Бу йилги Рамазон ойи ўлкамизда ўзгача шукуҳ билан кутиб олинди. Мўмин-мусулмонлар эмин-эркинликда Рамазон рўзасини тутиб, кечалари таровеҳ намозларида қоим бўлишмоқда. Бу ибодатларни хотиржамликда бажариш катта неъматдир. Буларнинг ортида юрт тинчлиги, ҳукумат томонидан олиб борилаётган тинчликпарвар сиёсат ётади.
Рамазон ойида баданий ибодатлар билан бир қаторда ижтимоий соҳада ҳам кўплаб эзгу амаллар бажарилади, кўплаб молиявий ибодатлар амалга оширилади. Бошқа ойлардагига қараганда шу кунларда хайрия, эҳсон ишлари янада кўпайган. Бева-бечоралар, мискин ва камбағаллар ҳолидан хабар олиниб, жамиятнинг бу тоифасига алоҳида эътибор берилмоқда. Қайси жамиятда бева-бечоралар, камбағал ва мискинлар, заиф кишилар ҳолидан хабар олинар, уларнинг моддий ва маънавий таъминоти бекаму-кўст қилинар экан, ўша жамиятнинг тинчлиги бардавом бўлади, инша Аллоҳ.
Рамазонда саховатга алоҳида эътибор берилиши бежиз эмас. Чунки бу ойда қилинган ҳар қандай амалнинг ажри жуда кўпайтириб берилади. Аллоҳ Ўзининг йўлида қилинган садақа ва инфоқ етти юз баробаргача кўпайтирилиши Каломида баён қилган. Рамазон ойида эса бу миқдор янада оширилиши шубҳасиз. Саховат кўрсатаётган кишининг ихлоси ва қалбидаги эзгу нияти олинажак ажрни янада зиёда қилади.
Қодир бўлган бой-бадавлат, айни пайтда сахий, қўли очиқ кишилар меҳр-саховат кўрсатиш билан қалби ўксик, меҳрга муҳтож кишилар дилига олам-олам қувонч бағишлайди. Яхшилик кўрганлар асосан уларга кўрсатилаётган алоҳида эътибордан, меҳр-мурувватдан кўнгиллари шод бўлади. Зеро, моддий нарсалар қисқа фурсатда тугаб кетиши мумкин. Бироқ бир калима ширин сўз, эътибор, табассум хотираларда сақланиб қолади. Ўзаро меҳр-оқибат кучаяди.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам ўз ҳадиси шарифларида: “Биродаринг юзига табассум билан боқишинг ҳам садақадир”, деганлар. Биз садақани фақат моддий мол-мулк шаклидагина тушунмаслигимиз керак. Садақа ва саховат ишлар кенг маъноли бўлиб, инсон ҳаётининг ҳамма жабҳаларини қамраб олади. Масалан, ота-онага яхшилик қилиш, аёлига мулойимлик билан муомалада бўлиб, фарзандларига шафқат кўрсатиш ҳам саховатнинг кўринишларидан.
Юртимиз бўйлаб бундай саховат ишларида барча масжидлар имом-хатиблари, имом ноиблари ва ходимлари ҳам фаол иштирок этишмоқда. Хусусан, Андижон вилоятидаги барча маҳаллаларда кам таъминланган, боқувчисини йўқотган, моддий ёрдамга муҳтож бўлган барча хонадонлардан хабар олиш ишлари амалга ошириб келинмоқда. Саховат кўрсатган, бир-бирига меҳр-оқибатли бўлганлардан Аллоҳ рози бўлсин!
Сафар ойида тўй қилса, сафарга чиқса бўлади(ми?)
Сафар ойи қандай ой?
Сафар ойи ҳижрий-қамарий тақвим бўйича (муҳаррамдан кейинги) йилнинг иккинчи ойидир.
Сафар қандай маънони англатади?
Бу ой мевалар ғарқ пишиб, барглар сарғайган вақтга тўғри келгани учун сафар صفر – “сариқ ой” деб номланган. Агар сафар сўзидаги “сод (ص)” ҳарфи “син (س)” билан ёзилса “сафарга чиқмоқ” деган маънони англатади.
Сафар ойи Исломдан олдинги жоҳилият даврида.
Жоҳилият даврида “Сафар ойида янги иш бошлаб бўлмайди, сафарга чиқиб бўлмайди, оила қуриб бўлмайди” каби шумланишлар урф бўлган. Ҳатто бирор ишга киришишдан олдин қуш учириб кўришарди. Қуш ўнг томонга учса, яхшиликка йўйиб, ишга киришишар, чап томонга учса, бу ишда яхшилик йўқ экан, деб тарк этишар, борди-ю тўғрига учса, қайтадан учириб кўришар эди.
Ислом дини келгандан кейин сафар ойи – “Яхшилик ойи” деб номланди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалам: “Касаллик юқиши йўқ, бойқуш йўқ, навъу йўқ ва сафар йўқ”, дедилар.
Сафар ойи тўғрисидаги турли бидъат-хурофотлар рад этилди. Ойларнинг ҳаммаси Аллоҳ таолонинг ойлари экани эълон қилинди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сафар ойини қандай ўтказганлар?
1. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадина шаҳридаги “Масжидун Набавий”масжидларини сафар ойида қурганлар.
2. Қизлари Фотимаи Заҳро розияллоҳу анҳони Ҳазрат Али розияллоҳу анҳуга сафар ойида никоҳлаганлар.
3. Айнан шу ойда сафарга чиқиб, Хайбар қалъасини фатҳ қилганлар.
Демак, бу ойда янги иш бошлаш, оила қуриш ва сафарга қилиш жоиз экан.
Аммо, ҳозирги кунда...
Афсуски, бугунги кунда ҳам “сафар ойида иш бошлаш, тўй қилиш, сафарга чиқиш хосиятсиз” деган гаплар тез-тез учраб туради. Уларнинг ҳеч қандай асоси йўқ экани Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадислари ва суннатларидан маълум бўлди.
Энг муҳими – бандага етадиган мусибат бирор ойга боғлиқ бўлмайди. Балки ҳар бир яхшилик ҳам, ёмонлик ҳам фақатгина Аллоҳ таолонинг изни билан содир бўлади. Тақдирга иймон келтириш динимизнинг асосларидан биридир. Инсон бошига тушадиган барча яхшилик ва ёмонликларни тақдирдан деб билмоғи лозим. Аллоҳ таоло: “(Инсонга) бирор мусибат етган бўлса, албатта, Аллоҳнинг изни (иродаси) билангина (етур). Кимки Аллоҳга иймон келтирса, (У) унинг қалбини тўғри йўлга ҳидоят қилур. Аллоҳ ҳар нарсани билувчидир” (Тағобун сураси, 11-оят), деб марҳамат қилган.
Аллоҳ таоло ақидамизни мустаҳкам, ҳидоятида бардавом қилсин. Сафар ойини барчамиз учун хайрли ва баракали бўлишини насиб этсин.
Даврон НУРМУҲАММАД