Бир қиз айтади: «Маҳзун бўлган дамларимда Аллоҳнинг ғазабига сабаб бўладиган кўп сўзларни айтиб юборардим. Ўзимга ёмонлик, ҳатто ўлим тилар эдим. Кейин эса бу қилаётган ишим ҳаром эканини билиб қолдим. Шундан кейин қайғуга тушганимда бундай гапларни оғзимга олмайдиган бўлдим. Лекин аҳволим баттар оғирлашаверди. Қайғуларимни, аламларимни қандай ифодалашни билмай қолдим. Энди нима қиламан? Энди нима дейман? Нима қилишимни билмай анча вақт юрдим. Бир куни бир олимнинг Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам қийинчилик, ташвиш ва қайғу келганда айтадиган дуолар ҳақида сўзлаётганини эшитиб қолдим-у, қалбимда мисли кўрилмаган хотиржамликни туйдим, чунки қайғулар ўраб олганда нима дейишни ўрганиб олган эдим! Ана шу дуолар билан ғам-ташвишларимни ифодалай оламан. Ўша заҳоти Роббимга дуо қилдиму, Ислом дини нимани ҳаром қилган бўлса, албатта унинг ўрнига покиза, ҳалол нарсани ҳам кўрсатиб берганини тушуниб етдим. Демак, Аллоҳ таоло бизга қайғу вақтида У Зотни ғазаблантирадиган сўзларни ҳаром қилиб, бунинг ўрнига У Зот рози бўладиган, дардларни аритадиган дуоларни ўргатган экан».
Биринчи дуо
Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ғам-ташвиш пайтида «Лаа илааҳа иллаллоҳул‑ъазиймул‑ҳалийм, лаа илааҳа иллаллоҳу Роббус‑самааваати вал‑арди ва Роббул‑ъаршил‑ъазийм», деб дуо қилар эдилар» (Имом Бухорий, имом Муслим ривояти).
Маъноси: «Буюк, Ҳалим Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ. Еру осмонларнинг Робби, буюк Аршнинг Робби Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ».
Мулоҳаза:
Бу ҳадисни бизга айтиб бераётган буюк саҳобий – Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳумо Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этганларида ўн уч яшар ўспирин бўлган. У киши Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ғам-ташвишга тушган вақтларида шу дуони айтаётганларини эшитиб юрган, уни кўп айтганлари учун эшитавериб, ёдлаб олган.
Ёшлар (қизлар ҳам, ўғил болалар ҳам) балоғат ёшига, яъни ўсмирлик ёшига етмай туриб ҳам бу дуони ўрганиб олсалар яхши бўлади, чунки ўсмирлик ҳам турли ташвишлар, муаммолар кўп бўладиган даврдир. Бу даврнинг ўзига хос муаммоларини енгишда бу дуони ёдлаб, уни ихлос билан ўқиб юриш фойдалидир.
Покиза синглим! Маҳзун бўлганингизда бу дуони оила аъзоларингиз – ака-ука, опа-сингилларингиз эшитадиган қилиб айтиб юринг. Қарабсизки, улар ҳам сиздан эшитиб, ёдлаб олишади. Дуони уларга эшиттириб айтсангиз, қайғуда эканингизни билиб, сизга мулойим муносабатда бўлишади, кўп безовта қилмасликка ҳаракат қилишади. Бундан ташқари, бу дуони оила аъзоларингизга эшиттириб айтиш билан Ибн Аббос розияллоҳу анҳумога эшиттириб дуо қилган Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга ҳам эргашган бўласиз!
Иккинчи дуо
Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга ғам-ташвиш етса, «Ё Ҳайй, ё Қайюм! Раҳматинг билан ёрдам сўрайман!» дер эдилар» (Имом Термизий ривояти).
Учинчи дуо
Абу Бакра Нофеъ ибн Ҳорис Сақафий розияллоҳу анҳудан ривоят қилади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: "Мушкули борнинг дуоси будир: «Аллоҳим, раҳматингдан умидворман. Мени кўз юмиб-очгунча ҳам ўз ҳолимга ташлаб қўймагин, ҳамма ишларимни Ўзинг ўнглагин, Ўзингдан ўзга илоҳ йўқ"» (Имом Абу Довуд ривояти).
Тўртинчи дуо
Асмо бинт Умайс розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга бундай деганлар: «Сенга мушкул пайтда нима дейишни ўргатайми? «Аллоҳ, Роббим Аллоҳ! У Зотга ҳеч нарсани шерик қилмайман» дегин» (Абу Довуд, Ибн Можа ривояти).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қизлари Фотима розияллоҳу анҳога қайғулардан сақлайдиган, эрталаб ва кечқурун айтиладиган гўзал дуони бундай ўргатган эканлар:«Васиятларимни эшитинг, Фотима! Сизга васиятим шуки, тонг отганда ёки кеч кирганда шундай дуо қилинг: «Ё Ҳайй, ё Қайюм! Раҳматинг билан ёрдам сўрайман! Ҳамма ишларимни Ўзинг ўнглагин, мени кўз юмиб-очгунча ҳам ўз ҳолимга ташлаб қўймагин!»
Аёл зоти эркакларга нисбатан қайғуларга кўпроқ дуч келади. Шунинг учун Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Аллоҳ таоло ғамларни аритиши учун айтиладиган дуоларни аёлларга ўргатишга жуда эътиборли бўлганлар. Қизлари Фотима розияллоҳу анҳога қайғулардан сақлайдиган, тонгда ва кечда айтиладиган дуони, Асмо бинт Умайс розияллоҳу анҳога бошга мушкул иш тушганда айтиладиган дуоларни ўргатмоқдалар.
Бешинчи дуо
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар: «Бир бандага ғам-ташвиш, қайғу етганда «Аллоҳим, мен Сенинг қулингман, қулингнинг, чўрингнинг фарзандиман! Тақдирим қўлингда, ҳукмингдаман! Менга чиқарган ҳукминг адолатли. Ўзинг айтган, махлуқотларингга ўргатган, Китобингда келтирган, ғайб илмингда сақлаб қўйган барча исмларинг ҳаққи, Қуръонни қалбимнинг баҳори, қалбимнинг нури, қайғуларимнинг кушойиши, ғамларимнинг аритувчиси қилгин!» деса, Аллоҳ таоло унинг ғам-ташвишларини етказиб, ўрнини хурсандчилик билан тўлдиради».
Саҳобалар «Эй Аллоҳнинг Расули, бу дуони ўрганиб олайликми?» дейишган эди, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳа, бу дуони эшитган одамга уни ўрганиш вожиб бўлади», дедилар» (Имом Аҳмад ривояти).
Бошқа ривоятда у зот «Шундай дуо қилинглар, уни бошқаларга ҳам ўргатинглар! Ким бу дуоларни айтса, Аллоҳ унинг маҳзунлигини кетказиб, хурсандчилигини бардавом қилади», деганлар.
Бир қиз айтади: «Мен бу дуоларни кўп айтар эдим, лекин ўзимдан «Нега «Аллоҳим, Қуръонни қалбимнинг баҳори, қалбимнинг нури, қайғуларим кушойиши, ғамларимнинг аритувчиси қилгин», деб дуо қиламиз? Қандай қилиб Қуръонни ўқимасак ҳам, оятлари ҳақида фикр юритмасак ҳам, қайғуларимизнинг ечими бўлади?» деб сўрайверардим.
Шунга қарамай, бу дуони кўп айтиб юравердим. Натижа эса мени ҳайрон қолдирди… мен Қуръонни қаттиқ севиб қолдим. Тиловатига шўнғиб, бутун вужудим билан унинг ҳаловатини ҳис этардим. Ҳар сафар Қуръони Каримни қўлга олганимда ажиб ҳислар туяр эдим. Уни тиловат қилганимда мени бахт ўраб олар, ҳаётимда Қуръоннинг ўрни кенгайган сари саодатим ҳам ортиб бораверарди. Қарабсизки, бошимга кулфат тушганда Аллоҳ таоло дуоларимни қабул қилди, Қуръонни қалбимнинг баҳори, қалбимнинг нури, қайғуларимнинг кушойиши, ғамларимнинг аритувчиси қилиб қўйди.
Ким бу дуони тилдан қўймай айтиб юрса, Аллоҳ таолодан Қуръони Каримни севиб тиловат қилишга, уни тушуниб, унга амал қилишга муҳаббат уйғотишини ёлвориб сўраса, Аллоҳ таоло уни Қуръонга ошиқ қилиб қўяр экан. Аллоҳ кимни Қуръонга муҳаббат билан сийлаган бўлса, бу инсон қайғуларига энг яхши малҳамни топган бўлар экан».
Бошқа бир қиз айтади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бошга ғам-қайғу тушган пайтда айтиладиган дуони ўргатиб, «Шу дуони қилинглар, бошқаларга ҳам ўргатинглар! Ким бу дуоларни айтса, Аллоҳ унинг маҳзунлигини кетказиб, хурсандчилигини бардавом қилади», деган эканлар. Бу сўзлар ҳақида мулоҳаза қилиб кўриб, шундай хулосага келдим: бу дуонинг фойдаси фақат унинг лафзларини ёдлаб, айтиб юраверишда эмас экан, балки уни бошқаларга ўргатишда ҳам яхшилик бор экан. Ўзингиз дуо қилганингизда қалбингиз шодликка тўлар экан, уни бошқаларга ўргатганингизда эса ўзингизга ҳам, бошқаларга ҳам саодат улашган бўлар экансиз. Шу ниятда, яъни менинг бошимга тушган кунларни кўрмасин деган мақсадда бу дуони синглимга ўргатдим.
Эҳ, бу дуони учратгунимча қанча-қанча йилларни маҳзунликда, машаққатда ўтказдим...
Уни ўрганганимдан кейин эса ҳаётим ёрқин тарафга ўзгариб кетди. Шунинг учун бу ишга жидду жаҳд билан киришдим. Синглим ҳам бу дуони бирпасда ёдлаб олди. У ҳам мен каби маҳзун бўлганида шу дуони эслаб, тинмай такрорлар, дарди енгилласин деб, мен ҳам синглим билан бирга шу дуони такрорлар эдим. Синглимга бу дуони ўргатганимдан ўзим ҳам хурсанд эдим. Уни ўзим таниган ҳамма инсонларимга ўргатишга ҳаракат қилдим. Чиройли қоғозга чиқартириб, дугоналаримга совға қилдим. Совға қилаётиб, «Бу дуо ҳаётингни янада нурларга тўлдиради», дер эдим. Буларнинг барчаси – Пайғамбаримизнинг ваъдаларига ишончим меваси эди».
Олтинчи дуо
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларига «Сизларга бир дуони ўргатайми? Кимга бирор қийинчилик етса ёки дунёдаги балолардан бири келса, Аллоҳга шуни айтиб дуо қилса, Аллоҳ унга албатта кушойиш беради!» деган эканлар. Саҳобалар: «Ўргатинг, эй Аллоҳнинг Расули!» дейишибди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бу – Зуннуннинг дуоси: «Лаа илааҳа иллаа анта, субҳаанака, инний кунту миназ-золимийн», деган эканлар» (Имом Насоий ривояти).
Бошқа ривоятда бундай дейилади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай дедилар: «Зуннун балиқ ичида туриб «Лаа илааҳа иллаа анта, субҳаанака, инний кунту миназ-золимийн», деб дуо қилган. Қай бир мусулмон ўша дуони қилса, Аллоҳ уни албатта ижобат қилади» (Имом Термизий ривояти).
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.
«ЖОНЛИ» ва «ЖОНСИЗ» тарбия
«Агар огоҳсан сен – шоҳсан сен.
Агар шоҳсан сен – огоҳсан сен»
«Авлиёларнинг авлиёси», «мутафаккирларнинг мутафаккири», «шоирларнинг султони» бобомиз Алишер Навоий ҳазратлари нақадар чиройли таъриф берганлар ўз асарларида!
«Огоҳлик» cўзининг маъноларини бугунги замон шароитидан келиб чиқиб, янада кенг миқёсда тушунишимизга тўғри келади. Яъни, бугунги огоҳлик халқимиз, айниқса ёшлар қалбини, руҳиятини, ақл-идроки ва умуман маънавиятини жаҳонда юз бераётган мафкуравий йўналишдаги ошкора ва яширин таҳдидларнинг хатарларидан ва «оммавий маданият»нинг емирувчи таъсиридан муҳофаза қилишни ҳам ўз ичига олади.
Албатта, халқимиз, жумладан ёш авлод ғарб фан-техникаси, маданияти, адабиёти, санъатининг илғор жиҳатларини инкор этмайди.
Бироқ Ғарбда дин ва одобга зид бўлган қарашларнинг кўпчиликка сингдирилиши оқибатида юзага келган «оммавий маданият» тушунчасини Ғарб зиёлиларининг ўзлари «Ғарбнинг муаммоси» сифатида баҳолаётганини ҳамда «оммавий маданият»нинг маънавий-ахлоқий тубанликларини ёшларимиз қанча тез англаса, шунча яхши.
«Муқаддас ислом динимизни пок сақлаш, уни турли хил ғаразли хуруж ва ҳамлалардан, туҳмат ва бўҳтонлардан ҳимоя қилиш, унинг асл моҳиятини ўниб-ўсиб келаётган ёш авлодимизга тўғри тушунтириш, ислом маданиятининг эзгу ғояларини кенг тарғиб этиш вазифаси ҳамон долзарб бўлиб қолмоқда».
Бу вазифа нафақат бирор вазифадор ёки бирор соҳадаги масъулларга белгиланган, балки ҳар бир (!) ОТА УЧУН, ҳар бир (!) ОНА УЧУН буюк вазифа, деб билмоғимиз лозим!
Ҳозирги даврда, ахборот технологиялари ўта тезкорлик билан ривожланаётган бир пайтда, нанотехнология зўр шиддатлик билан авжига чиқаётган замонда, ҳар хил оммавий ахборот воситалари хилма-хил маълумотларни кечаю-кундуз тарқатаётган бир онда, айниқса бугун фарзандларимиз ўз-ўзлари билан ёлғиз қолиб 25 соат вақтларини телефон, компьютер билан машғул бўлиб, болаларимиз улар билан “банд” бўлиб қолганларида мазкур вазифалар, жаннатмакон юртимиз, муқаддас Ватанимиз, доно халқимизнинг ҳар бир фуқаросига қушга ҳаво, балиққа сув зарурлигидай зарур бўлса керак...
Бугунги кунда тарбия ҳам, минг афсуслар бўлсинки, икки хил бўлиб қолди: 1) «жонсиз» тарбия ва 2) «жонли» тарбия.
1) «ЖОНСИЗ» тарбия – бу интернет, компьютер, телефон, телевизор... Минг афсус ва надоматлар бўлсинки, бу нарсалар ҳам кўп ёшларимизни, баъзи ўринларда сал каттароқларимизни ҳам тўғри йўлдан, ўз ота-оналари не-не машаққатлар чекиб ўргатган йўлдан, ота-боболаримиздан буюк ва беқиёс мерос бўлиб келаётган йўлдан оздириб ва адаштириб қўймокда...
Натижада, доно халқимиз мақолида «яхшини шарофати, ёмонни касофати» деб айтилганидек, ўзлари ҳам, оиласи ҳам, қариндошлари ҳам, қўшнилари ҳам, дўстлари ҳам, яқинлари ҳам, атрофдагилари ҳам сарсон бўлиб, уларнинг касофатлари яшаб турган маҳалласига ҳам, ишлаб турган ишхонасига ҳам, бутун эл-юртига ҳам етмоқда...
Бундай шаклдаги «жонсиз» тарбия:
ü доно халқимиз дунёқарашига ҳам,
ü миллатимиз менталитетига ҳам,
ü Қуръони каримнинг муборак ояти карималарига ҳам,
ü Пайғамбаримиз алайҳис саломнинг муборак ҳадиси шарифларига ҳам,
ü динимиз кўрсатмаларига ҳам,
ü шариатимиз ҳукмларига ҳам,
ü уламоларимиз фатволарига ҳам,
ü давлатимиз қонунларига ҳам,
ü шарқона одобларимизга ҳам,
ü мазҳабимиз меъёрларига ҳам,
ü жамиятшунослик алоқаларига ҳам,
ü одамгарчилик муносабатларига ҳам,
ü инсоний туйғуларга ҳам,
ü руҳшунослик сир-асрорларига ҳам,
ü юртимиз урф-одатларига ҳам,
ü ўзбекчилик қоидаларига ҳам,
ü маданиятимиз ахлоқларига ҳам,
ü инсоний ақлга ҳам,
ü ахлоқий нормаларга ҳам,
ü доно мақолларимизга ҳам,
ü миллий анъаналаримизга ҳам,
ü диний қадриятларимизга ҳам,
ü халқимиз онг-тафаккурига ҳам,
ü мусулмончилигимиз асосларига ҳам,
ü Ислом динимиз тушунчаларига ҳам
ЗИД ЭКАНЛИГИНИ УНУТМАЙЛИК !!!
Хорижий телеканалларда нима намойиш этилса ёки интернетда нима тарғиб қилинса, барчасини қабул қилавериш асло мумкин эмас !!!
Биз улар орасидан имон-эътиқодимиз, анъанаю қадриятларимизга мос келадиганларинигина саралаб олмоғимиз шарт!
Бу мақсадга эса ёшларимизга телефон, телевидение, компьютер ва интернетдан оқилона фойдаланиш йўлларини ўргатиш, уларнинг мазкур ахборот манбаларидан фойдаланишларини назорат қилиб бориш орқалигина эришиш мумкин. Токи ҳали суяги қотиб улгурмаган ёшларимизнинг беғубор маънавиятига жиддий зарар етмасин!
Мутахассисларнинг тадқиқотларига кўра, АҚШда жиноятчиларнинг ярмидан кўпи бузилган оилалар фарзандлари экани маълум бўлган. Уларга ота-онасининг ажрашгани туфайли етказилган кучли руҳий зарба ўрта ёш, ҳатто кексалик чоғида ҳам салбий таъсир ўтказиши аниқланган.
2) «ЖОНЛИ» тарбия – бу:
улуғ аждодларимиздан давом этиб келаётган олтиндан қиммат ривоятлари ва ноёб ҳикматлари;
буюк ота-боболаримиздан эшитиб келаётган тилло билан тенг панд-насиҳатлари ва бетакрор ҳикоялари;
меҳрибон ота-оналаримиздан ўрганиб келаётган гавҳар ўгитлари ва мислсиз сўзлари;
элимиз таниган ва халқимиз тан олган устозларимиздан таълим олиб келаётган зар тушунчалари ва бебаҳо илмлари;
жаннатмакон юртимиз – муқаддас Ватанимиз таълим масканларида таралаётган дурдан аъло фанлар ва беқиёс билимлар;
уйимизда фарзандларимизга ўзимиз бераётган таълим-тарбиямиз.
Бу «жонли» тарбиядаги маълумотлар эса маънавият ва маърифат йўналишига ҳамда тарбия соҳасига дахлдор ҳар бир инсон учун, ҳар бир (!) ОТА УЧУН, ҳар бир (!) ОНА УЧУН беқиёс энциклопедик манба бўлиб хизмат қилади.
Оиладаги бош – бобо ёки буви, ота ёки она ҳар куни, айниқса жума оқшоми, бозор оқшоми кунларида оилавий дастурхон атрофида ўтирганларида оиласининг ҳар бир аъзоларини исмларини номма-ном айтиб, ҳар бир ўғил-қизларини, ҳар бир келин-куёвларини, ҳар бир невара-чевараларини ҳақларига яхши тилаклар айтиб, яхши дуолар қилсалар – бу ҳам «жонли» тарбиянинг бир тури ҳисобланади.
Зеро бундай шаклдаги «жонли» тарбияни ҳаммаларимизнинг ота-боболаримиз, она-момоларимиз аввал-азалдан чин ихлос билан, соф эътиқод билан, гўзал намуна ва чиройли ибрат бўлиб, баркамол даражада бериб келишган. Шунда «менинг отам мени ҳақимга бундай дуо қилганлар», «менинг онам мени бундай бўлишимни Худодан сўрар эдилар» деган онги-шууридаги дастурхон атрофидаги сурат уни кўз олдида доим туради.
Дастурхон атрофида, оиласи ҳузурида айтилган ота-онасининг умидлари, орзулари уни бошқа ножўя хатти-ҳаракатлардан тийилишга, ҳар куни қўл очиб Яратгандан сўраётган тилакларни эслаб, мазкур тилакларга мос келмайдиган ишлардан сақланишга ундайди.
Буюк ота-боболаримиздан мерос бўлиб қолиб келаётган доно халқимизнинг юксак маънавиятига давлатимиз раҳбари Муҳтарам Президентимиз ҳам: «Дуо қилган, дуо олган ҳеч қачон кам бўлмайди. Бундай жойдан ҳеч қачон барака аримайди», деб яна қўшимча сифатида бизларга енгилмас куч қилиб бердилар.
Халқимизнинг миллий маънавияти, оилаларимизда амал қилинадиган тартиб-қоидалар ёшлар тарбиясида муҳим аҳамиятга эгадир! Улар оила мустаҳкамлигини таъминлашда улкан пойдевор вазифасини ўтайди. Диёримизда миллий қадриятлар ва муборак динимизнинг эзгу таълимотлари асосида оилага доир қонун-қоидалар янада мукаммал қайта ишланди.
Жаноби ҳазрат Пайғамбаримиз Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам ўз муборак ҳадиси-шарифларида марҳамат қиладилар: «Болаларингизга одоб беринглар ва одобларини чиройли қилинглар!».
Бу хусусда шоирларимизнинг ибратли сўзлари бор:
«Биринчи ғиштни қийшиқ қўяркан меъмор,
Осмонга етса ҳам қийшиқдир девор».
Оилада эрнинг мавқеи баландлиги, хотин ҳам ўз ҳақ-ҳуқуқларига эгалиги, фарзандларнинг ота-онани ҳурмат қилишларини олайлик. Кўп йиллар давомида ота-боболаримиз қалбига сингиб кетган ушбу миллий ва диний қадриятларни бугун янада сайқаллаш кераклигини замон талаб этмоқда. Шиддат билан ўзгариб бораётган ҳозирги замонда бемаъни хуружлар кўпайиб, уларнинг инсон ва жамият ҳаётига салбий таъсирлари мисли кўрилмаган даражада кучайиб бормоқда.
Шунинг учун барчамиз кўзимизни каттароқ очиб, зийраклик ва огоҳлик билан бундай ҳамлаларга қарши курашмоғимиз лозим.
Айниқса ҳозирда юртимиздаги мавжуд беҳисоб ҳамда турли фурсат ва имкониятлардан сермаъно, сермаҳсул, мазмунли ва унумли фойдаланиб,
ҲАР БИР ОТА, ҲАР БИР ОНА ЎЗ фарзандига:
одоб-ахлоқ намуналарини,
киндик қони тўкилган мислсиз Ватанига – ватанпарварлик ҳис-туйғуларини,
бобо-бувига – эҳтиром-ҳурматни,
ота-онага – меҳр ва итоаткорликни,
оила аъзоларига – раҳмдиллик ва меҳрибонликни,
ўз жуфт ҳалолига – ҳақиқий муҳаббат ва содиқликни,
қўни-қўшниларга – оқибат ва чиройли муносабатни,
қавм-қариндошларга – саховат-мурувватни,
синфдош-касбдошларга – чин дўстлик ва ёрдам беришни,
атрофдаги барча одамларга – инсонпарварлик ва самимийликни,
ҳайвон-парранда-ҳашаротларга – раҳм-шафқатни уқтириб, юқтириб, тушунтириб, сингдиришимиз –
ҲАМ БУРЧИМИЗ, ҲАМ ҚАРЗИМИЗ, ҲАМ ФАРЗИМИЗДИР!!!
ХУДОНИ ОЛДИДА ҳам, БАНДАСИНИ ОЛДИДА ҳам, ЮРТ-ХАЛҚИМИЗ ОЛДИДА ҳам!
Буларни ҳаммасини болаларимизга ўргатиш учун бизларга ҳеч қандай махсус олий маълумот ҳам, тегишли сертификат ҳам, ҳеч кандай қизил диплом ҳам керак эмас! Ёшларимизда бу жиҳатларини биз уйғотишимиз (!) керак холос. Зеро шу сифатларнинг ҳаммаси фарзандларимизнинг қонида бор, уларнинг хамиртурушларида бор! Зеро шу фазилатларнинг ҳаммаси болаларимизнинг ДНК ларида мавжуд! Чунки бу хусусиятларнинг барчаси бизларнинг ота-оналаримиздан авлоддан-авлодга, қон орқали ўтиб келаяпди! “Бунинг қонида бор-да ўзи!” деб ёки “олма пишса, тагига тушади” деб бежиздан-бежиз айтмайди доно халқимиз!
Кимнинг она-Ватанни севиш туйғуси кучли ва имон-эътиқоди мустаҳкам бўлса, ўзининг ўтмишини ҳурматлаб, яхши билса, «оммавий маданият» тузоғига тушиб қолмайди, дину давлатимизнинг “хақиқий дўстлари”нинг қармоғига илинмайди. Бунинг учун оилада ота-оналар фарзандлари билан миллий мусиқа, халқ қўшиқ-ашулаларимизни эшитишса, биргаликда китоб ўқишса, ўқиган асарларини биргаликда муҳокама қилишса, уларни турли спорт секцияларига ва мусиқа тўгаракларига жалб этишса, эришилган ютуқлари ва эгаллаётган тажрибаларига қизиқишса, илм-ҳунар ўрганишларида ҳамнафас бўлишса, ёшларнинг ёт ғоялар учун вақти ҳам, қизиқиши ҳам бўлмайди.
Илоҳо ўзларимизни ҳам,
фарзанд-зурриётларимизни ҳам
Меҳрибон Парвардигоримиз Ўзи буюрган,
Жаноби Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам тавсия этган,
ўтмишда ўтганларимизнинг руҳлари шод бўладиган,
халқимиз хурсанд бўладиган,
ота-оналаримиз рози бўладиган йўллардан юришимизни насиб этсин!
ЖИДДИЙ ЭЪТИБОР УЧУН ЖИДДИЙ МАСАЛА:
Не-не умидлар билан ўстираётган фарзандларимиз
динимиз қоидалари рухсат бермаган,
миллий анъаналаримиз ва маҳаллий урф-одатларимиз қайтарган
ҳамда давлатимиз қонунлари қоралаган
еб-ичиш маҳсулотларидан ЎТА ва ЎТА ЭҲТИЁТ бўлишлари
ва айниқса ҳозирги пайтда
айнан шу томонлардан "ҳужум" килаётган душманларимизга
кучли ва соф эътиқод билан қарши тураолишлари –
ўз динига, ўз халқига, ўз юртига ҳамда
ўз муқаддас оиласига садоқатли эканини
яққол белгиси бўлади!
Иброҳимжон домла Иномов