Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Охиратни ўйлаб ўтирибман
Юсуф ибн Асбот айтади: «Масжидда эдим. Суфён Саврий менга: «Эй Юсуф, таҳорат қилишга тоза сув олиб келгин», дедилар. Сувни мендан ўнг қўл билан олиб, чап қўлларини юзларига қўйиб, ўйга толиб қолдилар. Шу орада ухлаб қолибман. Турсам, тонг отиб қолибди. Суфён Саврий раҳматуллоҳи алайҳга қарасам, қўлларидаги сув ўша ҳолича турибди. Шунда у зотга: «Эй Абу Абдуллоҳ, тонг отди», дедим. У зот: «Менга сувни олиб келганингдан бери охиратни ўйлаб ўтирибман», дедилар».
Шундан бошқа нарсам йўқ
Ҳажжождан ривоят қилинади: «Шўъба эшагини миниб кетаётган эди, Сулаймон ибн Муғирани учратиб қолди. У Шўъбага (муҳтожлигидан) шикоят қилди. Шўъба эса: «Аллоҳга қасамки, шу эшакдан бошқа нарсам йўқ», деди. Кейин эшакдан тушиб, уни Сулаймонга бериб юборди».
Онага эҳтиром
Ашжаий айтади: «Бир куни кечаси Мисъар ибн Кидомнинг онаси сув сўради. Лекин Мисъар идишда сув олиб келгунича онаси ухлаб қолибди. У тонггача идишни қўлида кўтариб турди».
Аҳмад Муҳаммад Турсун раҳимаҳуллоҳ
Исломда "ғулув" дин илмини англашда ҳаддан ошишдир. Аллоҳ таоло бундай огоҳлантиради: "Айтинг: "Эй аҳли китоблар! Динингизда ҳаддан ошмангиз ва олдиндан адашган ва кўпларни адаштирган ҳамда тўғри йўлдан чалғиганларнинг ҳавойи нафсларига эргашмангиз!" (Моида сураси, 77-оят).
Расулуллоҳ алайҳиссалом "Аллоҳ таоло шариатда зиёда чуқур кетувчилар ҳалок бўлдилар", деб уч марта айтишларида, динда ҳаддан ташқари зиёдалик қилиш инсонни ҳалок қилиш билан тенг эканлигидан огоҳлантирмоқдалар.
Динда ғулувга кетиш мусулмон жамиятларида ихтилоф ва гуруҳбозликка, фитнага ва охир-оқибат ақиданинг бузилишига олиб келади. Ислом тарихида хавориж, мўътазила ва бошқа оқим ва тоифаларнинг вужудга келиши ҳам, асосан, динда ғулувга кетиш натижасида содир бўлган.
Айни вақтда, ғулувга берилганлар динни ўта оғир ва машаққатли тушунтирганлари боис одамлар тўғри йўлдан адашиб, ундан безиб қоладилар. Динда ғулувга кетиш ҳақида сўз юритилганда ақидапараст оқимларнинг ақидавий масалаларда ғулувга кетганлари ва уларнинг хатолари ҳамда бу эътиқодлари соф исломий таълимотларга нақадар зид эканини эсламасдан иложи йўқ.
Ғулувга кетиш, саркашлик, итоатсизлик, манмансираш каби иллатлардан холи бўлган ўтмиш аждодларимиз динимизни асраб-авайлаб, бизгача етказдилар. Шундай экан, диннинг мусаффолигини асраш ва уни келажак авлодга асл холича етказиш бизнинг вазифамиздир.
Абдуғоффор Ҳакимов, Мингбулоқ тумани
"Қўш қишлоқ" жоме масжиди имом-хатиби