Мисрда Халил деган бир бўйрачи инсон бўлган экан. Биламизки, ҳозир бўйра каби нарсалар ишлатилмайди. Олдинги вақтларда бўйрадан жойнамоз сифатида фойдаланишган. Ўша вақтларда куннинг иссиғида ерга солиб намоз ўқишган.
Бўйрачи Халил бўйрадан жойнамоз тўқиб ўтириб, ҳар куни масжидга келаётган намозхонларни кузатар экан. Жойнамоз тополмаган, қийналиб қолган бир намозхонни кўрса, тўқиб қўйган бўйрасидан биттасини оларкан-да, ўша намозхонга совға қилиб юбораркан. Одамлар хурсанд бўлиб, бўйрани олиб кетаркан. Халил савобли ишида бардавом бўлибди. У бир куни туш кўрибди. Тушида умуртқасидан ток-узум дарахти ўсиб чиққанмиш. Мевасидан одамлар ермиш, узум асло тугамасмиш. Халил бу тушни бир неча марта кўрибди. Бундан ажабланиб, улуғ бир шайхнинг ёнига борибди. Бўлган воқеани айтиб, тушининг таъбирини сўрабди. Шайх:
- Ўғлинг борми? деб сўрабди.
- Ҳа, 2 ёшли ўғлим бор.
- Шу ўғлингни Азҳарга бер, ўша ерда ўқисин, дебди шайх.
- Халил хўп, деб шайхнинг айтганини қилибди. 8 ёшида ўғли қори бўлибди.
Дунёда биринчи бўлиб қироатини тасмага, яъни ёзувга туширган қори шу инсон бўлган. Бу инсон имом Ҳафснинг Осимдан қилган ривоятини бошдан оёқ чиройли бир ҳолатда ўқиб берган, 55 йил Қуръони Каримга хизмат қилган, дунёнинг кўп қисмида қироатлари билан машҳур бўлган Маҳмуд Халил Хусорий эди. Аллоҳнинг меҳрибонлигини қарангки, отанинг қилган бир яхшилигини фарзанди орқали билдириб қўйди.
Аллоҳ карим Зот. Ҳар қандай ишни қиладиган бўлсак, оз бўлса-да, оз демайди.
Аслида исми Маҳмуд бўлган бу инсон ҳозир бутун дунёга отасининг исми Халил билан машҳур. Кичик бўлса ҳам, Аллоҳ розилиги йўлида қилган эҳсоннинг мукофотини Буюк зот бериб қўйди. Кимки холис яхшилик қилса, меҳрибон ва раҳмли Зот албатта, уни мукофотлайди.
Хоҳ улуғ олим бўлсин, хоҳ саркарда бўлсин, қўйингки барча буюк зотлар сиз-у бизга ўхшаган оддий инсонларнинг фарзандлари бўлган!
ТИИ 4-курс талабаси Сирожиддинов Муҳаммадали
Рамазон ҳайити ва Қурбон ҳайити Исломнинг икки улуғ байрамидир. Уларнинг ҳар бирида улкан маънавий маънолар бўлиб, мусулмонлар ҳаётида алоҳида ўрин тутади. Хусусан, Қурбон ҳайити Исломда фидокорлик, садоқат ва бағрикенглик рамзи ҳисобланади.
Ушбу муқаддас байрам олдидан Давлатимиз раҳбарининг махсус қарорлари қабул қилиниши, Рамазон ва Қурбон ҳайити саналари дам олиш куни сифатида белгиланиши халқимизнинг диний эҳтиёжларини таъминлаш, миллий ва диний қадриятларни асраб-авайлаш ҳамда маънавий бирдамликни мустаҳкамлашга хизмат қилмоқда.
Қурбон ҳайити Зулҳижжа ойининг аввалги ўн кунида нишонланади. Уламолар таъкидлаганидек, Зулҳижжанинг аввалги ўн куни Аллоҳнинг энг маҳбуб кунларидан бири бўлиб, бу кунларда қилинадиган амаллар, ибодатлар, хайру саховатлар жуда ҳам улуғ ҳисобланади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ таоло ҳузурида яхши амаллар Зулҳижжанинг биринчи ўн кунида қилинадиган амаллардек афзалроқ амал йўқ”, — деб марҳамат қилганлар. Шундай экан, ушбу кунларда яхши амалларга шошилиш, савобли ишларга улгуриб қолиш айни муддаодир.
Қурбон ҳайитининг фазилатлари амалларидан бири – қурбонлик қилиш ҳисобланади. Қурбонлик, Ислом динида аҳамияти катта бўлган амаллардан бири бўлиб, у Қурбон ҳайити кунларида Аллоҳнинг розилиги учун фидоийлик ифодаси ўлароқ жонлиқ сўйишдир. Бу амал ҳазрати Иброҳим алайҳиссалом ва пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам суннатларига амал қилиш, фидокорлик, сабр ва тақво каби тушунчаларни ифода этади.
Қурбонлик қилиш нафақат инсоннинг тақвоси, балки ижтимоий меҳр-оқибат, муҳтожларга ғамхўрлик белгисидир. Қурбонлик гўшти фақирларга, қариндошларга, қўшниларга тарқатилиши, аҳиллик ва меҳр-муҳаббатни янада мустаҳкамлайди.
Қурбон ҳайити — бу аҳиллик ва муштаракликнинг рамзи бўлиб, бу кунда мусулмонлар ўз қариндошлари, қўшнилари, дўстларининг ҳолидан хабар оладилар, узоқдаги яқинларини йўқлаб боришга ҳаракат қиладилар. Айниқса, кекса, бемор, ёлғиз кишилар ҳолидан хабар олиш — динимизда юксак ажр ҳамда эътиборга сазовор амал ҳисобланади.
Қурбон ҳайити инсонларни бир-бирига яқинлаштиради, меҳру шафқатни уйғотади, байрам муносабати билан эҳсон қилиш, болалар ва кексаларни хурсанд қилиш каби амаллар нафақат шахсий савоб, балки жамиятдаги яхшилик муҳитини янада мустаҳкамлайди.
Бу кунда имкони бор инсонлар кам таъминланган оилалар, етимлар, эҳтиёжмандлар ҳолидан хабар олиб, уларга хурсандчилик улашсалар, бу амалнинг савоби беқиёсдир. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мўминларнинг ўзаро дўстликлари, раҳм қилишлари ва меҳр кўрсатишлари худди бир жасадга ўхшайди. Ундан бир аъзо хаста бўлса, жасаднинг қолгани унга қўшилиб бедор бўлади ва иситмалайди”, — дедилар (Имом Муслим ривояти).
Азизлар, айни кунларда юртимиздан 15 минг нафардан зиёд юртдошларимиз Исломнинг беш устунидан бири бўлган Ҳаж ибодатини адо этишга тараддуд кўрмоқдалар. Улар орасида юзлаб нуронийлар, оналаримиз, устоз ва зиёлилар бор. Бу ҳар бир юртдошимизнинг қалбида қувонч уйғотади. Айниқса, мамлакатимиз раҳбари муҳтарам Президентимиз Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий ҳазрат билан телефон орқали мулоқот қилиб, ҳожиларимиз аҳволидан хабар олганелари, уларга муборак сафарда тўлиқ шароит яратилиши, Ҳаж ибодатини хотиржам ва мукаммал адо этишлари учун зарур кўмак ва дуоларини изҳор этганлари катта воқеа бўлди.
Бу воқелик юртимизда дин ва давлат муносабатлари янги, барқарор ва ҳамжиҳат заминда қурилаётганидан далолатдир. Бу – халқимизнинг муқаддас қадриятларига ҳурмат, Исломнинг пок таълимотига бўлган эҳтиром намунасидир.
Бу каби юксак эътиборлар юртимизда дин ва давлат ўртасидаги мувозанатли муносабатнинг, халқнинг эътиқоди ва қадриятига нисбатан ҳурмат ва эъзознинг амалий намунасидир.
Муҳтарам юртдошлар! Фурсатдан фойдаланиб барчаларингизни ийд ал-Азхо – Қурбон ҳайити билан самимий муборакбод этаман. Юртимиз тинчликлиги барқарор, халқимиз тотувлиги бардавом бўлсин, динимиз янада равнақ топсин, хонадонингиздан файзу барака аримасин!
Қурбон ҳайитингиз муборак бўлсин!
Убайдуллоҳ Абдуллаев,
Фарғона вилояти бош имом-хатиби