Республика кўз касалликлари клиник шифохонаси бош шифокори Отабек Икромов “пақилдоқ” ва салютлардан олинган жароҳатларнинг инсон кўриш аъзоларида қолдирадиган оғир асоратлари ҳақида маълумот берди:
– Ҳар йили Янги йил арафасида, байрамдан олдин ва байрамдан кейинги кунларда, "пақилдоқ" ва салютлардан олинган жароҳатлар туфайли клиникамизга кўплаб мурожаатлар бўлади. Уларда юз соҳаларининг, пешона соҳасининг куйиши билан биргаликда кўз кўрув аъзоларининг шикастланиши, кўриш фаолиятининг бузилиши ёки бутунлай йўқолиши ҳолатлари кузатилади. Даволаш чора-тадбирларига қарамасдан, айрим беморларда оғир асоратлар кузатилади – кўриш аъзолари шикастланиб, кўриш қобилияти бутунлай йўқолади. Ҳаттоки, пиротехника воситалари сабабли болалар умрбод ногиронликка маҳкум бўлиб қолади.
Кўзнинг пиротехника воситалари таъсирида куйиши бир неча даражага бўлинади. Биринчи даражали куйишда беморларда кўз соҳасида қичишиш, қизариш шикоятлари кузатилса, иккинчи даражали куйишда кўз олмасида, кўзнинг шиллиқ пардасида гиперемиялар, шохпардада бироз шиш кузатилади. Шу билан биргаликда, юз аъзоларининг, пешона соҳасининг куйиши кузатилади. Учинчи даражали, яъни оғир даражали куйишда эса шох парданинг хиралашиши, қовоқлар некрози, юзнинг тўлиқ куйиши рўй беради. Тўртинчи даражали, яъни ўта оғир даражадаги куйишда кўзнинг барча органлари, шох парда ва бошқа тўқималарнинг куйиши, хиралашишлар ва чуқур некрозлар кузатилади.
Шунинг учун ота-оналардан, мактаб муассасаларидан ва барча масъул бўлган ташкилотлардан болаларга бу тўғрисида тўғри тушунча бериб, ҳар хил “пақилдоқ“лардан, пиротехника воситаларидан фойдаланмасликка чақиришларини сўрайман. Фарзандларимизнинг саломатлиги бир зумлик завқ ва ўйинқароқлиги ортидан хавф остида қолмасин!
ЎзА
Машҳур ишбилармон билан бўлган суҳбатда ундан ҳаётидаги эсда қоларли воқеа ҳақида сўрашди. У бундай ҳикоя қилиб берди:
«Бир куни ўзимда иккиланиш, тараддудни ҳис қилиб, очиқ ҳавода сайр қилдим. Эшиги очиқ турган бир масжид ёнидан ўтарканман, ўзимга-ўзим: “Кириб икки ракат намоз ўқий”, дея масжидга бурилдим. Унда бир киши қиблага юзланиб, қўлларини кўтарганча ёлвориб дуо қилаётган экан. Билдимки, бирор муаммоси бор. У дуо қилиб бўлгач, секин олдига бордим:
– Бирор муаммо борми?
– Бўйнимда қарзим бор, – деди у. – Шу мени безовта қиляпти.
– Қанча?
– Тўрт минг.
Сахийлигим тутди. Чўнтагимдан пул чиқариб, унга тўрт минг бердим. У жуда хурсанд бўлиб кетди ва менга раҳмат айтиб, ҳаққимга дуо қилди. Мен ташриф қоғозимни бериб: “Бирор эҳтиёжингиз бўлса қўнғироқ қилинг ёки ишхонамга келинг”, дедим. Бу таклифдан янада хурсанд бўлади, деб ўйлагандим. Бироқ унинг жавоби мени ҳайратда қолдирди! У айтдики: “Йўқ, биродар! Аллоҳ сизни мукофотласин, бу ташриф қоғозига эҳтиёжим йўқ. Мен бирор эҳтиёжим бўлса, икки ракат намоз ўқиб, қўлимни дуога очиб, ҳожатимни Аллоҳдан сўрайман. Аллоҳ тез орада ҳожатимни раво қилади. Худди ҳозир сизни бу ерга бошлаб келиб, восита қилганидек!..”
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилинган бир ҳадис ёдимга келди: “Агар Аллоҳга ҳақиқий таваккал қилсангиз, Аллоҳ худди қушларга ризқ бериб қўйганидек ризқингизни етказади. Улар тонгда ҳеч вақосиз чиқиб кетиб, кеч бўлганда қоринларини тўйғазиб қайтгани каби”.
Масжиддан Аллоҳ таолонинг қуйидаги оятини такрорлаб чиқдим: “Ва барҳаёт, ўлмайдиган Зотга таваккал қил ҳамда Уни ҳамду сано ила поклаб ёд эт. Бандаларининг гуноҳларидан ўта хабардор бўлишда Унинг Ўзи кифоядир” (Фурқон сураси, 58-оят)».
Ҳассон Шамсий Пошонинг "Метин қоялар" асаридан.