Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
13 Июн, 2025   |   17 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:04
Қуёш
04:49
Пешин
12:28
Аср
17:38
Шом
20:00
Хуфтон
21:38
Bismillah
13 Июн, 2025, 17 Зулҳижжа, 1446

Фиқҳга икки хил қараш мумкинми?

23.12.2024   4589   1 min.
Фиқҳга икки хил қараш мумкинми?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Фақиҳларнинг фиқҳга берган таърифларида «далил» деган сўз борми? Йўқ. Улар фақат мукаллафларнинг амаллари ҳақида гапиришди, ҳукмларнинг мукаллафларга нисбатан жорий бўлиш ҳолатларига эътибор қаратишди. Демак, умумий қилиб айтадиган бўлсак, фиқҳга икки хил таъриф берилди. Бири усулий уламоларнинг таърифи, яъни «Қуръон ва Суннатдан ҳукмларни қай тарзда чиқариб олиш ҳақидаги илм» деган таъриф. Иккинчиси фуқаҳолар берган таъриф бўлиб, унда ҳосил бўлган ҳукмларнинг мукаллафларга қандай жорий қилиниши асосий ўринга қўйилди. Бу ҳукмлар мутлақ мужтаҳидлар тарафидан чиқарилади. Ҳукмни фақат мутлақ мужтаҳид чиқара олади. Ана шу мужтаҳид муайян бир ҳукмни Қуръон ва Суннатдан қандай чиқарганини ўрганиш усул илмининг мавзусидир. Чиқарилган ҳукмни ўзимизга ва жамиятга татбиқ қилиш эса муфтий ва фақиҳларнинг ишидир.

Демак, фиқҳга икки хил қараш мумкин экан: ҳукмни чиқариб олиш ва уни татбиқ қилиш. Бизнинг хатоимиз шуки, ҳукмни ишлаб чиқиш билан уни татбиқ қилиш орасидаги фарқни тушунмаяпмиз. Тушунмаганимиз учун ҳам кераксиз гапларни гапиряпмиз. Биз юқорида айтиб ўтган икки йўналиш – таҳаллул, яъни динга енгил қараш ва ташаддуд, яъни динда ғулувга кетиш йўналишлари ё иккинчи таърифдан бехабар қолишди, ёки унга эътиборсиз қарашди. Улар фақат биринчи таърифни, яъни ҳукмни қай тарзда ишлаб чиқишни изоҳлашди.

«Ҳанафий мазҳабига теран нигоҳ» китобидан

Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Ўзбекистондаги мегалойиҳа экспозициясининг 6 асосий йўналиши таҳлил қилинди

10.06.2025   6377   3 min.
Ўзбекистондаги мегалойиҳа экспозициясининг 6 асосий йўналиши таҳлил қилинди

 Йиғилишда Кенгаш аъзолари, Ишчи гуруҳ раҳбарлари ва етакчи олимлар – ЎзРФА вице-президенти, Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институти директори, профессор Баҳром Абдуҳалимов, тарих фанлари доктори, профессор Жаннат Исмоилова, Ўзбекистон тасвирий санъати академиги Акбар Ҳакимов ҳамда марказ раҳбарияти ва ходимлари иштирок этди.

   

Йиғилишда марказ экспозициясининг 6 асосий йўналиши бўйича амалга оширилаётган ишлар муҳокама қилинди. Жумладан:

  • "Қуръони карим" зали
  • "Исломдан аввалги давр цивилизациялари"
  • "Биринчи Ренессанс даври"
  • "Иккинчи Ренессанс даври"
  • “Янги Ўзбекистон – Учинчи Ренессанс пойдевори”

 

Шу билан бирга, хорижий музейларда сақланаётган ва Ўзбекистонга дахлдор бўлган 350 га яқин экспонат кўриб чиқилди ва уларни танлаб олиш ишлари бошлаб юборилди.

 

Марказ раҳбари Фирдавс Абдухолиқов ўз чиқишида бундай таъкидлади:

 

— Ҳурматли Президентимиз Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан барпо этилаётган ушбу марказ экспозициясини бойитиш мақсадида хориж музейлари ва кутубхоналарида сақланаётган юртимизга оид артефактларни олиб келиш бўйича ишлар олиб борилмоқда. Бир қатор экспонатлар марказнинг очилиш маросимига тайёр ҳолатда бўлади. Шунингдек, республикадаги музейлар ҳам 20 тадан энг ноёб экспонат тақдим этиши режалаштирилган.

   

    Йиғилишда "Исломдан аввалги давр" экспозицияси бўйича олиб борилаётган ишлар ҳақида экспозиция координатори Анвар Матниязов маълумот берди:

 

— Бу экспозицияга вақт девори орқали кирилади. У 6 та сектордан иборат бўлиб, Бақтриядан бошланади. Туркиялик дизайнерлар билан ҳамкорликда иш олиб бориляпти. Муляжлар, факсимилелар ва қўлёзмалар бўйича келишувларга эришилган. Шунингдек, юртимиздаги 60 та тарихий қалъа ўлчамлари тўпланиб, системалаштирилди.

   

    Қадимги Хоразм, Сўғд, Чоч цивилизацияларига оид тасвирий санъат, ҳайкалчалар, тангалар ва уй-рўзғор буюмлари халқаро кўргазмада намойиш этилиши режалаштирилмоқда.

Вақт девори композициясида шарқ миниатюралари ҳам тақдим қилинди. Бу композиция турли даврлардаги сиёсий ва ижтимоий воқеаларни бадиий тасвирлар орқали намоён этади:

 

  • Исломдан аввалги давр цивилизациялари – барельеф услубида,

 

  • Биринчи Ренессанс – маҳобатли рангтасвир услубида,

 

  • Иккинчи Ренессанс – Камолиддин Беҳзод, Маҳмуд Музаҳҳиб ва Муҳаммад Мурод Самарқандий каби миниатюра мактаби асосчилари услубида.

 

   Ўзбекистон халқ рассоми Баҳодир Жалолов раҳбарлигидаги ижодий гуруҳ ушбу йўналишда фаолият юритмоқда. 

 

Йиғилиш якунида Ўзбекистон Кинематография агентлиги томонидан тайёрланган олимлар ҳаёти ва меросига бағишланган видеороликлар намойиш этилди. Илмий кенгаш аъзолари ушбу видеоматериаллар мазмунан ва визуал жиҳатдан замонавий талабларга мос бўлиши зарурлигини таъкидлашди.

cisc.uz

 

Ўзбекистондаги мегалойиҳа экспозициясининг 6 асосий йўналиши таҳлил қилинди Ўзбекистондаги мегалойиҳа экспозициясининг 6 асосий йўналиши таҳлил қилинди Ўзбекистондаги мегалойиҳа экспозициясининг 6 асосий йўналиши таҳлил қилинди Ўзбекистондаги мегалойиҳа экспозициясининг 6 асосий йўналиши таҳлил қилинди
Ўзбекистон янгиликлари