Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
«Туфайл отаси Убай ибн Каъб розияллоҳу анҳудан ривоят қилади:
«Кечанинг учдан икки қисми ўтганида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўринларидан туриб, «Эй одамлар, Аллоҳни зикр қилинглар! Аллоҳни зикр қилинглар! Рожифа* келди, энди родифа* ҳам келади. Ўлим бор бўйича келди! Ўлим бор бўйича келди!» дедилар. «Эй Аллоҳнинг Расули, мен ҳар кунги дуоларим орасида сизга ҳам салавот айтаман. Бу дуоларнинг қанчасини салавотга ажратайин?» дедим. У зот: «Истаганингча», дедилар. «Тўртдан бириними?» дедим. У зот: «Хоҳишинг, лекин бундан ҳам кўп бўлса, ўзингга яхши», дедилар. «Ярминими?» дедим. У зот: «Хоҳишинг, лекин бундан ҳам кўп бўлса, ўзингга яхши», дедилар. «Учдан иккисиними?» дедим. У зот: «Хоҳишинг, лекин бундан ҳам кўп бўлса, ўзингга яхши», дедилар. «Унда ўша дуоларимнинг ҳаммаси сизга салавот бўлади», деган эдим, «Ундай бўлса, ғамларинг арийди, гуноҳларинг кечирилади», дедилар» (Имом Термизий ривояти).
Рожифа – Қиёмат куни сурнинг биринчи чалиниши. Бунда барча махлуқотлар ҳалок бўлади.
Родифа – Қиёмат куни сурнинг иккинчи чалиниши. Бунда барча махлуқотлар қайта тирилади.
Демак, Аллоҳ таоло кўп салавот айтган одамнинг барча дунёвий ва ухровий ғам-ташвишларини даф қилиб, гуноҳларини кечириб юборар экан. Шундай экан, Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга кўп-кўп салавот айтиш керак, шунда ғамларимищ, қайғуларимиз арийди, инсон қийинчиликлардан кенгчиликка чиқади.
Шу ўринда сизга мана бу гўзал воқеани айтиб бераман:
Бир киши қаттиқ қийинчиликка учрабди. Қарзлари кўпайиб, беш юз тиллага етибди, ишлари эса юришмай қолибди. Келишилган вақт келганда ҳақдорлар қарзини сўраб келишибди. Лекин бечоранинг қарзни тўлашга ҳеч вақоси йўқ экан. Ҳақдорлар уни қозига олиб бориб, шикоят қилишибди. Қози уни зиндонга ташлашга ҳукм қилиб, «Қарзларинг тўланмагунча шу ерда ётасан», дебди. Бечора қарздор қозига «Муҳтарам қози, эртагача муҳлат беринг, бориб, аёлимга айтиб келайин, хавотир олиб юрмасин», деб илтимос қилибди. Қози ўйланиб қолибди. Сўнг: «Эртага қайтиб келишингга ким кафил бўлади?» дебди. Қарздор: «Қози жаноблари! Менга Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам кафил бўладилар. Айтилган пайтда келмасам, дунёда ҳам, охиратда ҳам бу киши Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг умматидан эмас деб гувоҳлик бераверасиз!» дебди. Қози яхши одам экан, қарздорнинг шу сўзи учун унга рухсат берибди.
Қарздор киши уйига бориб, аёлидан рози-ризолик сўрабди. Оқила аёл: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни кафил қилиб, бир кунга бўлса ҳам рухсат олибсиз, келинг, кечаси билан у зот соллаллоҳу алайҳи васалламга салавот айтиб чиқайлик», дебди. Эр-хотин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга салавот айта бошлашибди. Бирпасдан кейин иккисининг ҳам кўзи илиниб, ухлаб қолишибди. Қарздорнинг тушига Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам кириб, бундай дебдилар: «Тонг отганда шаҳар ҳокимининг олдига бориб, мендан салом айтинг, «Расулуллоҳ сўраяптилар, қарзимни тўлаб берар экансиз», деб айтинг. Сўзингизга исбот сўраса, иккита исботи борлигини айтасиз. Биринчиси – ҳоким ҳар куни кечаси менга минг марта салавот айтади, бирор кун қолдирмайди. Иккинчиси – у кеча кечаси адашиб, салавотни камроқ айтди, лекин у кам айтса ҳам, менга тўлиқ қилиб етказилди. Шуни айтасиз».
Қарздор йиғлаб уйғонибди-ю, шаҳар ҳокимининг уйига борибди. Олдига кириб, «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сизга салом айтдилар, менинг қарзимни тўлаб беришингизни айтдилар», дебди. Шаҳар ҳокими «Қарзингиз қанча?» деб сўрабди. Қарздор «Беш юз тилла», дебди. Ҳоким «Расулуллоҳ айнан сизга айнан мени айтганларини қандай исботлайсиз?» дебди. Қарздор Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам тушунтирганларидек жавоб берибди: «Иккита исботим бор. Биринчиси – сиз ҳар куни кечаси Расулуллоҳга минг марта салавот айтар экансиз», дебди. Бу гапни эшитиб, ҳоким ҳўнграб йиғлаб юборибди, зўрға «Тўғри», дебди. Қарздор сўзида давом этибди: «Иккинчи исботи – кеча кечаси адашиб кетиб, салавотни камроқ айтибсиз. Лекин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга тўлиқ ҳолда етказилибди». Буни эшитган шаҳар ҳокими ҳушидан кетиб қолай дебди, дарҳол байтулмолдан беш юз тилла танга олиб келишни буюрибди, сўнг ўз ҳисобидан қарздорга яна икки минг беш юз тилла танга бериб, «Бу – Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саломини етказганинг учун», дебди. Қарздор одам у ердан чиқиб, қарзини тўлаш учун қозининг олдига келибди. Келса, қози ҳам уни кутиб турган экан, кўриши билан: «Биродар, қарзларингни ўзим тўлайман! Мана бу беш юз тилла эса сенга ҳадя!» дебди. Қарздор ҳайрон бўлиб қолибди. Қози эса: «Сен туфайли мен бугун тушимда Расулуллоҳни кўрдим! У зот менга: «Бу кишининг қарзларини тўласангиз, биз ҳам сизнинг қарзларингни тўлаймиз!» дедилар», деб йиғлабди.
Шу пайт қозининг олдига ҳақдор кириб келиб, «Қози жаноблари! Мен бу кишига берган қарзларимдан кечдим! Мана бу беш юз тилла танга эса мендан унга ҳадя! Чунки шу инсонни деб, бугун кечаси Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни тушимда кўрдим. У зот менга: «Бу кишининг қарзларидан кечсанг, Қиёмат куни афв этиласан», дедилар», деб йиғлабди. Қозининг олдига бўйнида беш юз тилла танга қарз билан кириб, салавотларнинг баракотидан тўрт минг тилла танга билан чиққан қаҳрамонимиз бир умр ҳар куни тинмай салавот айтиб ўтибди.
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.
Ўзбекистон Республикаси Президенти
Шавкат Мирзиёев Жаноби Олийларига
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим
Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракотуҳ
Муҳтарам Президент Жаноби Олийлари!
Аллоҳ таолога беҳисоб шукрки, Сизнинг бевосита ташаббусларингиз ва саъй-ҳаракатларингиз билан ҳаж амалларини юқори савияда ташкил этишга муваффақ бўлмоқдамиз.
Бундай эътибор ва эҳтиромни биз ҳожилар чин юракдан ҳис этиб, яратилган барча қулайликлар учун Сизга чуқур миннатдорлик изҳор этамиз.
Ҳурматли Президент Сизни ва Сиз орқали юртдошларимизни ҳаж ибодатини адо этаётган ҳамюртларимиз номидан мусулмон уммати учун энг улуғ байрам – Қурбон ҳайити билан самимий муборакбод этамиз.
Зеро, Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи васаллам) “Дуоларнинг энг яхшиси арафа куни қилинган дуодир”, деб хушхабар берганлар.
Аллоҳ таолонинг байти жойлашган муқаддас заминда – Мино, Арафот каби муборак манзилларда улуғ амалларни ихлос ила бажармоқдамиз.
Сизни вақт ажратиб, муборак ҳаж зиёрати учун яратилган шароитлар ва саломатлигимиз ҳақида сўраганингиз ҳамда ҳар куни ҳолимиздан хабардор бўлиб турганингиз ибодат билан юрган биз ҳожиларни чексиз даражада мамнун этди.
Бундай эътибор ва эҳтиромни Саудия Арабистонининг мутасаддилари ҳам юқори баҳолаб, Сиз Жаноби Олийларига ҳурмат ва дуоларини изҳор этмоқдалар.
Муборак масканларда ҳар бир зиёратчи Сизнинг ғамхўрлигингизни юракдан ҳис қилиб, кўзларида ёш билан дуолар қилаётганини алоҳида айтиб ўтмоқчиман.
Сизга айтадиган яна бир хабаримиз, Саудия Арабистонида бўлиб турган юртимизнинг диний соҳа вакиллари ҳамда зиёратчилари томонидан мавсум давомида Қуръони карим 10 минг маротаба хатм қилиниб, юртимизга тинчлик, халқимизга фаровонлик тилаб дуолар қилинди.
Ҳурматли Президент, Сиз яратиб берган имкониятлардан руҳланиб, ўзбекистонлик ҳожилар юртга қайтганимиздан кейин “Янги Ўзбекистоннинг тинчлик ва маънавият тарғиботчилари” деган эзгу ташаббусни бир овоздан илгари суриб, Учинчи ренессанс яратувчиларини тарбиялашда Сизга кўмакчи бўлмоқчимиз.
Сиз бошчилигингизда юртимизда тинчликни мустаҳкамлаш, халқимизнинг маънавиятни юксалтириш, айниқса ёшларнинг сифатли таълим олиши, касб-ҳунар эгаллаши, керак бўлса дунёни эгаллаши каби масалалар энг устувор вазифага айланди.
Шундай экан, биз ҳожилар юртимизга қайтгач, қуйидаги ишларни амалга оширмоқчимиз:
– она-Ватанимиз тараққиётига холис хизмат қилиш, маҳаллаларда тинчлик ва бирдамликни мустаҳкамлаш, аҳоли орасида тинчлик-осойишталикни қадрига етиш, халқимизни маънан юксалтириш, жамиятдаги ислоҳотларга дахлдорлик ҳиссини ошириш кабиларга тарғиб этиш;
– китобхонлик маданиятини юксалтириш, илмни қадрлаш ва илм-маърифатга ҳомийликда намуна бўлиш;
– тўйлар, оилавий тадбирлар ва маросимларда меъёрийликка амал қилган ҳолда камхарж ва ихчам ўтказишда бош-қош бўлиш;
– кийинишда ва муомалада оддийлик ва камтаринликка амал қилиш, дабдабабозлик, исрофгарчилик, маишатбозлик каби иллатлардан йироқ бўлишни тарғиб қилиш;
– ёшларни муваффақиятларга фақат ўқиб-ўрганиб, илм билан эришиш мумкинлигини ўргатиш;
– устозлар, ўқитувчи ва мураббийларга доимо эҳтиром кўрсатиш, уларни моддий қўллаб-қувватлаш ишларига кўмак бериш;
– маҳаллалардаги нотинч оилалар, шу жумладан тарбиясида муаммоси бор ёшлар ўртасида тушунтириш ишларини олиб бориш;
– ҳудудлардаги мактабларнинг таъмирга муҳтож қисмини жорий таъмирлаш ишларига кўмаклашиш;
– хайрия, меҳр-мурувват ва ёрдам кўрсатиш ишларини кўпайтириш.
Барча ҳожиларимиз юртимизга қайтгандан сўнг ушбу ташаббусларни қатъий амалга оширишга ваъда берамиз.
Зеро, жонажон Ватанимиз келажаги, халқимиз фаровонлиги ва юртимиз шону шуҳрати Сиз айтганингиздек ёшларимиз қўлидадир. Улар эртага Ўзбекистонни янада кучли, юксак тараққий этган давлатга айлантириш учун ўзларининг бор билими, иқтидори ва куч-ғайратини сафарбар қилса, кўзлаган барча эзгу мақсадларимизга, албатта эришамиз.
Юсуф Хос Ҳожиб бобомиз айтганларидек:
“Заковат бор жойда улуғлик бўлади,
Билим бор жойда буюклик бўлади”.
Ҳурматли Президент Жаноби Олийлари!
Биз, 15 минг ҳожи дуолар ижобат бўладиган Арафотда туриб, Аллоҳ таолодан Сизга мустаҳкам соғлик, узоқ умр ва улкан муваффақиятлар тилаб, олиб бораётган барча ишларингизда мададкор бўлишини сўраб илтижолар қиляпмиз.
Аллоҳ таоло бутун дунё мўмин-мусулмонларига Қурбон ҳайитини муборак айласин, тинчлик-хотиржамлик ато этсин, ибодатларимизни Ўз даргоҳида ҳусни қабул айласин, она Ватанимизни обод, халқимиз ҳаётини янада фаровон қилсин!
Қурбон ҳайити муборак бўлсин!
Ҳурмат ва камоли эҳтиром ила,
Ўзбекистон ҳожилари,
Макка шаҳри Арафот водийси,
2025 йил 5 июнь