Ma'naviy etuk oila – yuksak jamiyat tayanchi. Oila urf-odatlari, shajarasi, an'analari, axloqiy-ma'naviy qadriyatlarni farzandlar ongiga singdirish, har bir kishini kasb-hunar malakaci bilan qurollantirish ma'naviy barkamollikni tarbiyalash asosidir.
Islom dini xalqlarning ijtimoiy hayotiga, xususan, oilaviy munosabatlari, madaniyati va milliy an'analariga singib ketgan. Islomiy ma'naviyat manbalarida oila, oilaviy munosabat va oilaviy tarbiyaga oid qarashlar tizimi mavjud bo'lib, u oilaning shakllanishi, rivojlanishi va mustahkamlanishiga qaratilgan barcha jihatlarni o'z ichiga oladi. Bu qarashlar ilohiyot nuqtai nazaridan o'rtaga tashlansa-da, ular kishilarning hayotiy faoliyati, turmush tarzi, ijtimoiy ehtiyoji, nihoyat oilaviy munosabatlari talabidan kelib chiqqanligi uchun ham aql va kundalik turmushga muvofiq edi.
Islomda oilaviy tarbiyaning o'ziga xos xususiyatlari ko'rsatib o'tiladi. Bu xususiyatlar musulmonchilik talabidan kelib chiqqan, bolani axloqiy tarbiyalash haqidagi umumiy g'oyalar bilan bog'liq bo'lib, ular bolani insoniylik va ezgulikka da'vat etgani uchun umuminsoniy mazmunga egadir. Bugungi kunda ota-onalar islom ma'naviyatini bolalar shuuriga singdirib borishi zarur.
Qobiljon ASLANOV,
Boyovut tumani “Abduxolih
G'ijduvoniy” jome masjidi imom-xatibi
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam bunday deganlar: “Musulmonning (boshqa) musulmon zimmasidagi haqqi oltitadir: “Unga ro‘baro‘ kelsang, salom ber, sen (biror narsaga) taklif etsa, uni qabul qil, sendan nasihat so‘rasa, unga nasihat qil, agar aksirib, Allohga hamd aytsa, unga tashmit ayt, betob bo‘lsa, uni ziyorat qil, vafot etsa, (janozasiga) ergash (ya’ni qatnash)” dedilar” ( Imom Muslim rivoyati). Bu olti haqning biri nasihat berishdir. Agar musulmon boshqa musulmondan nasihat so‘rab kelsa, unga xolis nasihat berishi lozim. Zero, nasihat qilish har bir mo‘min-musulmonning boshqa mo‘min-musulmondagi haqlaridan biridir.
Nasihat qilishning quyidagi odoblari bor:
Xulosa qilib aytamizki, har tomonlama yaxshi niyatda, ta’sirchan uslubda, samimiyat bilan qilingan nasihat katta ajr-savoblarga sabab bo‘ladi. U insonlar o‘rtasida yomonlikni mavh qilib, yaxshilikni bardavom bo‘lishi uchun xizmat qiladi.
Ruhiddin Akbarov,
O‘zbekiston musulmonlar idorasining
Qashqadaryo viloyati vakilligi xodimi