Ibn Abbos roziyallohu anhumo aytadilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ayollarga taqlid qiluvchi erkaklarni va erkaklarga taqlid qiluvchi ayollarni la'natladilar» (Buxoriy, Abu Dovud rivoyati).
"Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ayolsifat erkaklarni va erkakshoda ayollarni la'natlaganlar" (Buxoriy rivoyati).
Kiyinish va gapirishda erkaklarga o'xshaydigan ayollarga erkakshoda ayollar deyiladi. Bir rivoyatda: «Alloh erkakshoda ayollarni la'natladi», deyilgan.
Abu Hurayra roziyallohu anhu aytadilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ayollar kiyimini kiyadigan erkakni va erkaklar kiyimini kiyadigan ayolni la'natladilar» (Abu Dovud, Nasoiy, Hokim).
Agar ayol kishi erkaklarga xos bo'lgan liboslarni kiysa, u o'zini erkaklarga o'xshatgan hisoblanadi va Alloh va Rasulining la'natiga duchor bo'ladi. Eri ham agar uning shunday yurishiga imkon bersa (ya'ni, rozi bo'lsa va uni qaytarmasa) mal'undir (la'natlangandir). Chunki u ayolini Allohga itoat etishga undashi va gunoh ishlardan qaytarishi lozim. Zero, Alloh taolo aytganki: «Ey mo'minlar, sizlar o'zlaringizni va ahli-oilalaringizni do'zaxdan saqlangizki, uning o'tini odamlar va toshlardir» (Tahrim surasi, 6).
Ya'ni, ularga odob va ta'lim bering, Allohga itoat etishga buyurib, gunoh ishlardan qaytaring, o'zingizga ham xuddi shunday munosabatda bo'ling, deyilmoqda.
Payg'ambar sollallohu alayhi vasallam aytganlar: «Har biringiz nozir va o'z ra'iyatiga mas'uldir. Erkak kishi o'z ahli oilasiga nozir va qo'l ostidagilarga mas'uldir» (Muttafaqun alayh).
Abu Bakr roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: «Erkaklar ayollarga itoat etgan vaqtlarida halok bo'ldilar» (Hokim rivoyati).
Hasan roziyallohu anhu aytganlar: «Allohga qasamki, kishi xotiniga uning havoyi nafsi tilagan narsalarda itoat etsa, Alloh taolo uni do'zaxga uloqtiradi».
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: «Men ko'rmagan ikki toifa borki, ular do'zax ahlidandir: Sigir dumiga o'xshash qamchilari bo'lib, u bilan odamlarni uradigan toifa hamda kiyim kiygan yalong'och, yo'ldan uruvchi, yo'ldan ozgan ayollar. Ularning boshlari tuyaning o'rkachi kabi. Ular jannatga kirmaydilar, uning hidini ham topmaydilar. Holbuki, uning hidi muncha-muncha yo'llik masofadan kelib turadi» (Muslim rivoyati).
Kiyim kiygan – Allohning ne'matlariga musharraf bo'lgan, lekin yalong'och – Unga shukr qilmaydigan ayollar yoki badanining shakli va rangi bilinib turadigan darajada yupqa va tor kiyadigan ayollar, deganidir.
Nofe' roziyallohu anhu rivoyat qiladi: «Ibn Umar va Abdulloh ibn Amrlar Zubayr ibn Abdulmuttalibning huzurida edilar. Bir vaqt elkasiga kamon osgan ayol qo'ylarini haydab o'tib qoldi. Abdulloh ibn Umar undan: «Sen erkakmisan yo ayol?» deb so'radilar. «Ayolman», dedi u. Ibn Umar Ibn Amrga o'girildilar-da: «Alloh taolo Payg'ambar tili orqali erkaklarga taqlid qiluvchi ayollarni va ayollarga taqlid qiluvchi erkaklarni la'natlagan», dedilar».
Ko'chaga chiqqanda nomahramlarga zeb-ziynat va taqinchoqlarini ko'rsatib yuradigan, mushk-anbar va har xil xushbo'yliklar bilan o'ziga oro beradigan hamda kalta va tor liboslar kiyadigan ayollar ham mal'undirlar. Bu ishlarning barchasini, ya'ni, o'zini bozorga solib, jamolini ko'z-ko'z qilib yurishni Alloh taolo yomon ko'radi. Lekin ming afsuslar bo'lsinki, ko'p ayollar shaytonning tuzog'iga ilingandirlar. Payg'ambar sollallohu alayhi vasallam ular haqida: «Do'zaxga boqib, uning ko'pchilik ahli ayollar ekanligini ko'rdim», deganlar (Muslim rivoyati).
Yana u zot sollallohu alayhi vasallam aytganlarki: «O'zimdan keyin erkaklar uchun ayollardan ko'ra zararliroq fitna qoldirmadim» (Muslim rivoyati).
Alloh taolodan bizni ayollar fitnasidan saqlashini va O'z fazlu marhamati ila ularni ham, bizni ham isloh etishini so'raymiz.
“Gunohi kabiralar” kitobidan
Diyorimizga ulug‘ ayyom kirib kelmoqda. Qutlug‘ Iydul Azho vatandoshlarimizni xayru saxovat, mehr-oqibat sari chorlaydi. Bu bayram chin ma’noda odamiylik ayyomi. Insonlarga mehr, o‘ksik ko‘ngillarga shodlik ulashish fursati.
Qalblari himmat va karam ne’matidan bobahra xalqimiz bu muazzam kunlarni boy bermaslik uchun fursatni g‘animat biladilar va savobdan bahramand bo‘lib qolishga harakat qiladilar.
Dinimiz ko‘rsatmalari, shariat hukmlarini ustivor tutgan qodir vatandoshlarimiz qurbonliklar qilib, Haqni rozi qilishga, haqdorlar ko‘nglini olishga intiladilar. Yaratganning rahmati yog‘ilib turgan damlarda duolar mustajob bo‘ladi. Alloh taolo o‘zining kalomida “Parvardigoringiz uchungina namoz o‘qing va qurbonlik qiling”, - deb marhamat qiladi.
Bu borada sarvari koinot sayyidimiz ibratlari o‘rinli. Oila a’zolarimizni yo‘qlash, qo‘shnilar holidan xabar olishda, miskinlarni sevintirish-u, xastalar ahvolidan ogoh bo‘lishda ularning hadisi muboraklari bizga nurli yo‘l, deymiz.
Amallar ko‘p. Ularga beriladigan savoblarning darajasi amalga qarab belgilanadi. Eng savobi ko‘p amal bu farz hisoblansa, boshqalarga yaxshilik ulashish undan keyingi o‘rinda turadigan ulug‘ ibodatdir!
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam muborak hadislarida boshqalarga qilinadigan yaxshilikni farzdan keyingi o‘rinda turishini bayon qilib shunday dedilar: “Farzlarni ado qilishdan keyingi o‘rinda turadigan Allohga eng suyukli bo‘lgan amal bu musulmoning qalbiga xursandchilikni kiritishdir”.
Shuning uchun Shayx Abdulloh Hoshim rahmatullohi alayh qozilikdan kelgan maoshning teng yarmiga shirinlik sotib olib, o‘zlari bilan olib yurar va har doim uchratgan bolaga shirinlikdan berib, uni xursand qilar edilar.
Ulug‘ kunlarda turibmiz. Har damni g‘animat bilishlik, bir birimizga saxovatda ibrat bo‘lishimiz savobli amallar ekanini his qilmog‘imiz lozim. Bu kunda isrofgarchilikdan xoli dasturxonlar yozish, borimizni boshqalar bilan bo‘lishishga intilishimiz darkor. Xayrni, yaxshilikni gunohga almashtirib qo‘ymaslik uchun ham uyg‘oq ko‘ngil bo‘lish talab etiladi.
Bugun muazzam kunlar og‘ushidamiz, dedik. Vatandoshlarimiz ulug‘ safarlarni ixtiyor etganlar. Ayni fursatlarda hojilarimiz Mino, Arofat vodiylarida, Muzdalifada – duolar qabul bo‘ladigan makonlarda, zamonlarda ibodatlar qilib, elu yurtga tinchlik, osoyishtalik so‘ramoqdalar. Bu duolar barakotidan diyorimiz ahliga qancha yaxshiliklar yetishadi, inshaalloh. Ibodatlar huzurini totgan odamlarning qalbi salim, ehsonu, muruvvatda peshqadam bo‘lishlari bu eng katta yaxshilik aslida. Hojilarimiz safar odoblarini tushunib, ulug‘ dargohlardan nasibador bo‘lib qaytadilar. Diyorimizga qaytganlaridan so‘ng esa yoshlarimiz ma’naviyatiga kamarbasta bo‘ladigan, Haq va haqiqat yo‘lida sidqidil xizmat qiladigan xolis Haq xizmatchilariga aylanadilar, degan umidimiz bor. Bunday ulug‘ ziyoratlar insonni qaysi yoshda bo‘lmasin, ezguliklarga xayrixox qiladi. O‘zgalar qalbini tushunishga, vatan va xalq manfaati yo‘lida sa’y-harakatga chorlaydi.
Bu kunlarning Yaratgan dargohidagi o‘rni musharraf. Hayit kechalarida duolar qabul bo‘ladi. Qurbonlik go‘shtlaridan nasibador oilalarga xursandchilik kiradi. Bu ehsonlar ortida ham mehr-oqibat, o‘zaro bag‘rikenglik maqsadi mujassam. Biz bu makonda yasharkanmiz, turli millatlar vakillari yagona O‘zbekistonning fuqarolarimiz. O‘zaro tenglik, adolat hukm surgan yurtda birodarlik, yaxshi qo‘shnichilik an’analarini qadrlab yashamoqdamiz. Mahallalarda hamkorlik bilan obodlik sari yo‘l ochilyapti. Vatanimiz kundan- kunga farovon, xalqimiz turmushi chiroyli bo‘lib boryapti. Bu ne’matlarga shukrona qilish, to‘g‘ri yo‘lda sobitqadam bo‘lish ma’rifatimiz, ma’naviyatimiz kamolidan darak beradi.
Xalqimizga saodat va sano ayyomi – Qurbon hayiti muborak bo‘lsin! Barchamizni Yaratgan xayru xursandchiliklar ustida bardavom qilsin. Vatanimiz tinch, yurtdoshlarimizning oilalari farovon bo‘lsin.
Xolmurod MAMAJONOV,
Farg‘ona shahar “Ummul quro” masjidi imom-xatibi