Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Банда Аллоҳ таолони зикр қилиш билан кўз тегишидан ўзини сақлаши мумкин. Фотиҳа, оятул курси, ихлос, муаввизатайн яъни фалақ ва нос сураларини ўқиб юриш, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўргатган дуоларни қилиш тавсия этилади. У зот алайҳиссалом аввало ўзларига, сўнгра Ҳасан ва Ҳусайн набираларига:
أعِيذُكُمَا بِكَلِمَاتِ اللهِ التَّامَّةِ مِنْ كُلِّ شَيْطَانٍ وَهَامَّةٍ وَمِنْ كُلِّ عَيْنٍ لاَمَّةٍ
“Уъийзукума бикалиматиллаҳит таммати мин кулли шайтонин ва ҳаммаҳ ва мин кулли ъайнин ламмаҳ”, дуосини ўқиб: “Бу дуо отангиз Исмоил ва Исҳоқ алайҳимуссаломнинг паноҳ тилайдиган дуолари”, деб айтар эдилар (Имом Бухорий ривояти).
Демак, кимки Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларига мувофиқ сура ва дуоларни ўқиб юришга одатланса, одамларнинг ёмон кўз ва назарларидан ҳимояланган бўлади.
Шуни унутмангки! Ҳар бир инсоннинг ўзи билмаган ҳолда бошқаларга кўзи тегиши мумкин. Чунки фақат “Машаа Аллоҳ” ёки “Баракаллоҳ” деганлардан бошқа ҳар бир инсоннинг кўзи тегиб қолади. Ҳатто ўз яқинингизга ҳам ўзингиз билмаган ҳолда кўзингиз тегиш мумкин.
Шунинг учун, банда ўзини ҳайртага соладиган бирор нарсани кўриб қолганида “Машаа Аллоҳ” ёки “Баракаллоҳ” деб Аллоҳ таолони зикр қилишни унутмаслиги лозим.
Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилади: «Боғингга кирганингда: “Аллоҳнинг хоҳлагани, Аллоҳдан бошқада қувват йўқ”, десайдинг» (Каҳф сураси, 39-оят).
Ҳатто бир одам ўзининг боғига кирганида боғнинг чиройлигидан ҳайратланиб “Маша Аллоҳ” дейишни унутса, ўзига-ўзи зиён етказиб қўяди. Шунинг учун ҳар бир инсон ўзида, оиласида ёки бирор нарсада уни ҳайратга соладиган ишни кўрганида “Маша Аллоҳ”, “Баракаллоҳ” деб айтишни эсдан чиқармаслиги лозим.
Кўз тегишидан сақланишнинг йўлларидан бири бу – банда кўз тегиши ва одамларнинг ҳасадига дучор бўлмаслик учун имкон қадар диққатни жалб қиладиган ишлардан ўзини сақлаши лозим.
Шунингдек, ҳаддан ташқари кўз тегишидан қўрқавермаслик, ҳамма нарсадан шубҳа қилавермаслик, шайтоннинг васвасаларига учмаслик керак. Ҳар бир ишнинг ўз мезони бор. Бунинг учун кўз тегишига буткул беътибор, бепарво бўлмаслик ва ҳаддан ташқари шайтоннинг васвасасига учиб, чуқур кетмаслик даркор.
Кўз тегишини муолажа қилишнинг икки йўли бор
Биринчиси, агар сизга кимнинг кўзи текканини билсангиз кўзи теккан одам таҳорат олиши лозим. Юқоридаги ривоятда келганидек Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Омир ибн Робиъага таҳорат қилишни буюрганлар. Кейин Омир қўллари, тирсаклари, тиззалари, оёқ атрофлари ва изорининг ичини ювиб, сўнг ўша ювинган сувини Саҳлнинг устидан қуйган. Шунда Саҳл ибн Ҳунайф ҳеч қандай зарар кўрмагандек юриб кетган.
Демак, банда кимнинг кўзи текканини билса, ундан таҳорат олишини сўраши лозим экан. Шунда сўралувчи асло ғазабланмаслиги, “Йўқ, мен сенга ҳасад қилмаганман, менинг кўзим тегмайди” деб айтмаслиги керак. Чунки баъзан инсон ўзи билмаган ҳолда, ҳатто, ҳасад қилмаганида ҳам кўзи тегиши мумкин.
Иккинчи йўл – агар кимнинг кўзи текканини билмасангиз, унда фотиҳа, оятул курси, ихлос ва муаввизатайн сураларини қайта-қайта ўқиш керак.
Жаброил алайҳиссалом Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келиб: “Бемор бўлдингизми?” деб сўраганида у зот алайҳиссалом: “Ҳа”, деганлар. Шунда Жаброил алайҳиссалом: “Бисмиллаҳи урқийка. Мин кулли шайьин юъзийка. Мин шарри кулли нафсин ав айнин ҳасидин Аллоҳу яшфийка. Бисмиллаҳи урқийка”, деб айтганлар (Имом Муслим ва Имом Термизий ривояти).
Бу Жаброил алайҳиссаломнинг Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бемор бўлган вақтларида шифо сўраб қилган дуоларидир. Бундан ташқари уламолар бемор бўлганда Қуръони каримдаги ушбу оятларни ўқишни тавсия қилганлар:
“Сўнг такрор-такрор назар сол, назар сенга истаганини топа олмай, ҳориб-чарчаган ҳолда қайтадир” (Мулк сураси, 4-оят).
“Ва кофирлар зикрни эшитаётганларида сени кўзлари билан тойдирмоқчи бўлдилар ва, албатта, у жиннидур, дерлар. Ҳолбуки, у бутун оламларга эслатмадан ўзга нарса эмас” (Қалам сураси, 51-52-оятлар).
Аслида Қуръони каримнинг ҳар бир ояти мўминлар учун шифодир. Лекин юқоридаги оятлар айнан кўз тегиши билан боғлиқ касалликларни даволашда самарали саналади. Уларни ҳар инсон ўзига, фарзандларига ўқиб юриши лозим.
Шу ўринда бир муҳим масалага ҳам тўхталиб ўтсак. Инсон асло фолбин, коҳин, сеҳргар, аррофнинг олдига бормаслиги шарт. Чунки улар Аллоҳ таоло ва Унинг Расули қайтарган амалларни қиладилар. Уларга ишониш оғир гуноҳдир. Шунинг учун, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уларнинг олдига боришдан қаттиқ қайтарганлар.
Тонгги ва тунги зикрларни қилишни ҳам унутманг. Чунки бу кўз тегишидан сақланишнинг энг самарали йўлларидан биридир.
Аллоҳ таолодан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга эргашимизга, у зотнинг суннатларига амал қилишимизга тавфиқ беришини, ёмон кўздан, ҳасадчиларнинг ҳасадидан, инсон ва жинларнинг ёмонлигидан асрашини сўраймиз.
Даврон НУРМУҲАММАД
Рамазон ҳайити ва Қурбон ҳайити Исломнинг икки улуғ байрамидир. Уларнинг ҳар бирида улкан маънавий маънолар бўлиб, мусулмонлар ҳаётида алоҳида ўрин тутади. Хусусан, Қурбон ҳайити Исломда фидокорлик, садоқат ва бағрикенглик рамзи ҳисобланади.
Ушбу муқаддас байрам олдидан Давлатимиз раҳбарининг махсус қарорлари қабул қилиниши, Рамазон ва Қурбон ҳайити саналари дам олиш куни сифатида белгиланиши халқимизнинг диний эҳтиёжларини таъминлаш, миллий ва диний қадриятларни асраб-авайлаш ҳамда маънавий бирдамликни мустаҳкамлашга хизмат қилмоқда.
Қурбон ҳайити Зулҳижжа ойининг аввалги ўн кунида нишонланади. Уламолар таъкидлаганидек, Зулҳижжанинг аввалги ўн куни Аллоҳнинг энг маҳбуб кунларидан бири бўлиб, бу кунларда қилинадиган амаллар, ибодатлар, хайру саховатлар жуда ҳам улуғ ҳисобланади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ таоло ҳузурида яхши амаллар Зулҳижжанинг биринчи ўн кунида қилинадиган амаллардек афзалроқ амал йўқ”, — деб марҳамат қилганлар. Шундай экан, ушбу кунларда яхши амалларга шошилиш, савобли ишларга улгуриб қолиш айни муддаодир.
Қурбон ҳайитининг фазилатлари амалларидан бири – қурбонлик қилиш ҳисобланади. Қурбонлик, Ислом динида аҳамияти катта бўлган амаллардан бири бўлиб, у Қурбон ҳайити кунларида Аллоҳнинг розилиги учун фидоийлик ифодаси ўлароқ жонлиқ сўйишдир. Бу амал ҳазрати Иброҳим алайҳиссалом ва пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам суннатларига амал қилиш, фидокорлик, сабр ва тақво каби тушунчаларни ифода этади.
Қурбонлик қилиш нафақат инсоннинг тақвоси, балки ижтимоий меҳр-оқибат, муҳтожларга ғамхўрлик белгисидир. Қурбонлик гўшти фақирларга, қариндошларга, қўшниларга тарқатилиши, аҳиллик ва меҳр-муҳаббатни янада мустаҳкамлайди.
Қурбон ҳайити — бу аҳиллик ва муштаракликнинг рамзи бўлиб, бу кунда мусулмонлар ўз қариндошлари, қўшнилари, дўстларининг ҳолидан хабар оладилар, узоқдаги яқинларини йўқлаб боришга ҳаракат қиладилар. Айниқса, кекса, бемор, ёлғиз кишилар ҳолидан хабар олиш — динимизда юксак ажр ҳамда эътиборга сазовор амал ҳисобланади.
Қурбон ҳайити инсонларни бир-бирига яқинлаштиради, меҳру шафқатни уйғотади, байрам муносабати билан эҳсон қилиш, болалар ва кексаларни хурсанд қилиш каби амаллар нафақат шахсий савоб, балки жамиятдаги яхшилик муҳитини янада мустаҳкамлайди.
Бу кунда имкони бор инсонлар кам таъминланган оилалар, етимлар, эҳтиёжмандлар ҳолидан хабар олиб, уларга хурсандчилик улашсалар, бу амалнинг савоби беқиёсдир. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мўминларнинг ўзаро дўстликлари, раҳм қилишлари ва меҳр кўрсатишлари худди бир жасадга ўхшайди. Ундан бир аъзо хаста бўлса, жасаднинг қолгани унга қўшилиб бедор бўлади ва иситмалайди”, — дедилар (Имом Муслим ривояти).
Азизлар, айни кунларда юртимиздан 15 минг нафардан зиёд юртдошларимиз Исломнинг беш устунидан бири бўлган Ҳаж ибодатини адо этишга тараддуд кўрмоқдалар. Улар орасида юзлаб нуронийлар, оналаримиз, устоз ва зиёлилар бор. Бу ҳар бир юртдошимизнинг қалбида қувонч уйғотади. Айниқса, мамлакатимиз раҳбари муҳтарам Президентимиз Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий ҳазрат билан телефон орқали мулоқот қилиб, ҳожиларимиз аҳволидан хабар олганелари, уларга муборак сафарда тўлиқ шароит яратилиши, Ҳаж ибодатини хотиржам ва мукаммал адо этишлари учун зарур кўмак ва дуоларини изҳор этганлари катта воқеа бўлди.
Бу воқелик юртимизда дин ва давлат муносабатлари янги, барқарор ва ҳамжиҳат заминда қурилаётганидан далолатдир. Бу – халқимизнинг муқаддас қадриятларига ҳурмат, Исломнинг пок таълимотига бўлган эҳтиром намунасидир.
Бу каби юксак эътиборлар юртимизда дин ва давлат ўртасидаги мувозанатли муносабатнинг, халқнинг эътиқоди ва қадриятига нисбатан ҳурмат ва эъзознинг амалий намунасидир.
Муҳтарам юртдошлар! Фурсатдан фойдаланиб барчаларингизни ийд ал-Азхо – Қурбон ҳайити билан самимий муборакбод этаман. Юртимиз тинчликлиги барқарор, халқимиз тотувлиги бардавом бўлсин, динимиз янада равнақ топсин, хонадонингиздан файзу барака аримасин!
Қурбон ҳайитингиз муборак бўлсин!
Убайдуллоҳ Абдуллаев,
Фарғона вилояти бош имом-хатиби