Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
18 Май, 2025   |   20 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:25
Қуёш
05:02
Пешин
12:24
Аср
17:26
Шом
19:41
Хуфтон
21:11
Bismillah
18 Май, 2025, 20 Зулқаъда, 1446

Инсоннинг ёмонидан шайтон ҳам қочади

23.06.2017   6704   2 min.
Инсоннинг ёмонидан шайтон ҳам қочади

Баъзи  инсонлар фасод ишларда, бузғунчиликда, ҳавойи нафсига эргашиб шайтонга ҳам залолат этар экан. Яъни, уни довдиратиб қўяркан.

Бу борада Ҳазрати Алишер Навоий бобомизнинг қуйдаги байтлари мисол бўла олади.

Ёмонни, демаки, излол этар экан шайтон,

Дегил: фасодда мундин етар залолат анга.

Маъноси: Ёмон кишини шайтон адаштириб залолатга солар экан, гумроҳ қилар экан дема, аксинча, бузғунчиликда ёмон кимсадан шайтонга залолат етди. Ҳазрат Навоийнинг бу байти Аллоҳ субҳанаҳу ва таолонинг каломидаги ушбу оятга мувофиқ.

“Сўнг у (Фиръавн) (халқини ва сеҳргарларни) тўплади ва (уларга) ҳайқирди: “Мен сизларни энг олий раббингизман!” – деди” (Нозиот сурасининг 24-ояти).

Фиръавн бу гапидан қирқ йил олдин ҳам аъёнларига: “Мен сизлар учун ўзимдан бошқа илоҳ борлигини билмасман” деган эди” (Қасас сурасининг 38-ояти). Яна Шуаро сурасининг 28-оятида ҳам Шайтон шайтон бўла туриб илоҳлик даъвосини қилгани йўқ. Аммо инсон инсон бўла туриб худоликка даъво қилди. Иблис бундан узоқ турди, ҳатто иймон аҳлига қарши жангга кирган куфр тоифасига қараб: “Мен сизлардан безорман... ва мен Аллоҳда қўрқурман, чунки Аллоҳ жазоси ўта шиддатли зотдир”, деди  (Анфол сурасининг 48-ояти).

Бундан англаш мумкинки. Шайтон ўзига тегишли бўлмаган бир мартабани даво қилмади. Аммо юқоридаги оятнинг мазмунидан кўриниб турибдики, Фиръавннинг сўзини шайтон эшитиб, неча фарсанг узоқликки қочиб кетгани айрим ривоятларда келтирилган.

Ҳа дарҳақиқат, инсон фасодда шайтондан ҳам ўтади, уни гумроҳ қилиб қўядиган даражага етади. Аммо бу сўзлар шайтон ҳақида ижобий фикр билдириш учун эмас, балки инсонларни фасоддан огоҳлантириш учун, холос.

“Руҳул баён” китобида айтиладики: “Иблис худоликни даъво қилмаган бўлса ҳам лаънатланди, Фиръавн ва унга ўхшаганлар эса худоликни даъво қилса ҳам на тайин жиҳатидан, на таҳсин жиҳатидан иблисдек лаънатланмади”. Бунинг ҳикмати нима? дейдиган бўлсангиз, бу саволга жавобан айтиладики: “Чунки иблиснинг нияти инсонларнинг ниятидан ёмонроқдир”. Ҳа, инсонларнинг ёмонидан, одам қиёфасидаги шайтонларнинг хийла-макридан Аллоҳ субҳанаҳу ва таолонинг Ўзи асрасин.

Абдуқодир УСМОНОВ,

Марҳамат туманидаги  “Сулаймон Сирли” жоме масжиди имом-хатиби

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Умайма бинти Халаф - сабр ва иймон тимсоли

16.05.2025   3498   3 min.
Умайма бинти Халаф - сабр ва иймон тимсоли

Ислом даъвати Маккада бошланган даврларда, Умайма бинти Халаф ибн Асъад ибн Оъмир ибн Баёзаъ ал-Хузоийя — иймон нурини қалбида туйган илк аёллардан бири эди. Унинг қалби иймонга очиқ, ҳақиқатни эътироф қилишга тайёр эди. Турмуш ўртоғи – Холид ибн Саид ибн Ос бир кеча ажиб туш кўради: ўзини улкан ва даҳшатли олов четида турганини, отаси уни ўша оловга ташлаётганини кўради, лекин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эса уни ушлаб, оловдан қутқараётган экан.

Уйғониб, бу тушни Абу Бакр розияллоҳу анҳуга айтди. У киши унга: “Бу яхшиликнинг аломати. Сен Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга эргаш, у сени жаҳаннамдан қутқаради”, дедилар. Холид шунда Исломни қабул қилди ва бу ҳақда рафиқаси Умаймага айтди. У ҳам, ҳеч иккилланмасдан, Исломни қабул қилди. Шу тариқа улар биринчи мусулмон жуфтликлардан бирига айланди.

Холиднинг отаси унинг мусулмон бўлганини эшитгач, жаҳл қилиб, уни чақиртирди. Уни ҳақоратлади, калтаклади ва уйдан ҳайдади. “Мен сени таом билан таъминламайман!” деди. Холид эса қатъият билан: “Агар сиз бермасангиз, Роббим менга ризқ беради” – деб жавоб берди. Шу заҳоти уйдан ҳайдалди ва бориб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ёнида бўлди.

Умайма турмуш ўртоғига содиқлик билан ёрдамчи бўлди. У зулм, қийинчилик ва камбағалликка сабр қилди. Сабр ва имон унинг қалбида мустаҳкам илдиз отган эди.

Ниҳоят, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларга Ҳабашистонга ҳижрат қилишни буюрганларида, Холид ва Умайма илк ҳижрат қилганлардан бўлишди. Улар Ҳабашистонда фарзандли ҳам бўлишди: ўғиллари – Саид ибн Холид ва қизлари – Умма бинти Холид. Қизи кейинчалик “Умму Холид” номи билан машҳур бўлди.

Улар Ҳабашистонда ўн йилдан зиёд вақт мусофирликда яшашди. Кейинчалик Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Амр ибн Умайяни юбориб, уларни икки кема билан қайтардилар. Улар Мадинага қайтиб келганида, Пайғамбаримиз алайҳиссалом Хайбарни фатҳ қилган эдилар. Улар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ва мусулмонлар билан учрашиб, ажиб шодлик ва таскинга эришдилар.

Холид ибн Саид Умар ибн Хаттоб халифалиги даврида ҳаёт кечирди ва у “Марж ас-Сафар” жангида, ҳижрий 14 санада шаҳид бўлди. Бу хабарни эшитган Умайма онамиз бу мусибатига сабр қилди, юраги оғриқда бўлса ҳам, имони билан тасалли топди. Чунки, Холидни ўлдирган одам кейин Исломни қабул қилиб: “Бу ким эди?. Ундан осмонга чиқаётган нурни кўрдим!” - деган эди.

Умайма бинти Халаф – сабрли, муҳожир, мўмин аёлнинг юксак намунасидир. У умр йўлдошини ислом динида қўллаб-қувватлади, ҳаётининг қувонч ва ташвишли лаҳзаларини бирга ўтказди ва ислом тарихида буюк из қолдирди.

 

Илёсхон АҲМЕДОВ
тайёрлади.

Мазкур мақола Абу Малик Муҳаммад бин Ҳомид бин Абдулваҳҳобнинг
“Солиҳа аёллар ҳақида 150 қисса” номли асаридан таржима қилинди.