Аристотел Сократ Онассис 1906 йил таваллуд топган. Кемасозлик бизнеси билан шуғулланган, биринчи бўлиб супертанкерларни қуришни бошлаган грециялик халқаро тадбиркор.
Онассис 25 ёшида миллионер бўлган. Икки нафар фарзанднинг отаси эди. Ўғли 24 ёшида самолёт ҳалокатида, қизи эса 37 ёшида вафот этган.
1974 йилда 500 миллион АҚШ долларидан ортиқ сармояга эга миллиардер Онассис миастения гравис (myasthenia gravis) яъни мускулларнинг тез толиқиши билан кечувчи сурункали аутоиммун касаллигига чалинади.
Мускулларини ўзи мустақил равишда ишлата олмас, ҳатто кўзларининг юқори қовоғини ҳам кўтара олмасди. Касаллик сабабли нафас олишда иштирок этувчи мускуллар зарарланиб, Онассис нафас олишга қийналиб, бўғилиб қоларди. 1975 йил нафас этишмовчилиги туфайли 69 ёшида вафот этди.
Вафотидан олдин миллиардердан орзуси ҳақида сўрашганда “Энг катта орзуим – бир марта бўлса ҳам кўзимни очиб-юмишни хоҳлайман, бунинг учун бор бойлигимни бераман” деб жавоб беради.
Бир маротаба кўзни очиб-юмишнинг неъмат эканини афсуски яхши англамаймиз, унинг қадрига етмаймиз. Аллоҳнинг берган неъматлари беминнат ва беҳисобдир, уларнинг ўрнини ҳеч нарса боса олмайди.
Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Беш нарсадан олдин беш нарсани ғанимат бил: кексалигинг олдидан ёшлигингни, касаллигинг олдидан саломатлигингни, камбағаллигинг олдидан бойлигингни, машғуллигинг одидан бўшлигингни, ўлиминг олдидан ҳаётингни”, деганлар (Имом Ҳоким ривояти).
Жунайд Бағдодий раҳимаҳуллоҳ айтадилар: “Ҳақиқий шукр – Аллоҳ берган неъматни У ҳаром қилган ишларга ишлатмасликдир”.
Аллоҳим берган неъматларингдан Ўзинг рози бўладиган амалларга фойдаланишимизга тавфиқ бергин.
Даврон НУРМУҲАММАД
Исломда "ғулув" дин илмини англашда ҳаддан ошишдир. Аллоҳ таоло бундай огоҳлантиради: "Айтинг: "Эй аҳли китоблар! Динингизда ҳаддан ошмангиз ва олдиндан адашган ва кўпларни адаштирган ҳамда тўғри йўлдан чалғиганларнинг ҳавойи нафсларига эргашмангиз!" (Моида сураси, 77-оят).
Расулуллоҳ алайҳиссалом "Аллоҳ таоло шариатда зиёда чуқур кетувчилар ҳалок бўлдилар", деб уч марта айтишларида, динда ҳаддан ташқари зиёдалик қилиш инсонни ҳалок қилиш билан тенг эканлигидан огоҳлантирмоқдалар.
Динда ғулувга кетиш мусулмон жамиятларида ихтилоф ва гуруҳбозликка, фитнага ва охир-оқибат ақиданинг бузилишига олиб келади. Ислом тарихида хавориж, мўътазила ва бошқа оқим ва тоифаларнинг вужудга келиши ҳам, асосан, динда ғулувга кетиш натижасида содир бўлган.
Айни вақтда, ғулувга берилганлар динни ўта оғир ва машаққатли тушунтирганлари боис одамлар тўғри йўлдан адашиб, ундан безиб қоладилар. Динда ғулувга кетиш ҳақида сўз юритилганда ақидапараст оқимларнинг ақидавий масалаларда ғулувга кетганлари ва уларнинг хатолари ҳамда бу эътиқодлари соф исломий таълимотларга нақадар зид эканини эсламасдан иложи йўқ.
Ғулувга кетиш, саркашлик, итоатсизлик, манмансираш каби иллатлардан холи бўлган ўтмиш аждодларимиз динимизни асраб-авайлаб, бизгача етказдилар. Шундай экан, диннинг мусаффолигини асраш ва уни келажак авлодга асл холича етказиш бизнинг вазифамиздир.
Абдуғоффор Ҳакимов, Мингбулоқ тумани
"Қўш қишлоқ" жоме масжиди имом-хатиби