Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
11 Июн, 2025   |   15 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:05
Қуёш
04:49
Пешин
12:28
Аср
17:38
Шом
19:59
Хуфтон
21:37
Bismillah
11 Июн, 2025, 15 Зулҳижжа, 1446
Мақолалар

Ўзгаларнинг ҳаққини еб қўйганман

11.11.2024   4217   2 min.
Ўзгаларнинг ҳаққини еб қўйганман

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Cавол: Мен бир пайтлар ўзим билиб ёки билмаган ҳолда бошқаларни ҳақларини еб қўйганман. Ҳозир уларни топишни ҳам иложиси йўқ. Чунки уларни танимайман ҳам. Бу ишим нотўғрилигини энди англаб етдим. Уларни қандай қилиб рози қилсам бўлади?

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Бировларнинг ҳаққини ноҳақдан олган киши тавба қилмоғи лозим бўлади. Тавбаси ўша ҳақларни ўз эгаларини топиб бериб, уни рози қилиш, қилган гуноҳи учун истиғфор айтиши билан бўлади. Ҳақдорни рози қилмаса, тавбаси ҳақиқий ҳисобланмайди. Ҳадиси шарифларда дунёнинг ўзида ҳақдорларнинг ҳаққини адо қилиб қўйиши борасида кўп марта огоҳлантирилган.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай дедилар: “Ким бировнинг шаънига ёки бирор нарсасига зулм қилган бўлса, уни бугун – динор ҳам, дирҳам ҳам бўлмай қолишидан олдин – рози қилиб олсин. Агар солиҳ амали бўлса, ундан қилган зулми миқдорида олинади; яхшиликлари бўлмаса, ҳақ эгасининг ёмонликларидан олиниб, бунга юклатилади” (Имом Бухорий ривояти).

Зиммадаги ҳақларни аввало эгаси қидирилади. Ҳозирги кунда эгасини топишнинг турли ва қулай усуллари бор. Топилгач, эгаларига берилади. Агар вафот этган бўлса, меросхўрларига берилади.

Агар ҳақдорни топишнинг иложи бўлмаса, унинг номидан камбағалларга садақа қилинади. Ана шундан кейин эгаси топилиб қолса, унинг номидан садақа қилиб юборганини айтади. Ҳақ эгаси шунга рози бўлса, иш шу билан битади. Агар ҳақини талаб қилса, ҳақини беради ва садақанинг савоби ўзига бўлади. “Табйинул ҳақоиқ” китобида бундай дейилган:

(Олинган) нарсаларнинг эгасини билса, уларга қайтариб беради. Билмаса, садақа қилиб юборади. Чунки нопок йўл билан топилган маблағни эгасини топишнинг иложи бўлмаса, садақа қилинади”. Валлоҳу аълам.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Шарқ матбуотида ўзбек ўғлонлари таърифи

10.06.2025   2175   1 min.
Шарқ матбуотида ўзбек ўғлонлари таърифи

Саудия Арабистони Подшоҳлигининг SPA, Қатар давлатининг QNA, Ўмон Султонлигининг ONA ахборот агентликлари, Кувайтнинг “Янгиликлар” газетаси ва "Кўрфаз", "Яқин Шарқ" каби кўплаб нашрлар “Ўзбекистон терма жамоаси қандай қилиб Осиё гигантига айланди?”, “Кападзе Жаҳон чемпионати саралашидаги муваффақиятини Ўзбекистон халқига бағишлади”, “Ўзбекистон ўз тарихида илк бор 2026 йилги жаҳон чемпионатига йўлланма олди” сарлавҳали материаллар эълон қилди.


Ушбу мақолаларда халқимиз 30 йилдан кўп кутган, мамлакатимиз футболи тарихида янги саҳифа очган кун эътироф этилган. Аниқроғи, футбол бўйича Жаҳон чемпионати  Осиё қитъаси 3-саралаш босқичи 9-турида Ўзбекистон терма жамоаси сафарда Бирлашган Араб Амирликлари термасига қарши ўйинда 0:0 ҳисобидаги дурангга эришиб, илк бор Жаҳон чемпионати йўлланмасини қўлга киритгани таъкидланган.

 


Муаллифлар жаҳон чемпионатига чиқиш улкан муваффақият сифатида нафақат футболчилар, балки мураббийлар ва федерациянинг ҳам ютуғи эканига урғу берган.

Муҳаррама Пирматова, ЎзА

Шарқ матбуотида ўзбек ўғлонлари таърифи Шарқ матбуотида ўзбек ўғлонлари таърифи
Дунё янгиликлари