14 Март, 2025, 14 Рамазон, 1446
14 Март, 2025, 14 Рамазон, 1446
Бир донишманддан: “Хотиржамлигингиз сири нимада?” деб сўрашса, у: “Аллоҳни таниганимдан бери бошимга нимаики келса, таҳорат олиб, икки ракат намоз ўқийман. Ёлвориб дуо қиламан. Бирор ишда иккилансам, истихора намозини ўқийман. Ҳаётим шукр, сабр ва дуо билан ўтади. Ҳаловатим ҳам балки шундандир”, деб жавоб берган экан.
Кўпинча одамлар бирор ютуққа эришса, буни ҳаракатларининг маҳсули деб билишади. Бирор мусибат билан синалганида эса, ўзгаларни айблашади. Аллоҳ ёзган тақдирга исён қилади. Истаймизми-йўқми, қийинчиликларда тобланмай, хато қилмай ўрганиш, мағлубият аламини тотмай ғолиб бўлиш қийин. Тақдирга рози бўлиш чин мўминликдир. Демак, маҳзун пайтда ҳам одоб сақлаш керак. Зеро, мусибат ҳам худди шодлик сингари Раббимиз тарафидан бериладиган иноятдир.
“Эркакми ё аёлми – кимда-ким мўмин бўлган ҳолида бирор эзгу иш қилса, бас, Биз унга ёқимли ҳаёт бахш этурмиз ва уларни ўзлари қилиб ўтган гўзал (солиҳ) амаллари баробаридаги мукофот билан тақдирлаймиз” (Наҳл сураси, 97-оят).
«Оятдаги “яхши ҳаёт” сўзининг маъноси фақирлик, касаллик, мусибат каби бало-офатлардан холи яшаш эмас, балки инсон қалбининг ҳаловат топиши, Аллоҳнинг қазо-қадарига рози бўлиши, хотиржам яшаши деганидир. Бундай одамга хурсандчилик етса, шукр қилиб савоб олади. Агар мусибат етса, сабр қилиб, яхшиликка эришади.
Пайғамбарлар қавмларининг озорларидан зоҳиран жуда кўп қийинчилик, машаққат тортган бўлсалар-да, ботинан қалблари иймонга лиммо-лим тўлиб, Аллоҳнинг ҳукмига таслим бўлиб, хотиржам ҳаёт кечиришган.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтадилар: “Одамлар ичида кўп мусибат кўрганлар пайғамбарлардир. Сўнгра улардан кейингилар, сўнгра улардан кейингилардир. Инсон дини (мустаҳкамлиги) миқдорича синалади (мусибатланади)” (Имом Аҳмад ривояти).
Демак, яхши ҳаёт деганда фақат моддий фаровонликни эмас, иймон билан яшашни тушунишимиз лозим. Зеро, дунё неъматлари қанчалик кўп бўлмасин, иймонсиз ҳаёт мазмунсиз, рангсиздир.
Абдулатиф АБДУЛЛАЕВ
Шоҳ Валиюллоҳ Деҳлавий “Ҳужжатуллоҳил балиғо” китобларининг “Рўза ҳукмлари” бобида бир ҳадисни келтирадилар:
"Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Агар сизлардан бирортангиз оғиз очадиган бўлса, хурмо билан оғиз очсин. Албатта у баракадир. Агар уни топа олмаса, сув билан ифторлик қилсин. Чунки у покловчидир” (Аҳмад, Доримий ривояти).
Айтаманки, инсоннинг табиати ширинликни ёқтиради, айниқса очликдан сўнг. Жигар ҳам ширинликни хушлайди. Арабларнинг ҳам табиати хурмога моил. Хурмо муносиб вақтда тановул қилингани учун, барака олиб келади" (иқтибос тугади).
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам буюрган ҳар бир ишларида ҳикмат ва фойда мужассамдир. Ушбу ифторликда хурмо тановул қилиш ҳадиси ҳам жуда кўплаб фойдани ўз ичига олади. Айниқса, тиббий жиҳатдан!
- Оғиз очиш пайтида қорин очқаб, бадан кўп таом истаб турган ҳолатда хурмо биринчи бўлиб ошқозонга етиб борса, мияга тўқлик ҳиссини жўнатади. Натижада ҳолсизланиб турган ошқозонга енгил ва тез ҳазм бўлувчи мева жойлашади.
- Витамин А, B-1,2,3,5,6,9, C, D, K, Калций, темир, фосфор, руҳ, натрий ва марганец сингари комплекс элементларни ўзида мужассам қилган.
- Хурмодаги калий миқдорининг юқорилиги боис асаб тизими ўзига келади.
- Очликнинг сўнгги соатларида қонда қанд миқдори кўтарилади. Натижада ҳолсизлик, дангасалик, диққатни жамлай олмаслик каби ҳолатлар авж олади. Хурмо эса қондаги қанд миқдорини пасайтиради.
- Чексиз қувват манбаи бўлиб, кун давомидаги чарчоқдан фориғ этади.
- Таркибида кўплаб фойдали элементлар ва витаминлар сабаб, саратон касаллигини бартараф этади.
- Жигар фаолиятини яхшилайди.
- Ўзи шира, глюкоза ва сахарозага бой бўлсада, қанд миқдорини кўтармайди. Аксинча, туширади. Бир кунда тўрт донадан истеъмол қилиш тасвсия қилинади. Ортиқчаси кўплик қилади.
- Ўпка ишлашини яхшилайди.
- Анемия ва гипертонияда жуда фойдали.
- Иммунитетни кўтаради.
- Юрак фаолиятини ривожлантиради.
- Юздаги нерв толалари шол бўлишидан сақлайди.
- 1 донаси тахминан 23 калорияга эга.
- Озишни истаганлар ширинлик сифатида тановул қилсалар бўлади.
- Кислота балансини ушлаб туради.
- Ҳомиладор ва эмизикли аёлларга энг яхши озуқа манбаи ҳисобланади.
- Стресс ва тарангликни камайтиради.
Шу ва шунга ўхшаш фойдали жиҳатларни ўзида мужассам этган хурмо меваси ёшу қарига бирдай мос келади. Фақат уни ҳам меъёрида истеъмол қилиш зарур.
Ифторлик ва саҳарлик дастурхонингиздан тотли хурмо меваси аримасин!
Н.Саидакбарова
тайёрлади
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 