Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
05 Феврал, 2025   |   6 Шаъбон, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:10
Қуёш
07:30
Пешин
12:42
Аср
16:03
Шом
17:47
Хуфтон
19:02
Bismillah
05 Феврал, 2025, 6 Шаъбон, 1446

Аёлингни Аллоҳдан қўрқишга чақириб тур

15.01.2025   6394   4 min.
Аёлингни Аллоҳдан қўрқишга чақириб тур

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Имом Муслим, Абу Довуд ва Молик видолашув ҳажи ҳадисида Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қиладилар:

"Аёллар ҳақида Аллоҳдан қўрқинглар! Чунки сизлар уларни Аллоҳнинг омонати ила олгансиз. Уларнинг фаржларини Аллоҳнинг калимаси ила ҳалол қилиб олгансизлар. Сизлар учун уларнинг зиммасида сиз ёмон кўрган бирор кишига тўшакларингизни бостирмаслик мажбурияти бор. Агар ўшани қилсалар, уларни ачитмайдиган қилиб уринглар. Улар учун сизнинг зиммангизда маъруф йўл билан ризқлари ва кийимлари мажбурияти бор".

Муовия Қурайший розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Ё Аллоҳнинг Расули, бизнинг биримизда хотинининг нима ҳаққи бор?» дедим.

«Қачон таомлансанг, уни ҳам таомлантирасан. Қачон кийим кийсанг, уни ҳам кийинтирасан. Юзига урмайсан. Қаттиқ сўкмайсан ва уйдан бошқа жойда ҳижрон қилмайсан», дедилар у зот алайҳиссалом (Абу Довуд ва Насоий ривоят қилишган).

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Ҳинд бинти Утба: «Аллоҳнинг Расули, Абу Суфён ўта бахил одам, менга ва боламга кифоя қиладиган нарсани бермайди. Фақат унга билдирмай олсамгина бўлади», деди.

«Ўзингга ва болангга етарлисини тўғриликча ол», дедилар у зот алайҳиссалом (Икки шайх ривоят қилишган).

Барча уламолар аёлларнинг нафақаси эрларига вожиб бўлишига иттифоқ қилганлар.

Ақлга солиб кўрилганда ҳам, аёл киши эрнинг хизматларини қилганидан кейин, унинг измида бўлганидан кейин, албатта, унинг нафақаси эрга вожиб бўлади-да!

Унинг миқдори иккисининг ҳолига қараб бўлади. Иккиси бой бўлса, бойники, камбағал бўлса, камбағалники бўлади. Эр бой, хотин камбағал ёки аксинча бўлса, икки ҳолнинг ўртасида бўлади. Агар хотин отасининг уйида бўлса ҳам ёки эрнинг уйида бемор бўлса ҳам.

Эрга хотини учун вожиб нафақалар беш қисмдир:

1. Таом.

Бунга озиқ-овқат, ичимлик ва овқатга қўшиб ейиладиган нарсалар (сирка, ёғ ва шунга ўхшаш) ҳамда овқат пишириш учун кетадиган барча нарсалар киради. Таомнинг миқдори етарли бўлиши керак, мазкур миқдор эрнинг бой-камбағаллигига қараб белгиланади.

2. Кийим.

Етарли даражада, бир сидра кийим-бош доимо бўлиши керак. Ҳанафий ва шофеъий мазҳабларида: «Ҳар олти ойда бир сидра янги кийим олиб берилади», дейилган.

3. Маскан.

Эр ўз хотинини маскан билан таъминлаши вожиб. Маскан эрнинг молиявий имконияти савиясида бўлади. Шу билан бирга, маскан тўлиқ жиҳозланган бўлиши шарт. Унда яшаш учун керакли ҳар бир нарса бўлиши лозим.

4. Агар хотин хизматкор ишлатиб юрадиган тоифадан бўлса, хизматкор солиб бериш ҳам унинг нафақасига киради.

5. Тозалик асбоб-анжомлари ва уйнинг керакли матоҳлари.

Агар эр моли бўла туриб, нафақа бермаса, қози уни қамашга ҳукм чиқаради. Хотин талаб қилса, бошқа мулклари сотилиб, унинг нафақаси берилади. Эр ноиложликдан нафақа бера олмаса, қамалмайди.

«Улардан асоингни кўтарма ва уларни Аллоҳдан қўрқишга чақириб тургин».

Яъни аҳли аёлинг сенинг ҳайбатингни доимо сезиб турсин. Улардан содир бўладиган ҳар бир ношаръий ишни эътиборсиз қўймаслигингни унутмасинлар.

Сен уларни доимий равишда Аллоҳ таолога тақво қилишга чақириб тур. Бу ишда жуда кўп яхшиликлар бор.

«Яхшилик ва силаи раҳм» китоби 1-жуз.

Бошқа мақолалар

Жаннатга кўчадиган рози-ризолик

5.02.2025   2047   3 min.
Жаннатга кўчадиган рози-ризолик

«...Улар билан тотув турмуш кечирингиз. Агар уларни ёмон кўрсаларингиз, (билиб қўйингки) балким сизлар ёмон кўрган нарсада Аллоҳ (сизлар учун) кўпгина яхшилик пайдо қилиши мумкин» (Нисо сураси, 19-оят). 


Бугунги кунга келиб солиҳ эркаклар қатори солиҳа аёллар ҳам камайиб бормоқда. Ачинарлиси, эркакнинг ва оила аъзоларининг яхши муносабатини суиистеъмол қилаётган аёллар бор. Айниқса, эркак оилани сақлаб қолишни истаса, аёл арзимаган сабаб билан ажрашишга ҳаракат қилади. Шундай вазиятларда эрнинг нафсонияти билан ўйнашишдан ҳам тап тортмайди. 

Хизмат юзасидан кўплаб хонадонларда бўламиз. Ажрим ёқасига келиб қолган оилаларни муросага келтириш вазифамиз. Шундай вақтларда эр-хотин жанжали, қайнона-келин можароси, қудаларнинг низосида бир бурчакда бу ҳолатга жавдираб қараб турган болалар юрагимни эзади. Болага буюмдай муносабатда бўлиб, уни у ёқдан-бу ёққа тортқилаётган катталарни инсофга чақириш осон эмас. Жаҳл чиққанда ақл кетади. Шу норасидаларнинг келажаги учун ҳам оилани асраб қолишга ҳаракат қиламиз. 

2024 йилда Бухоро туманида ажрим ёқасида турган 62 та оила яраштирилди. Шулардан саккизтаси “Кучкумар” маҳалласидаги оилалардир.

Бундан бир йилча аввал бир нафар фарзанди бор эр-хотин ажрашишга қарор қилди. Қайнона кўзида ёш билан бундай дейди: “Ўзи учун овқат тайёрлаб, идишларини ҳам ювмай, хонасига кириб кетади. Ёш-да, юмушларга ўрганиб кетар, десам, бетгачопар, дангасалиги ортиб боряпти. Набирам бор, деб ўғлимни ажрашиш фик­ридан қайтаргандим. Орасидан гап ўтганми, бир куни ҳовлида ўғлим билан қаттиқ жанжаллашяпти. Шунда оилани ажрашиш фик­ридан қайтариш учун уларни келинининг муайян вақтгача онасиникида яшашига кўндирдик. 

Келин бўлган уйида эри, қайнонаси койи­ган бўлса, икки ой ўтар-ўтмасдан дангасалиги боис онаси ва акасидан ҳар куни дашном эшитаверибди. Бир куни ўша келин менга қўнғироқ қилиб, пушаймонлигини, шундай яхши оиласининг қадрига етмаганини айтиб, йиғлади. Ота-онаси уни эрининг уйига олиб борди. Ҳозир оила аҳил, иноқ.  

Ҳанафий мазҳабимизнинг мўътабар манбаларидан бўлган “Дуррул мухтор” китобида бундай дейилади: “Никоҳ ва иймон жаннатда ҳам давом этади. Ҳар қандай шартнома муайян муддатдан сўнг кучини йўқотади, аммо бир-биридан рози бўлган умр йўлдош­ларнинг биргаликдаги ҳаёти ўлим билан ҳам тугамайди”.

Ҳар бир оила ана шундай саодатга эришсин! Мустаҳкам оилалар кўпайсин!

Анас ибн Молик розияллоҳу анҳу ривоят қилади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: «Жаннатда бир бозор бор. Ҳар жума унга (жаннатийлар) келадилар. Сўнгра шамол эсиб, уларнинг юзларию кийимларига мушк сочади ва уларнинг ҳусни жамоли зиёда бўлади. Кейин (уларнинг) ҳусни ва жамоллари зиёда бўлган ҳолда қайтадилар. Аҳллари уларга: “Аллоҳга қасам, биздан кейин ҳусни жамолда янада зиёда бўлибсиз”, дейдилар» (Имом Муслим ривояти). 


Тўхтанор НУРИДДИНОВА,
Бухоро тумани “Кучкумар” маҳалласи отинойиси


"Мўминалар" журналининг 2025 йил 1-сонидан олинди