Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
26 Ноябр, 2024   |   25 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:01
Қуёш
07:24
Пешин
12:15
Аср
15:15
Шом
16:59
Хуфтон
18:17
Bismillah
26 Ноябр, 2024, 25 Жумадул аввал, 1446
Мақолалар

Отасининг исми билан машҳур бўлган қори

13.11.2024   1899   2 min.
Отасининг исми билан машҳур бўлган қори

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Мисрда Халил деган бир бўйрачи инсон бўлган экан. Биламизки, ҳозир бўйра каби нарсалар ишлатилмайди. Олдинги вақтларда бўйрадан жойнамоз сифатида фойдаланишган. Ўша вақтларда куннинг иссиғида ерга солиб намоз ўқишган.

Бўйрачи Халил бўйрадан жойнамоз тўқиб ўтириб, ҳар куни масжидга келаётган намозхонларни кузатар экан. Жойнамоз тополмаган, қийналиб қолган бир намозхонни кўрса, тўқиб қўйган бўйрасидан биттасини оларкан-да, ўша намозхонга совға қилиб юбораркан. Одамлар хурсанд бўлиб, бўйрани олиб кетаркан. Халил савобли ишида бардавом бўлибди. У бир куни туш кўрибди. Тушида умуртқасидан ток-узум дарахти ўсиб чиққанмиш. Мевасидан  одамлар ермиш, узум асло тугамасмиш. Халил бу тушни бир неча марта кўрибди. Бундан ажабланиб, улуғ бир  шайхнинг ёнига борибди. Бўлган воқеани айтиб, тушининг таъбирини сўрабди. Шайх:

- Ўғлинг борми? деб сўрабди.

- Ҳа, 2 ёшли ўғлим бор.

- Шу ўғлингни  Азҳарга бер, ўша ерда ўқисин, дебди шайх.

- Халил хўп, деб шайхнинг айтганини қилибди. 8 ёшида ўғли қори бўлибди.

Дунёда биринчи бўлиб қироатини тасмага, яъни ёзувга туширган қори шу инсон бўлган. Бу инсон имом Ҳафснинг Осимдан қилган ривоятини бошдан оёқ чиройли бир ҳолатда ўқиб берган, 55 йил Қуръони Каримга  хизмат қилган, дунёнинг кўп қисмида қироатлари билан машҳур бўлган Маҳмуд Халил Хусорий эди. Аллоҳнинг меҳрибонлигини қарангки, отанинг қилган бир яхшилигини фарзанди орқали билдириб қўйди.

Аллоҳ карим Зот. Ҳар қандай ишни қиладиган бўлсак, оз бўлса-да, оз  демайди.

Аслида исми Маҳмуд бўлган бу инсон ҳозир бутун дунёга отасининг исми Халил билан машҳур. Кичик бўлса ҳам, Аллоҳ розилиги йўлида қилган эҳсоннинг мукофотини Буюк зот бериб қўйди. Кимки холис яхшилик қилса, меҳрибон ва раҳмли Зот албатта, уни мукофотлайди.

Хоҳ улуғ олим бўлсин, хоҳ саркарда бўлсин, қўйингки барча буюк зотлар сиз-у бизга ўхшаган оддий инсонларнинг фарзандлари бўлган!

 

ТИИ 4-курс талабаси Сирожиддинов Муҳаммадали

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Ҳасан розияллоҳу анҳунинг саховатлари

25.11.2024   1171   3 min.
Ҳасан розияллоҳу анҳунинг саховатлари

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Ҳасан розияллоҳу анҳу зироат экинлари экиладиган ерларга эга эди. Бундан ташқари, ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу даврида укаси Ҳусайн розияллоҳу анҳу билан бирга давлатдан йилига беш минг дирҳам маош оларди. Бу миқдордаги маошни фақат Бадр жангида қатнашганларгина олишлари мумкин эди. У киши розияллоҳу анҳу Муовия розияллоҳу анҳунинг даврида йилига юз минг дирҳам маош оладиган бўлди. Кўплаб бой саҳобалар Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга бўлган муҳаббатлари туфайли Ҳасан розияллоҳу анҳу ва укаси Ҳусайн розияллоҳу анҳуга катта миқдорда ҳадялар беришарди. Бундан ташқари, баъзи саҳобалар ўлимидан олдин ўзи қолдирган меросдан уларга берилишини васият қилишарди. Масалан, Бадр ва Уҳуд жангларида қатнашган Ислом суворийси Миқдод ибн Амр ибн Саълаба ал-Киндий ўлимидан олдин бойлигидан ўн саккиз минг дирҳамни Ҳасан ва Ҳусайн розияллоҳу анҳумога васият қилади. Бу васият амалга оширилади.

Ҳасан розияллоҳу анҳу кўп марта уйланган саҳобалардан эди. Бироқ у ажрашган аёлларига нисбатан жуда сахий эди. Ана шундай аёли Оиша Ҳасамийяга йигирма минг дирҳам нафақа тўлаган. Яна ажрашган икки хотинига ўн минг дирҳамдан ташқари бошқа мол-мулкларни ҳам нафақа қилиб қўшиб берган. У никоҳига оладиган аёлларига ҳам кўп миқдорда маҳр берарди. Иккита аёлига йигирма минг дирҳамдан, бошқа бир аёлига эса юзта жория ва юз минг дирҳам маҳр берган.

Ҳасан розияллоҳу анҳу бор мол-мулкини икки марта, мол-мулкининг ярмини оёқ кийими ва маҳсиларигача уч марта ҳадя қилган. Ёрдамга муҳтож бир кишига бир юз ўттиз минг дирҳам, бошқа бирига эса юз минг дирҳам садақа қилгани ривоят қилинган. Мадина кўчаларидан ўтиб кетаётган бир йўловчини зарур бўлган улов ва озиқ-овқатлар билан таъминлаган. Эҳтиёжи учун юз минг дирҳам сўраб Аллоҳ таолога дуо қилган кишига ўшанча пул жўнатган. Масжидул Ҳаромнинг четида бир кишининг «Аллоҳим, менга ўн минг дирҳам бер», деганини эшитиб, дарҳол уйига қайтиб бориб, унга шунча пул юборган.

Ҳасан розияллоҳу анҳу ҳаж сафари чоғида ўзи ва укаси Ҳусайн розияллоҳу анҳуни, жияни Абдуллоҳ ибн Жаъфар ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳуни қўй гўшти билан меҳмон қилган бечора аёлни Мадина бозорида кўриб қолиб, унга мингта қўй ва минг тилла бериб юборган.

Маккадан Мадинага сафари чоғида бир одам у кишини ёмғирдан ҳимоялаш учун ўз чодирида меҳмон қилади. Ана шу чодир эгасига чўпонлари билан бирга юзта туя ҳадя қилади.

Яна Ҳасан розияллоҳу анҳу ўзига бир қўй ҳадя қилган қулни қўйлари билан бирга сотиб олиб, уни озод этади ва унга сурувни ҳадя қилади. Шунга ўхшаш яна бир воқеа: итига овқатидан берган қулни ўзи қўриқлаётган боғи билан бирга сотиб олиб, уни озод қилади. Кейин ўша боғни қулнинг ўзига ҳадя қилади.

«Миллионер саҳобалар» китобидан