05 Апрел, 2025, 7 Шаввол, 1446
05 Апрел, 2025, 7 Шаввол, 1446
Тақво – Аллоҳдан қўрқиш, Унга итоат қилиш ва гуноҳлардан сақланиш маъносини англатади. Бу тушунча инсоннинг қалбидаги ихлос, тақдирга бўлган ишонч ва Аллоҳнинг ҳукмларига содиқ қолиш билан боғлиқ.
Тақвонинг асосий маънолари:
1. Аллоҳдан қўрқиш ва эҳтиром қилиш – инсон гуноҳлардан узоқ бўлиши ва Аллоҳнинг амрларига итоат қилиши.
2. Ният ва амал поклиги – фақат Аллоҳнинг розилигини қидириш, риё ва дунёвий манфаатлардан қочиш.
3. Гуноҳлардан эҳтиёт бўлиш – нафақат очиқ гуноҳлар, балки шубҳали ва зарарли ишлардан ҳам узоқлашиш.
4. Сабр ва шукр – синовларга сабр қилиш, Аллоҳ берган неъматларга шукр айтиш.
Қуръонда тақво ҳақида:
Аллоҳ таоло Қуръонда тақво эгалари ҳақида бундай марҳамат қилади: “Албатта, Аллоҳ ҳузурида энг ҳурматли кишингиз – энг тақводорингиздир” (Ҳужурот сураси, 13-оят).
Бу оятдан кўриниб турибдики, инсонларнинг Аллоҳ ҳузуридаги мақоми бойлик, насаб ёки мартаба билан эмас, балки тақво даражаси билан белгиланади.
Тақволи инсон қандай бўлади?
Ҳар бир ишида Аллоҳнинг розилигини қидиради.
Ҳалолни маҳкам ушлаб, ҳаромдан узоқ бўлади.
Адолатли, меҳрибон ва мурувватли бўлади.
Ўз нафсини тарбия қилади ва қалбини пок сақлайди.
Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан тақво ҳақида ҳадис:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар:
“Тақво шу ерда”, деб қўллари билан қалбларига ишора қилдилар (Имом Муслим ривояти).
Бу ҳадис тақвонинг ташқи кўриниш эмас, балки инсоннинг қалбидаги ихлос ва итоат билан боғлиқ эканлигини кўрсатади.
Тақво – мусулмоннинг ҳаётидаги энг муҳим сифатлардан бири бўлиб, инсонни Аллоҳга яқинлаштиради ва унга икки дунё саодатини олиб келади. Тақволи инсон тўғри йўлдан адашмайди ва ҳамиша Аллоҳнинг мададини ҳис қилади.
Ҳомиджон қори ИШМАТБЕКОВ
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Аллоҳ таоло: «Қуръон ўқиган чоғингда, Аллоҳдан қувилган шайтон(шарри)дан паноҳ сўрагин», деган (Наҳл сураси, 98-оят).
Яъни, аввал «Аъузу биллаҳи минаш-шайтонир рожийм»ни айтиб туриб, кейин Қуръон қироатини бошлагин, дейилмоқда.
«Аъузу биллаҳи»ни айтиш Қуръони Карим тиловати учун тилни поклайди, кишини Аллоҳнинг Китоби бўлмиш Қуръони Каримни ўқишга тайёрлайди, шайтоннинг васвасасидан сақлайди, бутун вужуди ва шуурини Аллоҳ томон буради.
Худди шу ояти каримадан уламоларимиз Қуръон ўқишни бошламоқчи бўлган ҳар бир инсонга «Аъузу биллаҳи»ни айтиш вожиблиги ҳукмини чиқарганлар. Чунки Аллоҳ шунга амр қилмоқда. Аллоҳнинг амри ҳар бир мўминга вожибдир. Уни қилмаган одам гуноҳкор бўлади.
عَنْ أَبِي سَعِيدٍ t قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللهِ r إِذَا قَامَ إِلَى الصَّلَاةِ بِاللَّيْلِ كَبَّرَ ثُمَّ يَقُولُ: سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، وَتَبَارَكَ اسْمُكَ، وَتَعَالَى جَدُّكَ، وَلَا إِلَهَ غَيْرُكَ، ثُمَّ يَقُولُ: اللهُ أَكْبَرُ كَبِيرًا، ثُمَّ يَقُولُ: أَعُوذُ بِاللهِ السَّمِيعِ الْعَلِيمِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ مِنْ هَمْزِهِ وَنَفْثِهِ وَنَفْخِهِ. رَوَاهُ أَصْحَابُ السُّنَنِ.
Абу Саъийд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам кечаси намозга турсалар, такбир айтар эдилар ва сўнгра:
«Субҳанакаллоҳумма ва биҳамдика ва табарокасмука ва таъала жаддука ва лаа илааҳа ғойрук», дер эдилар.
Кейин эса «Аллоҳу акбару кабийро», ундан кейин «Аъузу биллаҳис-самийъил аълийми минаш шайтонир рожийми мин ҳамзиҳи ва нафсиҳи ва нафхиҳи», дер эдилар».
«Сунан» эгалари ривоят қилганлар.
Шарҳ: Имом Термизий «Ушбу ҳадис бу бобдаги энг машҳур ҳадисдир», деганлар.
Ҳанафий ва Ҳанбалий мазҳаблари санога ушбу дуони ўқишни ихтиёр қилганлар. Дуонинг маъноси:
«Аллоҳим! Сенинг Ўзингни поклаб ёд этаман ва Сенга ҳамду сано айтаман. Исминг муборак бўлди. Шаънинг олий бўлди. Сендан бошқа маъбуд йўқ».
У зот сўнгра:
«Аъузу биллаҳис самийъил аълийми минаш шайтонир рожийми мин ҳамзиҳи ва нафсиҳи ва нафхиҳи», деб туриб, намоз қироатини бошлар эканлар.
«Ҳадис ва ҳаёт» китобининг 4-жузи
асосида тайёрланди
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 