Кеча, 24 ноябрь куни юртимизда меҳмон бўлиб турган Татаристон Республикаси уламоларидан иборат делегацияси Самарқанд вилоятига ташриф буюрдилар. Мартабали меҳмонларга Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Иброҳим Иномов ҳамроҳлик қилмоқда. Самарқандга ташриф жума кунига тўғри келгани муносабати билан, меҳмонлар дастлаб Имом Бухорий жоме масжидида жума намози адо этдилар ва ибодат сўнгида икки давлат ўртасидаги муносабатлар мустаҳкам бўлиши, бошланаётган ишлар ўзининг ижобий натижаларини кўрсатишини сўраб дуолар қилдилар.
Мажмуа бўйлаб қилинган зиёрат асносида Самарқанд вилояти бош имом-хатиби Зайниддин Эшонқулов ҳадис илмининг султони Имом Бухорий ҳазратларининг ҳаёти ва ижоди, ул зот қолдирган бой илмий мерос, шунингдек, бугунги кунда ушбу зотга нисбатан кўрсатилаётган давлат даражасидаги эътибор ҳақида маълумот бериб ўтди. Зайниддин Эшонқулов сўзида давом этиб, Президентимиз Шавкат Мирзиёев ушбу мажмуага алоҳида эътибор бераётганлари ва яқинда зиёратгоҳ янада обод бўлиш арафасида эканини алоҳида қайд этиб ўтди.
Имом Бухорий ҳазратларининг қабри зиёрат этилгач, Татаристон делегацияси ва самарқандлик уламолар, имом-хатиблар иштирокида Татаристон ва Ўзбекистон ўртасида зиёрат туризмини ривожлантиришга бағишланган учрашув бўлиб ўтди.
Учрашувда томонлар зиёрат туризмини йўлга қўйиш, бу борадаги мавжуд имкониятлардан тўлақонли фойдаланиш, қардошлар, диндошлар ўртасида мустаҳкам алоқа ўрнатиш бўйича фикр алмашиб, маслаҳатлашиб олдилар.
Меҳмонлар Татаристонда яшайдиган мусулмонлар Ўзбекистонга келиш, уламолар юртини, улар қолдирган бой меросни ўз кўзлари билан кўриш ниятида эканларини, дунё эътироф этган олимлар, хусусан Имом Бухорий ҳазратларининг қабрини зиёрат қилишга орзумандликларини таъкидладилар.
Татаристонликларнинг ушбу ташрифи икки давлат ўртасида йўлга қўйилаётган зиёрат туризмининг дебочаси экани, келгусида кўплаб зиёратчилар Ўзбекистонга келиш тараддудида эканликлари маълум қилинди.
Ушбу хайрли иш бугунги мураккаб замонда миллатлар орасида нифоқ солишга ҳар томондан уринишлар бўй чўзган пайтда ташкил этилаётгани мусулмонлар бирдамлигини мустаҳкамлаши, турли фитналар олдига тўсиқ бўлишини томонлар якдиллик билан эътироф этдилар.
Учрашув сўнгида Татаристонда Ўзбекистонга келиш истагидагилар ҳар доим кўп бўлгани, бироқ алоқалар яхши йўлга қўйилмагани боис кўпчилик алломалар юртини зиёрат қилиш имкониятини тополмаганлари, эндиликда йўллар очилиши татаристонликлар томонидан хурсандчилик билан қарши олингани таъкидланди. Ўз навбатида юртдошларимизни Татаристон делегацияси ўз давлатларини зиёрат қилишга таклиф этдилар.
Меҳмонлар Хўжа Донёр зиёратгоҳи ва Регистон ансамблини ҳам зиёрат қилдилар.
Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг
Самарқанд вилояти вакиллиги ахборот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
- Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Қурбон ҳайити куни ғусл олардилар.
Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Рамазон ҳайити куни ва Қурбон ҳайити куни ғусл қилар эдилар” (Ибн Можа ривояти).
- Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Қурбон ҳайитида қурбонлик қилишдан олдин ҳеч нарса емасдилар.
Бурайда розияллоҳу анҳу айтадилар: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Фитр куни таомлангунларича (фитр намозига) чиқмас эдилар ва Қурбонлик куни намоз ўқигунларича таомланмас эдилар” (Имом Термизий ривояти).
- Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам масжидга пиёда юриб борардилар.
Абу Рофеъ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам икки ҳайит намозига пиёда чиқар эдилар” (Ибн Можа ривоят қилган).
- Масжидга кетишда Аллоҳни зикр қилардилар.
Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам то намозгоҳга боргунларича такбир айтар эдилар” (Имом Ҳоким ривояти).
- Ҳайит намозидан олдин нафл намоз ўқимас эдилар.
Абу Саъид Худрий розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳайит намозидан олдин ҳеч нарса ўқимас эдилар, манзилларига қайтганларида икки ракат намоз ўқир эдилар” (Ибн Можа ривоят қилган).
- Масжидга бир йўлдан бориб, бошқа йўлдан қайтар эдилар.
Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳайит куни (бориш ва қайтиш) йўлларини бошқа-бошқа қилар эдилар” (Имом Бухорий ривояти).
- Ҳайит намозидан сўнг қурбонлик қилардилар.
Баро ибн Озиб розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким намоздан олдин курбонлик қилса, у ўзига қўй сўйибди. Ким намоздан кейин сўйса, курбонлигини мукаммал қилибди ва мусулмонларнинг суннатини топибди”, дедилар (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Аллоҳ таоло барчамизни ҳар бир ишда Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга эгашувчилардан қилсин!
Даврон НУРМУҲАММАД