Мисрнинг "Al Diplomacy" ахборот агентлиги Имом ал-Бухорий меросига бағишланган мақола эълон қилди, деб хабар бермоқда "Дунё" АА мухбири.
Унда қайд этилишича, Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий ҳаёти давомида 20 дан ортиқ асарлар яратган. Улардан "Ал-Жомиъ ас-Саҳиҳ", "Ал-адаб ал-муфрад", "Ат-таърихал-кабир", "Барр ул-волидайн" ва бошқаларни кўрсатиш мумкин.
Нашрда Имом Бухорий асарлари орасида "Ал-Жомиъ ас-Саҳиҳ" китоби муҳим аҳамият касб этиши таъкидланган. Ушбу асар ислом оламида Қуръони Каримдан кейинги иккинчи манба сифатида эътироф этилади.
"Ҳадис илми султони Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий қаламига мансуб бу асар кўп нусхада мусулмон халқлари орасида тарқалган, дунёнинг турли тилларига таржима қилинган ва ҳозир ҳам таржима қилинмоқда", – дейилади мақолада.
Мақолада Ислом оламида "ас-Саҳиҳ", "Ал-Жомиъ ас-Саҳиҳ" ва "Саҳиҳ ал-Бухорий" номлари билан машҳур бўлган ушбу китобнинг тарихи батафсил ёритилган.
"Имом Бухорийнинг ушбу асарни ёзишга устозининг ишончли ҳадисларни тўплаш зарурлиги ҳақидаги маслаҳатлари туртки бўлган", – деб ёзган муаллиф.
Имом Бухорий ушбу шоҳ асарни 16 йилда ёзиб битирган. Бунгача ҳадислар саҳиҳлик даражаларига кўра, таснифланмагани учун бу иш инқилобий хусусиятга эга бўлганлиги таъкидланади. Имом Бухорий ҳадис ровийларининг таржимаи ҳолларини ўрганар экан, фақат саҳиҳликнинг қатъий мезонларига жавоб берадиганларини танлаган. У ҳадис илмида мутлақо янги йўл очди, бу эса ҳадис илмида "олтин аср"ни бошлаб берди.
"Имом Бухорийнинг ҳар бир асари мусулмонлар учун муҳим манба бўлиб, маърифий-маънавий, тарихий билимларни бойитишда жуда муҳим. Унинг илмий мероси нафақат ислом тарихининг бир қисми, балки жаҳон ҳамжамияти маънавий ривожига ҳам йўл кўрсатувчи манбадир", – дейилган мақола хулосасида.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Cавол: Иссиқ ҳавода кўп юриш натижасида айрим одамларда икки оёғи ораси қизариб, ачишади. Эҳромда шундай ҳолатда малҳам, вазелин каби нарсалар суртса бўладими?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Эҳромдаги киши сиз айтгандек ҳолатга тушиб қолганда ёки товони ёрилганда хушбўй бўлмаган малҳамлардан фойдаланиши мумкин. Бунда ҳеч қандай жарима лозим бўлмайди. Агар хушбўй малҳам ёки вазелиндан фойдаланса, бунда садақа қилиши лозим бўлади. Агар кўп марта суртса, жонлиқ сўйиш вожиб бўлади. Шунинг учун бундай касалликка дучор бўлган инсон имкон қадар хушбўй бўлмаган малҳамлардан фойдаланиши мақсадга мувофиқ бўлади. Бу ҳақида фуқаҳоларимиз бундай дейдилар:
وَلَوْ دَاوَى بِهِ جُرْحَهُ أَوْ شُقُوقَ رِجْلَيْهِ فَلَا كَفَّارَةَ عَلَيْهِ ؛ لِأَنَّهُ لَيْسَ بِطِيبٍ فِي نَفْسِهِ إنَّمَا هُوَ أَصْلُ الطِّيبِ أَوْ طِيبٌ مِنْ وَجْهِ فَيُشْتَرَطُ اسْتِعْمَالُهُ عَلَى وَجْهِ التَّطَيُّبِ.
“Эҳромдаги киши жароҳат, оёқ ёриқларини зайтун ёғи билан ёғласа, зиммасига ҳеч нарса вожиб бўлмайди. Чунки у хушбўйлик эмас, балки хушбўйлик олинадиган нарса ёки бир жиҳатдангина хушбўйлик холос. Каффорат вожиб бўлишлиги учун уни хушбўйланиш учун истеъмол қилган бўлиши шарт” (“Ҳидоя” китоби).
Аллома Камол Ибн Ҳумом раҳимаҳуллоҳ айтадилар: “Эҳромдаги инсон ёғ ёки сиркани еса, жароҳати ёки товонидаги ёриқларига суртса ё қулоғига томизса, унга ҳеч қандай жарима лозим бўлмайди” (“Фатҳул Қодир” китоби).
Мулла Али ал-Қорий раҳимаҳуллоҳ айтадилар:
ولو تداوى بالطيب او بدواء فيه طيب غالب ولم يكن مطبوخا فألزقه بجراحته يلزمه صدقة اذا كان موضع الجراحة لم يستوعب عضوا
“Агар хушбўй нарса билан ёки хушбўйлик ғолиб бўлган нарса билан даволанса ва улар оловда пиширилган бўлмаса, сўнг уни жароҳатига ёпиштирса ва жароҳат бир тўлиқ аъзони ташкил қилмаган бўлса, садақа лозим бўлади”. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.