манфаати йўлида муваффақиятли ва самарали фаолият олиб боришига тилакдошман. Ўз дини ва умматига фидокорона хизмат қилиб келаётган инсон сифатида Сиз азиз биродаримнинг барча эзгу ишларингизга Аллоҳнинг ўзи мададкор бўлишини чин дилдан тилаб қоламан!
Ҳурмат ва эзгу дуолар ила,
Муфтий шайх Равил Гайнутдин,
Россия Федерацияси мусулмонлари диний идораси
ва Россия муфтийлар кенгашининг раиси,
Россия Федерацияси Президенти ҳузуридаги
Диний бирлашмалар билан алоқалар Кенгаши аъзоси
Россия диний ташкилотларнинг халқаро ҳамкорлик фаолияти юқори баҳоланди
Ҳозирги кунда Россия Федерациясида мусулмонларнинг давлат ва жамият ҳаётига таъсири ортиб бораётгани соҳа мутахассислари томонидан эътироф этилмоқда. Барча фуқаролар сингари мусулмонлар ҳам мамлакат ривожи ва осойишталиги учун бор имкониятларини ишга солиб, жидду жаҳд қилишмоқда. Барча дин вакиллари қатори уларнинг ҳам ҳақ-ҳуқуқлари конституцион таъминлангани, айниқса, ижобий самаралар бермоқда. Жумладан, минглаб янги масжидлар қурилиб, ҳожиларнинг сони ошмоқда. Диний адабиётлар минглаб нусхада нашр этилиб, кўп сонли диний ўқув муассасалари, шунингдек, ўнлаб диний идоралар рўйхатдан ўтмоқда.
Шуни алоҳида таъкидлаш керакки, Россияда Ислом фақатгина диний омил, маънавий-маданий қадриятлар тарқатувчи ёки ижтимоий дастурларни амалга оширувчи сифатида эмас, балки жамият ҳаётидаги жараёнларнинг муҳим таркибий қисмига айланганини кўрсата бошлади. Мисол учун, мамлакатда истиқомат қилувчи мусулмонлар орасида соф ислом маърифатини тарқатиш, бузғунчи ғояларга қарши курашда Россия диний идоралари ва бошқа мамлакатларнинг диний бошқармалари ўртасидаги ҳамкорликлар – жамият осойишталиги учун муҳим аҳамият касб эта бошлади. Ҳатто, бу борадаги ишлар Давлат раҳбари томонидан ҳам юқори баҳоланмоқда.
Куни кеча Россия Федерацияси Президенти Владимир Путин Россия мусулмонларининг марказлашган диний ташкилотлари олиб бораётган халқаро фаолиятга юқори баҳо берди, деб хабар қилди kun.uz интернет-нашри.
Владимир Путин бу ҳақда Россия мусулмонлари марказлашган диний ташкилотлари муфтийлари ҳамда Болгария ислом академияси раҳбарлари билан учрашувда айтиб ўтган.
«Халқаро фаолиятга келадиган бўлсак, менинг фикримча, бу жуда қизиқарли, жуда тўғри йўналиш. Сизларга ёрдам ва қўллаб-қувватлов борасида бекорга мурожаат қилмайман, бу бизнинг бошқа давлатлардаги маърифий ишларимизга алоқадор», - дея айтиб ўтди у.
Ўз навбатида, Россия мусулмонлари диний бошқармаси раиси, Муфтийлар кенгаши раиси Равиль Гайнутдиннинг хабар беришича, Россия мусулмонлари ташкилотлари ўз мамлакати манфаатини нафақат унинг ичида, балки МДҲ давлатлари, мусулмонлар дунёси ва Европа мамлакатларида ҳам илгари суради.
ЎМИ Матбуот хизмати
Ислом илмларининг тараққиётида ҳадис илми жуда ҳам муҳим ўрин тутади. Бу илм нафақат шариат асосларининг саҳиҳ манбалар орқали етказилиши, балки мусулмон умматининг ақидавий, фиқҳий ва ахлоқий асосларини тўғри англаб олишда ҳам муҳим рўл ўйнайди.
Хусусан, ҳадис илмидаги энг йирик ва ишончли манбалардан бири бўлган Имом Бухорий раҳматуллоҳи алайҳининг “Саҳиҳ ал-Бухорий” асари бўлиб, минглаб уламолар тарафидан бу китоб ўрганилиб, унга турли мазмун ва услубларда шарҳлар ёзганлар. Ана шундай шарҳловчи уламолардан бири сифатида Абу Юсуф Муҳаммад Яъқуб ал-Баноний ал-Лоҳурийнинг номлари алоҳида эътиборга лойиқдир.
Абу Юсуф Муҳаммад Яъқуб ал-Баноний ал-Лоҳурий, баъзи манбаларда эса бу зотнинг исмлари Муҳаммад ибн Яъқуб ибн Али ал-Баноний шаклида ҳам учрайди. Бу зотнинг қачон туғулганлари борасида манбаларда аниқ маълумолар кўрсатилмаган бўлсада, ҳижрий 1098 йилда вафот этганлари очиқ баён қилинган.
Яъқуб ал-Баноний Ҳиндистоннинг илмий марказларидан бири бўлмиш Лоҳур шаҳрида таваллуд топганлар ва бутун умрларини шу ерда илмга хизмат қилишга бағишлаганлар.
Яъқуб ал-Баноний машҳур муҳаддис, фақиҳ, муфассир ва бир қанча илмларда йирик ҳанафий олимлардан ҳисобланадилар.
“Нузҳат ал-Хавотир” асарининг муаллифи шайх Яъқуб Ал-Банонийнинг таржимаи ҳолини баён қилиб айтадиларки: “У зот олим, муҳаддис Мавлоно Яъқуб Ал-Баноний Ал-Лоҳурий, Лоҳур шаҳрида туғилиб, вояга етганлар. Ўз замонасидаги етук олимлардан таҳсил олганлар ва кўплаб илмларда, хусусан ҳадис, фиқҳ ва бошқа бир қанча илмларни пухта эгаллаган машҳур олимлардан бири бўлганлар”, деб таърифлайдилар.
Бу зотнинг устозлари ҳақида аниқ маълумотлар учрамасада, энг йирик шогирдлари фазилатли шайх Муҳаммад Ғовс ибн Абу ал-Хойр ибн Абу ал-Мағфар ибн Абдуссалом ал-Ҳанафийдир. У илмли шайхлар оиласидан бўлиб, ҳижрий 1056 йилда туғилган. У ҳадис илмини шайх Муҳаммад Яъқуб ал-Баноний ал-Лоҳурийдан ўрганган.
Яъқуб ал-Баноний ҳадис илмда ҳам чуқур билим эгаси сифатида танилган олимлардандир. У зотнинг энг машҳур асари “Ал-хойр ал-Жорий фи Шарҳи саҳиҳ Ал-Бухорий” бўлиб, бу асар имом Бухорийнинг “Саҳиҳ ал-Бухорий” китобига ёзилган муҳим шарҳлардан бири ҳисобланади.
Абу Юсуф Муҳаммад Яъқуб ал-Баноний ал-Лоҳурий илмий мақом ва мартаба жиҳатидан юксак мавқега эга бўлган олимлардандир. Манбаларда у зот бир қанча асарларнинг муаллифи экани қайд этилган. Қуйида уларнинг баъзиларини келтириб ўтамиз:
Абу Юсуф Муҳаммад Яъқуб ал-Баноний ал-Лоҳурий ҳижрий 1098 йилда вафот этганлари қайд этилган.
Шунингдек, қўлёзма нусхасининг кўчирилгани ҳам бу санани тасдиқлайди. “Нузҳат ал-Хавотир” китоби муаллифи ҳам унинг 1098 ҳижрий йилда вафот этганини таъкидлаб бундай ёзади: “У ҳижрий бир минг тўқсон саккизинчи йилда вафот этди. Бу санани муфтий Валиййуллоҳ ал-Фарҳободий ўз таълиқларидан бирида очиқ баён қилган”.
Бу зот Ҳиндистоннинг Деҳли шаҳрида вафот этганлар ва ўз уйларига дафн этилганлар.
Хулоса қилиб айтадиган бўлсак, Абу Юсуф Муҳаммад Яъқуб ал-Баноний ал-Лоҳурий ўз даврининг йирик алломаларидан бири бўлиб, ҳадис, фиқҳ, тафсир каби илмларда чуқур билмга эга бўлган зотлардан саналадилар. У зотнинг илмий, маънавий мероси Ҳиндистон минтақасидаги исломий илмий тараққиётга катта таъсир кўрсатган ва кўрсатиб келмоқда. Бугунги кунда ҳам у зотнинг қолдирга илмий мерослари тадқиқотчилар учун ҳам бебаҳо манба бўлиб хизмат қилмоқда.
Муҳаммад Умар Муҳаммаджонов,
Тошкент Ислом институти талабаси.