25 Май, 2025, 27 Зулқаъда, 1446
25 Май, 2025, 27 Зулқаъда, 1446
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Абу Мусо розияллоҳу анҳу ривоят қилади: “Одамлар: “Ё Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Исломдаги қайси амал энг афзал?” деб сўрадилар. Шунда у зот: “Кишининг тили ва қўлидан мусулмонлар саломат бўлишлари”, деб жавоб бердилар” (Бухорий, Муслим, Термизий, Насоий, Доримий ва Табароний ривояти).
Ушбу ривоятда хоҳ тил билан, хоҳ қўл ёки бошқа аъзолар билан бўлсин, одамларга, хусусан мўмин-мусулмонларга зулм қилиш ва азият етказишдан қайтарилмоқда. Зеро, Ислом тинчлик, тотувлик ва яхшилик динидир.
Бу ерда мусулмоннинг имони мукаммал бўлишида муҳим аҳамиятга эга бўлган фазилат ҳақида сўз бормоқда. Тили ва қўли билан одамларга озор берадиган кимсалар имондан ажрамасаларда, уларнинг имонлари комил ҳисобланмайди. Аслида мукаммал имон шартлари кўп. Аммо тили ва қўли билан ўзгаларга зарар етказишдан эҳтиёт бўлиш бу шартларнинг энг аввалида туради.
Шаҳодат калимаси, беш вақт намоз, закот, рўза ва ҳаж ибодатлари динимиз Исломнинг энг асосий устунлари ҳисобланади. Ким ушбу фарз амалларни бекаму-кўст адо қилса, бундай банда мусулмон ҳисобланади. Аммо мазкур фарз амалларни бажариш билан бир қаторда мусулмонларга яхши муомала қилиш ҳам талаб этилади. Ким беш фарзни адо этса ва мусулмонларга бошқалардан чиройли муносабатда бўлса, у динда афзал саналади. Зеро, ҳам Аллоҳ, ҳам бандалар ҳаққини адо қилиш билан банда ўз масъулиятини тўлиқ адо этган бўлади.
Муҳтарам ўқувчиларимиз эътибор берган бўлсалар, мазкур ҳадисда одамларга азият етказувчи восита сифатида аввал тил, кейин қўл зикр қилинмоқда. Чунки одамлар орасида қўл билан зарар етказишдан кўра тил билан озор бериш кўп кузатилади. Тил билан ўзгаларга зиён келтириш осонроқ ва айни пайтда зарари кўпроқ ҳисобланади. Зеро, моддий зарар тузалиб, ўрни битиб кетиши мумкин. Аммо тил билан келтирилган маънавий зарар банда қалбида узоқ вақт сақланади. Иккинчидан, тилни тия билмасдик қўлнинг ҳаракатга келишига сабаб бўлади. Масалан, қўл билан етадиган зарарлар: туртиш, уриш ва шунга ўхшаш номаъқул ҳаракатлар аксар ҳолларда тилга эрк бериш, гап талашиш ва жанжаллашиш натижасида келиб чиқади. Шунинг учун ҳам ҳар бир инсон ўз тилига эҳтиёт бўлиши, уни ҳар хил сўзлардан тийиб туриши лозим. Агар тил тўғри бўлса, қўл ҳам зулмдан йироқ бўлади. Агар тил тийилмаса, унга қўшилиб қўл ҳам зиён етказишни бошлайди.
Демак, ҳадисда аввал тил, кейин қўл зикр қилинишига асосий сабаб иккита. Булар:
1. Тил қўлдан кўра кўпроқ зарар етказади;
2. Тил тийилмаслиги қўл билан зулм қилинишига олиб боради.
Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилади: “Мусулмонлар тили ва қўлидан саломат бўлган киши (ҳақиқий) мусулмон, Аллоҳ қайтарган нарсалардан четлашган банда эса (ҳақиқий) муҳожирдир” (Бухорий, Муслим, Абу Довуд, Насоий, Аҳмад ва Табароний ривояти).
Тилида Аллоҳга ишондим, дейиш билан банда мусулмон саналади. Аммо унинг мусулмонлиги ҳақиқий ва соф бўлиши учун бандада баъзи сифатлар бўлиши керак. Қуйидаги ривоятда бу нарса янада таъкидлаб айтилган.
Жобир розияллоҳу анҳу Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилади: “Мусулмонлар тили ва қўлидан саломат бўладиган киши мўминлар ичида энг имони комилидир” (Ҳоким ривояти).
Банданинг имони комил бўлиши учун аввало унинг хулқи чиройли бўлиши керак. Чиройли хулқнинг асоси бу тилни беҳуда ва зарарли сўзлардан, қўлни бировларга зулм қилишдан тийишдир.
Баъзилар қўли билан ҳеч кимга зарар етказмай, ташқи тарафдан беозор, ювош бўлиб кўринсалар-да, аммо улар мусулмонларга кўп азият етказади. Кўпинча уларнинг ўзлари буни билмайдилар ёки тан олишни хоҳламайдилар.Тилни ғийбат ва бўҳтон сўзлардан тиймай, кўпчиликка озор етказиш гуноҳи кабиралардан экани ҳаммамизга маълум. Мана шу кичик тил инсон бошига катта-катта кулфатларни солади. Мана шу тилни тия билмаслик оқибатида банда қиёмат куни жаҳаннамга юзтубан ҳолда судраб олиб борилади. Айни пайтда мана шу тил воситасида банда Аллоҳни эслайди, тили билан одамларни яхшиликка чақиради, ёмонликдан қайтаради. Демак, ҳар бир нарсани эзгулик йўлида ишлатиш ўзимизга боғлиқ. Шундай экан, биз тилни фақат яхшилик йўлида ишлатсак, бефойда сўзлардан тия билсак, нажот топувчи бандалардан бўламиз!
Одилхон қори Юнусхон ўғли
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
(Қуръоний дори)
Савол: Кўзга оқ тушганда жарроҳлик ёки дори томизишдан бошқа муолажалар ҳам борми?
Жавоб: Илмий қўлланма ва илмий назарияларда умумий уринишлар бор. Улар кўпроқ протеинни алмаштиришга, хусусан, оқ тушган кўзни аввалги ҳолатига қайтаришга қаратилган. Гоҳида кимёвий йўл билан имкон топилади. Бу ўзгартириш жузъий холос, мукаммал бўлмайди. Аммо кимёвий йўлни кўз гавҳаридаги протеинга қўллаш мумкин эмас.
Савол: Мана шундай нуқсонли ечимларгина мавжуд бўлган касалликка қандай қилиб сиз Қуръони карим орқали даво топдингиз?
Жавоб: Юқорида айтиб ўтганимдек, кўз гавҳарининг ташқи юзаси парда билан қопланган бўлиб, унда протеин бор. Ўша протеиннинг таркиби ўзгарса, гавҳарнинг ҳолати ҳам ўзгариб, оқибатда хиралик келиб чиқади. Шунинг учун биз ўша протеиндаги физиологик ўзгаришни тиклашнинг табиий услубини қидирдик. Бунда бизга Юсуф сурасидаги қуйидаги оятлар ёрдам берди:
«У булардан юз ўгириб, «Эсизгина Юсуф!» деди ва қайғудан кўзларига оқ тушди. У дардини ичига ютди (ожиз бўлиб қолди)» (84-оят). Юсуф алайҳиссалом Роббимиздан келган ваҳий сабабли акаларидан оталари ҳузурига кўйлагини олиб боришни талаб қилдилар:
«Мана бу кўйлагимни олиб бориб, отамнинг юзига ташлангиз, кўзи очилур. Сўнг барчангиз аҳлингиз ила ҳузуримга келинглар. Карвон (Мисрдан) йўлга чиққан вақтда оталари (Яъқуб алайҳиссалом ўз уйларида туриб, ҳузиридаги кишиларга): «Мени ақлдан озган деманглар у, лекин мен Юсуфнинг ҳидини сезмоқдаман», деди. Улар: «Аллоҳга қасамки, албатта, сен эски адашувингдасан», дедилар. Хушхабарчи келиб, (кўйлакни) унинг юзига ташлаган эди, у яна кўрадиган бўлди. У: «Мен сизларга: «Аллоҳдан сизлар билмайдиган нарсани биламан», демаганмидим?» деди» (Юсуф сураси, 93–96-оятлар).
Юсуф алайҳиссаломнинг кўйлакларида қандай шифо бўлиши мумкин эди? Бу ҳақда ўйлаб-ўйлаб, тердан бошқа нарсани топмадик. Шундан сўнг инсон танасидан ажраладиган тернинг таркибий элементларини ўргандик. Анъанавий жарроҳлик йўли билан кўздан чиқариб олинган, хиралашган гавҳарни олиб, терга ботириб кўрганимизда унинг бироз шаффофлашганини кўрдик. Сўнгра савол туғилди: бу ҳолатда тердаги барча моддаларнинг шундай таъсири борми ёки ундаги қайсидир бир модданингми? Жавоб шуки, бу унинг таркибидаги бир модданинг – карбамиднинг («мочевина») таъсири экан. Бу моддани кимёвий усул билан ҳам тайёрлаб, лаборатория шароитида кўзи хиралашган ёки кўзига оқ тушган ҳайвонларда синаб кўрилди. Бироқ кузатувлар давомида кимёвий йўл билан тайёрланган ўша малҳам бу касалликни тузатмади, балки кўз гавҳарига оқ тушишига сабаб бўлди. Бу нарса йўналтирилган махсус чироқ (slit lamp), ультратовуш ҳамда кўз гавҳаридан аксланган ультрабинафша нур ёрдамида текшириб кўрилди. Бундан кейин компьютердаги физиологик окулярда 250 минг доллар тўлаб, ярим соат тажриба ўтказилганида унинг ёруғлик акслантириш даражаси 2 фоиздан ошмади. Лекин инсон теридан тайёрланган томчи қуйилганда 15 дақиқада 2 фоиздан 60 фоизга ёруғлик дарчаси очилди. 20 дақиқада 90 фоизга зиёдалашди. 30 дақиқада 95 фоизга зиёдалашди. 60 дақиқада 99 фоизга зиёдалашди.
Савол: Бу томчида ножўя таъсирлар кузатилдими?
Жавоб: Мутлақо. Тер танадан ажралиб чиқадиган модда бўлиб, юқорида айтганимиздек, унинг таркиби карбамиднинг таркиби билан деярли бир хил. Шунинг учун бу малҳам концентрациясини ўн баробарга ошириб, ҳайвонларда тажриба ўтказиш лозим. Бунда малҳам организмга оғиз орқали ёки бевосита юракнинг протеин пардасига киритиш орқали сингдирилди. Ушбу тажрибада ҳам ножўя таъсирлар кузатилмади, малҳам жигар, буйрак, мияга ёки қон таркибига умуман таъсир кўрсатмади.
Савол: Бу тажриба қуёнлар устида ўтказилган экан. Агар буни инсоннинг физиологик кўзи устида ўтказилса, нима бўлади?
Жавоб: Бундай тажриба 250 та кўнгилли иштирокчи устида ўтказилганида 90 фоиздан кўпроқ кишиларнинг кўзидаги оқлик кетиб, кўриши аввалги ҳолига қайтди. Клиник текширувлар шуни кўрсатдики, қолган 10 фоиз кишиларнинг кўз гавҳарида шаффофлик кузатилган, бироқ кўз тўрида бошқа касаллик бўлгани учун уларнинг кўриши яхшиланмаган.
Савол: Ана шу томчи кўздаги катарактадан бошқа кўз касалликларига шифо бўла оладими?
Жавоб: Ҳа, кўздаги шох пардага ҳам шифо бўлади. Кўз заифлашганда оқлик юзага келиши ана шу шох парда сиртида содир бўлади. Бу қон қуйилгандаги ёки шох парда таркибидаги протеинининг табиатида ўзгариш бўлгандаги ҳолатдир. Тажрибалардан собит бўлдики, ушбу томчини икки ҳафта давомида ҳар куни икки мартадан қуйиб борилса, кўриш хусусияти яхшиланиб, асл ҳолига қайтади.
Савол: Шох пардадаги оқлик авваллари қандай муолажа қилинар эди?
Жавоб: Авваллари ўлган кишининг кўз шох пардасини кўчириб ўтказиш орқали муолажа қилинар эди. Илова қилиб айтадиган бўлсак, бунда кўриш қуввати аввалги ҳолига қайтмас эди.
Савол: Сиз ўзингизни қандай ҳис қилдингиз? Чунки сиз бутун инсониятга Қуръон воқелигидан муолажа тақдим қилдингиз. Ваҳоланки, ичимиздаги баъзи кишилар дунёвий ишларга ёки илмий баҳсларга Қуръоннинг алоқаси йўқ деб ҳисоблашади.
Жавоб: Мен бу ишим билан илмнинг закотини адо қилдим, деб ҳисоблайман. Ахир молнинг закоти чиқарилганидек, илмнинг ҳам закоти чиқарилади-ку? Ахир илм инсонларнинг яхши кунига хизмат қилиши керак! Бундан ташқари, ушбу амалий тажриба сабабли Қуръони каримнинг азаматини ва улуғлигини яна бир бор ҳис этдим. «Қуръонни мўминлар учун шифо ва раҳмат ўлароқ нозил қилурмиз. У золимларга зиёндан бошқани зиёда қилмас» (Исро сураси, 82-оят). Шунга биноан, бу улуғ Китобга қайтишни умид қиламан. Агар ҳақиқий маънода қайтсаккина, аввалги давримизни қўлга киритиб, бутун инсониятни ҳидоятга чорлай оламиз.
Савол: Бу дори бозорларга чиқарилганида унга «Қуръоний дори» деб ишора қилинадими?
Жавоб: Ҳа, биз бу дорини ишлаб чиқарувчи ширкатга «Бу Қуръоний дори», деб ёзиб қўйишни шарт қилганмиз. Токи бутун олам ана шу Қуръоннинг ростлигини, дунё ва охиратда одамларни бахтли қилишда фаол эканини билсин. Суҳбатимиз охирида янги бир баҳсни, Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васаллам) ҳадиси шарифда васф қилганларидек, кўз тиббиётидаги бошқа бир дорини тақдим этмоқчиман. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васаллам) «Қўзиқорин ҳам бир овқат тури бўлиб, унинг суви кўз учун шифодир», деганлар.
Иншааллоҳ, Аллоҳнинг изни билан мана шу баҳс ҳам келажакда кенг қамровли илмларни очиб беради.
“Қуръон ва Суннатдаги илмий мўъжизалар” китобидан
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 