Мисрнинг "Al Diplomacy" ахборот агентлиги Имом ал-Бухорий меросига бағишланган мақола эълон қилди, деб хабар бермоқда "Дунё" АА мухбири.
Унда қайд этилишича, Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий ҳаёти давомида 20 дан ортиқ асарлар яратган. Улардан "Ал-Жомиъ ас-Саҳиҳ", "Ал-адаб ал-муфрад", "Ат-таърихал-кабир", "Барр ул-волидайн" ва бошқаларни кўрсатиш мумкин.
Нашрда Имом Бухорий асарлари орасида "Ал-Жомиъ ас-Саҳиҳ" китоби муҳим аҳамият касб этиши таъкидланган. Ушбу асар ислом оламида Қуръони Каримдан кейинги иккинчи манба сифатида эътироф этилади.
"Ҳадис илми султони Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий қаламига мансуб бу асар кўп нусхада мусулмон халқлари орасида тарқалган, дунёнинг турли тилларига таржима қилинган ва ҳозир ҳам таржима қилинмоқда", – дейилади мақолада.
Мақолада Ислом оламида "ас-Саҳиҳ", "Ал-Жомиъ ас-Саҳиҳ" ва "Саҳиҳ ал-Бухорий" номлари билан машҳур бўлган ушбу китобнинг тарихи батафсил ёритилган.
"Имом Бухорийнинг ушбу асарни ёзишга устозининг ишончли ҳадисларни тўплаш зарурлиги ҳақидаги маслаҳатлари туртки бўлган", – деб ёзган муаллиф.
Имом Бухорий ушбу шоҳ асарни 16 йилда ёзиб битирган. Бунгача ҳадислар саҳиҳлик даражаларига кўра, таснифланмагани учун бу иш инқилобий хусусиятга эга бўлганлиги таъкидланади. Имом Бухорий ҳадис ровийларининг таржимаи ҳолларини ўрганар экан, фақат саҳиҳликнинг қатъий мезонларига жавоб берадиганларини танлаган. У ҳадис илмида мутлақо янги йўл очди, бу эса ҳадис илмида "олтин аср"ни бошлаб берди.
"Имом Бухорийнинг ҳар бир асари мусулмонлар учун муҳим манба бўлиб, маърифий-маънавий, тарихий билимларни бойитишда жуда муҳим. Унинг илмий мероси нафақат ислом тарихининг бир қисми, балки жаҳон ҳамжамияти маънавий ривожига ҳам йўл кўрсатувчи манбадир", – дейилган мақола хулосасида.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Бир ўсмир “улғайиб, бой бўлсам ҳаммага ёрдам бераман” деб юрар эди. У бойлик бўлсагина одамларга ёрдам бериш мумкин, деган фикрда экан, бир куни Пайғамбар алайҳиссаломнинг бир хурмони ярмини садақа қилиб бўлса ҳам дўзахдан сақланиш лозимлиги ҳақидаги ҳадисини эшитиб қолди. Бир кичик хурмонинг ярми қанча бўларди, деб тасаввур қилолмади.
Эртасига кўчага чиқиш олдидан бир хурмони чўнтагига солиб олди. Йўл бўйда тиланиб турган отахоннинг ёнидан ўтаркан, чўнтагига қўлини тиқиб, беихтиёр кечаги ҳадисни эслади. Хурмони олиб, ярмини отахонга узатди. Шунда отахоннинг кўзлари қувончдан порлаб кетди. Ўсмир йигит ўйладики, “ҳатто кўп пул берилса ҳам бу қадар хурсанд бўлмасди”, деб ўйлади. Қилган ишидан ўзиям шодланди. Англадики, отахон ўзига берилган нарсанинг қийматидан эмас, ўзига берилган эътибор ва баҳам кўришдан ниҳоятда шодланганди.
Йигитча бу ишидан кейин юқоридаги ҳадиснинг ҳикматини тушуниб кетди. Энди у бир кўнгилни обод қилиш учун бой бўлишни кутиб юрмаслик кераклигини билди. Зеро, кўнгил Худонинг назаргоҳидир. Уни қувонтирган кишини Аллоҳ қувонтириши шубҳасиздир.
Акбаршоҳ Расулов