04 Июл, 2025, 9 Муҳаррам, 1447
04 Июл, 2025, 9 Муҳаррам, 1447
Мана, муборак Рамазон ойи ҳам ўз поёнига етди. Рамазон кечаларини ибодат билан ўтказганларимиз, кундузлари рўзадор юрганларимиз, туну кун Қуръон ўқиганларимиз эсингиздами?!
Намозларимизни масжидларда жамоат билан ўқишга қаттиқ ҳаракат қилар эдик. Масжидлар ҳам намозхонларнинг кўплигидан тўлиб-тошиб кетарди. Шу дамларни эсингиздан чиқармадингизми?!
Хўш, энди айтинг-чи! Ҳозир ҳам Рамазондаги каби ҳаёт тарзидамизми?! Ўша кунларда бўлгани каби бир кеча Қуръон ўқимай қолсак хижолат бўламизми?! Кундузги ва тунги амалларимизни пухта бажаришга киришганмизми?! Тафаккур, хушуъ, тааммул ва бўйинсуниш ила Раббимиздан қўрқяпмизми?!
Одамларнинг Рамазондаги ва ундан бошқа пайтлардаги ҳолатларини солиштирган киши дангасалик, ибодатларга лоқайдликни кўриб, ҳайратдан ёқа ушлайди. Уларнинг ҳолатларидан “Тавба, ибодат фақатгина Рамазон ойига тегишлими?! Аллоҳ таоло барча ойларнинг ҳам Робби-ку?!
Рамазон ойи бошқа ойларда ибодатларга ихлос ила ёндашиш учун захира тўплаб олинадиган ойдир.
Улуғлардан бири айтади: “Ким бўшашиш, дангасалик ва роҳат томон оғса, ҳеч иккиланмай айтиш мумкинки, у одам ҳақиқий роҳатдан қуруқ қолибди”.
Бир ҳикмат бор: “Чарчамасликни хоҳласангиз, чарчаб (бўшашиб) қолмаслик учун (ибодат билан) чарчанг!”.
Бу каби тавсияни Аллоҳ таоло Ўз Набиййига берган: «Фориғ бўлсанг, (ибодатга) урингин»[1]. Чунки дангасалик орқали ҳақни етказиб бўлмайди, вожибларни адо этиш қийин масала.
Ибодатга шўнғиш, тинмай машғул бўлиш, яқинларининг ҳақларидан уларни маҳрум қилиш Пайғамбар алайҳиссаломнинг суннатлари эмас. Аксинча, ҳар ишда мўътадиллик лозим. Яхши ишни оз-оздан бўлса ҳам доимий қилиб юрган афзал.
Тавбадан кейин қилинган бир гуноҳ ундан аввалги гуноҳдан анчайин ёмонроқдир. Касалликнинг қайталаниши биринчисига қараганда анчайин қийин кечади. То дунёдан ўтгунингизга қадар тоатларда маҳкам туриш, астойдил бўлишни Аллоҳ таолодан сўранг. Қалбларнинг алмашинувидан эса паноҳ тиланг. Тўқиган нарсасини тайёр бўлганидан кейин қирқим қилиб кесиб, чувалаб ташлаган аёлга ўхшаманг.
Аллоҳнинг тоати йўлида сизга ёрдамчи бўладиган кишини дўст деб билинг. Рамазон ойида дуо қилишга ҳарис бўлганингиздек, бошқа ойлар ҳам дуода маҳкам бўлинг. Ҳафтада бир маротаба бўлса ҳам таҳажжудга туринг. Қуръон тиловатини унутманг. Рамазондан кейин ҳам Рамазондаги ҳолатингизда давомли бўлинг.
[1] Шарҳ сураси, 7-оят.
1. Аллоҳга тақво қилишни тижорат деб бил, шунда у сенга молсиз фойда келтиради.
2. Ўзингни сенга муҳтож бўлмаган, лекин сен унга муҳтож бўлган кишининг ўрнига қўй.
3. Харсанг тошларни жойидан кўчириш, онгсиз одамга англатишдан осонроқдир.
4. Жаннатни талаб қилишда олий ҳимматли бўл.
5. Аллоҳдан шундай умид қилки, у билан Унинг макридан омонда бўлма ва Аллоҳдан шундай қўрқки, у билан Унинг раҳматидан умидсиз бўлма.
6. Мен ҳеч қачон сукутдан афсусланмадим. Агар гап кумуш бўлса, сукут — олтин.
7. Ҳикмат камбағалларни подшоларнинг мажлисларида ўтказган.
8. “Ё Роббим, мени мағфират қил” — деб кўп такрорла, зеро Аллоҳнинг бир соати борки, у вақтда сўровчи рад этилмайди.
9. Ким ёлғон гапирса, юзининг сувини (обрўйи) кетади, кимнинг хулқи ёмон бўлса, ғам-ташвиши кўпаяди.
10. Аллоҳдан қўрқ, лекин қалбинг фожир бўлатуриб, одамлар сени ҳурмат қилишлари учун ўзингни уларга Аллоҳдан қўрқадиган қилиб кўрсатма.
11. Амал фақат яқиний ишонч (эътиқод) билангина мукаммал бўлади, кимнинг эътиқоди заиф бўлса, амали ҳам заиф бўлади.
12. Ёлғон гапиришдан эҳтиёт бўл, зеро у пиширилган чумчуқ гўшти каби иштаҳалидир, лекин кўп ўтмай эгасини ичини ёндиради.
13. Мажлисни кўзинг билан кўриб танла, агар Аллоҳ зикр қилинадиган мажлис бўлса, у ерда ўтир. Агар олим бўлсанг, илминг наф беради, агар жоҳил бўлсанг, сенга ўргатишади, агар Аллоҳ у мажлисга раҳматини нозил қилса, сен ҳам шу раҳматдан баҳраманд бўласан.
14. Қарздорликдан эҳтиёт бўл, чунки у кундузи хорлик ва тунда ғамдир.
15. Тўқлик устига овқат емагин — чунки ундай таомни егандан кўра итга ташлаган яхшироқ.
16. Агар шайтон сенга шубҳа ва гумон орқали келса, уни яқиний ишонч ва насиҳат билан енг, агар у танбаллик ва зерикиш томонидан келса, қабр ва қиёматни эслаб енг, агар у хоҳиш ва қўрқув томонидан келса, унга дунё тарк этиладиган ва қолдириладиган нарсадир, деб айт.
17. Тилингдан чиққан гапларга эҳтиёт бўл, сукут қилган киши омонда бўлади, фақат фойдаси бор гапларни гапир.
18. Юзингни ниқоблашдан (яъни шубҳали қиёфадан) сақлан — чунки, у кечаси одамларни қўрқитади, кундузи эса хўрлик келтиради.
19. Мен тош, темир ва оғир юкларни кўтардим, аммо ёмон қўшнидан оғирроқ нарсани кўрмадим.
Ҳомиджон қори ИШМАТБЕКОВ
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 