30 Май, 2025, 3 Зулҳижжа, 1446
30 Май, 2025, 3 Зулҳижжа, 1446
1. Чақалоқ қулоғига азон ва такбир айтиш.
Рофеъ розияллоҳу анҳу айтади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Фотима розияллоҳу анҳонинг фарзанди Ҳасан ибн Алининг қулоғига азон айтаётганларини кўрдим” (Имом Абу Довуд, Имом Термизий ривояти).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимнинг боласи туғилса-ю, унинг ўнг қулоғига азон, чап қулоғига иқома айтса, унга Умму Сибён (Сибён болаларга зиён етказадиган жин тоифаси) зарар етказа олмас”, дедилар.
2. Муносиб исм қўйиш.
Набий алайҳиссалом: “Сизлар қиёмат куни ўз исмларингиз ва оталарингизнинг исмлари билан чақириласизлар, шундай экан фарзандларингизга чиройли исм қўйинглар”, дедилар (Имом Абу Довуд ривояти).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Исмларнинг яхшиси бандалик ва ҳамдни билдирганидир”, деганлар (Абдуллоҳ, Ҳамидуллоҳ, Абдураҳмон каби).
3. Ақиқа қилиш.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Бола ўз ақиқасининг эвазига гаровдадир. Еттинчи куни унинг номидан жонлиқ сўйилади ва исм қўйилади ҳамда сочи олинади”, дедилар (Имом Термизий ривояти).
Агар фарзанд туғилганидан сўнг етти кунда ақиқа қилишга имконият бўлмаса, 14 ёки 21 кунлигида қилинади. Бу муддат ичида ҳам имконият топилмаса, бошқа хоҳлаган вақтда қилса ҳам бўлади.
4. Чақалоқнинг сочини олиш.
Ҳазрат Али ибн Аби Толиб розияллоҳу анҳу айтадилар: Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам набиралари Ҳасанга қўй сўйдилар ва “Эй Фотима уни сочини олгин ва сочини оғирлигича кумуш садақа қилгин”, дедилар.
Кейин мен уни ўлчовдим бир ёки ярим дирҳам (оғирлигича) чиқди” (Имом Термизий ривояти).
5. Чақалоқнинг танглайини кўтариш.
Абу Мусо розияллоҳу анҳу айтади: “Ўғлим туғилганда уни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига олиб бордим. У зот алайҳиссалом ўғлимга Иброҳим деб исм қўйдилар ва хурмо билан танглайини кўтардилар. Унга барака тилаб дуо қилдилар” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
6. Хатна қилиш.
Ўғил болани хатна қилиш суннатдир. Уни кечиктириш макруҳ. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Хатна қилиш эркакларга суннат”, деганлар (Имом Аҳмад ривояти).
Уламолар: “Фарзанд етти ёшдан ўн ёшгача хатна қилинса, яхши бўлади”, дейдилар.
Даврон НУРМУҲАММАД
Ўзбек тилининг изоҳли луғати”да: “Қурбонлик (арабча сўз)-қурбонлик; қурбон бериш, фидо қилиш. Худо йўлида қурбонликка сўйилган ёки сўйиладиган жонлиқ” деб изоҳланади.
“Қурбонлик” сўзининг истилоҳий маъноси эса Аллоҳ таолога қурбат, яқинлик ҳосил қилиш учун сўйиладиган жонлиқдир.
Барчамизга маълумки, Ислом динида қурбонлик қилиш вожиб амалдир.
Аллоҳ таоло “Парвардигорингиз учунгина намоз ўқинг ва қурбонлик қилинг” дейди. ( Кавсар сураси, 2-оят).
Ушбу суранинг тафсирида: “Кавсарни тафсирчиларимиз “кўп яхшилик” деб айтишлари. бу эса пайғамбарлик, Қуръон, ҳикмат, умматнинг кўплиги, шафоат ва Пайғамбаримизга берилган бошқа сон-саноқсиз яхшиликлардан иборатдир.
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай марҳамат қилганлар: “Қурбонлик қилинглар! Албатта, у отамиз Иброҳим алайҳиссаломнинг суннатларидир” ( Имом Абу Довуд ривояти).
Албатта, қурбонлик қилишда Аллоҳ таолога холис эътиқод билан Унинг амрини бажариб, розилигини қўлга киритишни мақсад қиламиз. Қуръони каримда бундай дейилади: “Аллоҳга (қурбонлик) гўштлари ҳам, қонлари ҳам етиб бормас. Лекин У зотга сизлардан тақво етар. Аллоҳ сизларни ҳидоят қилгани сабабли У зотни улуғлашларингиз учун уларни сизларга бўйсундириб қўйди. Эзгу иш қилувчиларга хушхабар беринг!” ( Ҳаж сураси, 37-оят).
Мана саноқли кунлардан сўнг Қурбон ойи ҳам кириб келади. Бу ойда ҳар биримиз Аллоҳ учун қурбонлик қилишни ният қилиб турибмиз. Аллоҳ таоло ният қилиб турган қурбонликларимизни Ўз даргоҳида қабул айласин!
Руҳиддин Акбаров,
ЎМИнинг Қашқадарё вилоятдаги вакиллик ходими
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 