Туркиянинг Истанбул шаҳри яқинида жойлашган Санжаклар масжиди ўзининг ноодатий архитектура ечимлари билан ажралиб туради. Шу сабабли ҳам 2012 йилда қурилган ушбу иншоат 2013 йилда Жаҳон архитектура фестивалида “Йилнинг энг яхши дизайни” номинацияси соҳиби бўлган эди.
Ушбу масжид Туркиянинг Emre Arolat Architects компанияси томонидан қурилган бўлиб, унинг асосий қисми ер остида жойлашган.
700 квадрат метр майдонли масжид тош деворлар билан барпо этилган. Унда бир вақтнинг ўзида 650 нафар одам ибодат қилиши мумкин. Таҳоратхоналар ҳам ер ости қисмда жойлшатирилган.
Масжиднинг азон айтишга мўлжалланган минораси ҳам ноодатий услубда ишланган.
Масжид ичида қолдирилган туйнук ички томонга қуёш нурининг яхши тушишини таъминлайди. Ғорга ўхшаш масжид ибодат қилиш ва кўнгли хотиржамлик истаганлар учун қулай қилиб барпо этилган.
Луқмони Ҳаким ўз ўғилларига қилган насиҳатлари Қуръони каримда келтирилади.
Насиҳатнинг энг биринчиси – шикрдан қайтариш.
“Эй, ўғилчам! Аллоҳга ширк келтирмагин! Чунки ширк улкан зулмдир” (Луқмон сураси, 13-оят).
Ширк энг оғир зулм, энг қабиҳ жаҳолат ва энг катта гуноҳ саналади.
Насиҳатнинг иккинчиси – ота-онанинг ҳаққини адо этиш.
“Агар улар (яъни ота-онанг) сени ўзинг билмаган нарсаларни Менга шерик қилишга зўрласалар, у ҳолда уларга итоат этма! Уларга (гарчи кофир бўлсаларда) дунёда яхши муомалада бўлгин” (Луқмон сураси, 15-оят).
Ота-она ҳатто мушрик бўлсалар-да, уларга қўпол муносабатда бўлмаслик талаб этилади.
Насиҳатнинг учинчиси – Аллоҳ ошкор махфий ҳар бир нарсани билиб турувчи Зот.
“Эй, ўғилчам! Шубҳа йўқки, агар хантал (ўсимлигининг) уруғидек (яхши ёки ёмон амал қилинадиган) бўлса, бас, у (амал) бирор харсанг тош ичида ё осмонларда ёки ер остида бўлса, ўшани ҳам Аллоҳ келтирур. Зеро, Аллоҳ лутфли ва огоҳ зотдир” (Луқмон сураси, 16-оят).
Насиҳатнинг тўртинчиси – намоз, амри маъруф, наҳйи мункар ва сабр.
“Эй, ўғилчам! Намозни баркамол адо эт, яхшиликка буюр ва ёмонликдан қайтар ҳамда ўзингга етган (балолар)га сабр қил!...” (Луқмон сураси, 17-оят).
Насиҳатнинг бешинчиси – очиқ юзли, ширин сўзли, тавозеъли бўлиш, кибрланмаслик.
“Одамларга (кибрланиб) юзингни буриштирмагин ва ерда керилиб юрмагин! Чунки Аллоҳ барча кибрли, мақтанчоқ кимсаларни суймас” (Луқмон сураси, 18-оят).
Насиҳатнинг олтинчиси – бақир-чақир қилмаслик.
“(Юрганингда) ўртаҳол юргин ва овозингни паст қилгин! Чунки овозларнинг энг ёқимсизи эшаклар овозидир” (Луқмон сураси, 19-оят).
Даврон НУРМУҲАММАД