Хабар берганимиздек, шу кунларда юртимизда ўтказилаётган “Декларациялар мулоқоти” халқаро форумида қатнашиш учун кўплаб хориж мамлакатларидан мартабали меҳмонлар ташриф буюришган.
Нуфузли форум доирасида хорижлик меҳмонлар пойтахтимизнинг диққатга сазовор жойларини айланишмоқда.
Бугун, 17 май куннинг биринчи ярмида Нигерия Аргуну штати амири Элҳаж Самоил Муҳаммад Мера жаноблари Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази қурилиш жараёнларини кўздан кечириш учун ташриф буюрди.
Меҳмонга Марказ директори Шоазим Миноваров ва Диний идора раиси ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбековлар ҳамроҳлик қилишди.
Меҳмон муҳташам бинонинг ташқи ва ички безаклари, уларга Қуръон оятлари ва ҳадислар билан ёзилган равоқ, эшиклар ва дарвозалар, музей қисмидаги намуна ҳудуд билан танишиб, қуйидаги фикрларни чуқур ҳаяжон ила билдирди:
– Ушбу салобатли бинога Ислом дини нима эканини билмаётганларни, албатта, олиб келиш керак. Мен Ўзбекистон Раҳбарининг Ислом цивилизацияси марказини барпо этиш ҳақидаги фикрини қўллаб-қувватлайман. Марказ ишга тушгач, у бутун дунё мусулмонлари учун маърифий зиёратгоҳга айланади. Марказ очилиш жараёнига, албатта, Нигерия султони билан келамиз, иншоаллоҳ. Олам ривожига шунча ҳисса қўшган аждодлар билан ҳар қанча фахрлансангиз арзийди”, деди нигериялик меҳмон.
Бугун куннинг иккинчи ярмида Марказга Гана Республикаси собиқ бош имоми, элчи Умар Санда Аҳмад ҳам ташриф буюрди. У кишига Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази директори ўринбосари Фирдавс ... ҳамда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Иброҳимжон домла Иномов ҳамрохлик қилишди.
Меҳмоннинг айтишича, муқаддам Ўзбекистон ҳақида деярли ҳеч нарса билмаган. Икки кун давомида Ўзбекистон тарихи, маданияти, салоҳияти, айниқса, охирги йиллардаги ўзгаришлар тўғрисида чуқур маълумотга эга бўлгани ва бундан жуда ҳайратдалигини яширмади.
Ташриф давомида Элчи Умар Сандага Марказ фаолияти, улуғ аждодларимиз қолдирган бой илмий мерос ҳақида батафсил маълумот берилди. Меҳмон катта орзу ва ҳавас билан шундай бой илмий салоҳиятли Марказ билан ҳамкорлик қилишдан боши осмонга этишини айтиб, қабул ва эҳтиром учун ташаккур билдирди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Ўтган солиҳ зотлар жамоат билан намоз ўқиёлмай қолсалар, бир-бирларига таъзия изҳор қилишар экан. Шундай зотлардан бири Ҳотамул Асом айтади: “Мен жамоатга улгурмай қолдим, шунда менга Абу Исҳоқ Бухорийнинг бир ўзи таъзия билдирди. Агарда ўғлим ўлиб қолса минглаб одамлар таъзия изҳор қилишади. Бунинг сабаби одамлар наздида дин мусибати дунё мусибатларидан кўра арзимас саналганидандир”.
Бугунги кунда орамизда қанчалаб одамлар жамоат намозларини ўтказиб юборадилар, жиддий эътибор қаратмайдилар. Баъзида иш, ғам-ташвишларнинг кўплигини баҳона қиламиз, тўғрими?! Яна кўплар туни билан ухламасдан, бомдод намозига яқин ухлаб қолишлари ҳам бор гап.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Зимистонда масжидлар сари одим ташловчиларга қиёмат кунидаги тамомий нурнинг хушхабарини беринглар”[1] деганларини наҳот эшитмагансиз?!
Шайтон сизнинг устингиздан ғалабага эришиб, намозда хотиржамлигингизни кетказишига имкон берманг!
Омир ибн Абдуллоҳ ўлим тўшагида ётганларида азон овозини эшитиб: “Мени қўлимдан тутинглар”, дедилар. Омир ибн Абдуллоҳга “Ахир сиз бетобсиз-ку”, дейишганида: “Аллоҳнинг чақириғини эшитиб туриб, унга риоя қилмайманми”, дедилар. Кейин у кишини қўлидан ушлаб турғизишди. Масжидда имом билан шом намозининг бир ракатини ўқидилар ва жон таслим қилдилар.
Яна бир мисол: Суфён ибн Уяйна азон айтилишидан илгари намозга боришга иштиёқманд бўлганлар ва доим: “Намозга азон айтилмагунича масжидга келиб турмайдиган ёмон қул бўлма. Чунки ёмон қул чақирмагунингча келмайди”, дер эдилар.
Оиша розияллоҳу анҳо онамиз айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан суҳбатлашиб ўтирардик, у зот ҳам биз билан гаплашиб ўтирардилар. Борди-ю, намоз вақти кириб қолса, бир-биримизни танимагандай бўлиб олардик”[2].
Шукрки, орамизда масжидда биринчи сафга жойлашиш учун ғайрат қилувчилар кўпайиб бормоқда. Набий алайҳиссалом: “Агарда одамлар азонда ва биринчи сафда нималар борлигини билишса эди, унга эришиш учун қуръа ташлашдан бошқа чора бўлмаса, албатта, қуръа ташлаган бўлардилар”, деганлар.
Саид ибн Мусайяб айтади: “Мен эллик йилдан бери бирор марта биринчи такбирни ўтказиб юбормаганман. Эллик йилдан буён намозда бирорта кишининг бошининг орқасига қараган эмасман”.
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Имом Термизий ва Имом Абу Довуд ривояти.
[2] Мурсал ҳадис. Ироқийнинг “Иҳё”га ёзган тахрижига қаранг (1, 205).